Hệ thống truyền động bốn bánh (4WD – Four-Wheel Drive hoặc AWD – All-Wheel Drive) ngày càng phổ biến trên nhiều dòng xe, từ SUV, bán tải cho đến một số mẫu sedan hạng sang. Khả năng bám đường vượt trội và sự linh hoạt trên nhiều địa hình là những ưu điểm khiến nhiều người lựa chọn xe 4WD. Tuy nhiên, bên cạnh việc thay dầu động cơ quen thuộc, nhiều chủ xe vẫn băn khoăn: liệu hệ thống 4wd Có Cần Thay Dầu định Kỳ Không?

Câu trả lời từ các chuyên gia của Garage Auto Speedy là: Có, hoàn toàn cần thiết! Việc thay dầu định kỳ cho hệ thống 4WD/AWD là một phần quan trọng trong quy trình bảo dưỡng xe, giúp đảm bảo hiệu suất hoạt động tối ưu và kéo dài tuổi thọ của các bộ phận truyền động phức tạp.

Hệ Thống Truyền Động 4WD/AWD Hoạt Động Như Thế Nào? (Hiểu Để Biết Tại Sao Cần Thay Dầu)

Để hiểu tại sao cần thay dầu, chúng ta cần biết sơ lược về các bộ phận chính của hệ thống 4WD/AWD. Không giống như xe dẫn động cầu trước (FWD) hoặc cầu sau (RWD) chỉ truyền lực tới một cặp bánh, xe 4WD/AWD truyền lực tới cả bốn bánh, đòi hỏi một cấu trúc phức tạp hơn bao gồm:

Cầu Trước và Cầu Sau (Differentials)

Mỗi cầu (trước và sau) đều có một bộ vi sai (differential). Bộ vi sai cho phép các bánh xe trên cùng một trục quay với tốc độ khác nhau khi xe vào cua. Trong hệ thống 4WD, dầu cầu (differential oil) có nhiệm vụ bôi trơn các bánh răng bên trong bộ vi sai, giảm ma sát, chống mài mòn và tản nhiệt hiệu quả.

Hộp Số Phụ (Transfer Case)

Hộp số phụ (transfer case) là trái tim của hệ thống 4WD (đặc biệt là 4WD bán thời gian hoặc toàn thời gian). Nó nhận lực từ hộp số chính và phân bổ lực đó tới cả cầu trước và cầu sau, thường thông qua một hệ thống bánh răng hoặc xích và ly hợp. Tương tự như bộ vi sai, hộp số phụ cũng cần dầu chuyên dụng (transfer case fluid) để bôi trơn các bộ phận chuyển động, chống quá nhiệt và đảm bảo hoạt động chuyển đổi chế độ 4WD/2WD (nếu có) diễn ra trơn tru.

Dầu Trong Hệ Thống 4WD: Chức Năng và Tầm Quan Trọng

Dầu trong bộ vi sai và hộp số phụ đóng vai trò cực kỳ quan trọng, tương tự như dầu động cơ hay dầu hộp số chính:

  • Bôi trơn: Giảm ma sát giữa các bánh răng và bộ phận kim loại quay ở tốc độ cao.
  • Làm mát: Hấp thụ và phân tán nhiệt sinh ra do ma sát và chuyển động.
  • Làm sạch: Mang theo các hạt kim loại nhỏ và cặn bẩn sinh ra trong quá trình hoạt động.
  • Bảo vệ: Ngăn ngừa gỉ sét và ăn mòn các bộ phận bên trong.

Tại Sao Dầu 4WD Cần Được Thay Định Kỳ?

Mặc dù hệ thống 4WD/AWD không hoạt động liên tục với cường độ như động cơ, dầu bên trong vẫn bị lão hóa và ô nhiễm theo thời gian và quá trình sử dụng.

Giảm Hiệu Quả Bôi Trơn

Dầu sẽ dần mất đi tính năng bôi trơn ban đầu do nhiệt độ cao, áp lực lớn và sự phá vỡ cấu trúc phân tử. Khi khả năng bôi trơn kém đi, ma sát tăng lên, dẫn đến mài mòn nhanh chóng các bánh răng và bộ phận bên trong bộ vi sai và hộp số phụ.

Tích Tụ Cặn Bẩn và Kim Loại

Trong quá trình hoạt động, các hạt kim loại nhỏ do mài mòn và các cặn bẩn khác sẽ tích tụ trong dầu. Dầu cũ không còn khả năng làm sạch và mang cặn bẩn hiệu quả, khiến chúng lắng đọng, gây tắc nghẽn và tăng tốc độ mài mòn.

Mất Khả Năng Tản Nhiệt

Dầu cũ hoặc bị ô nhiễm sẽ kém hiệu quả hơn trong việc hấp thụ và truyền nhiệt ra ngoài. Điều này dẫn đến nhiệt độ bên trong hệ thống tăng cao, gây hư hỏng các phớt làm kín, vòng bi và làm giảm tuổi thọ của chính dầu và các bộ phận khác.

Ảnh Hưởng Đến Hiệu Suất Vận Hành

Dầu bẩn hoặc thiếu dầu có thể gây ra tiếng ồn bất thường (tiếng hú, tiếng lạo xạo) từ cầu hoặc hộp số phụ. Đối với các hệ thống 4WD/AWD phức tạp sử dụng ly hợp hoặc các bộ phận điện tử, dầu bẩn có thể ảnh hưởng đến khả năng khóa/mở cầu, chuyển đổi chế độ, thậm chí gây trượt hoặc bó cứng. Điều này cũng có điểm tương đồng với việc tìm hiểu về 4wd có phù hợp đi đường trường? khi các bộ phận phải làm việc liên tục.

Bao Lâu Thì Cần Thay Dầu Hệ Thống 4WD? (Lịch Trình Bảo Dưỡng)

Lịch trình thay dầu cho hệ thống 4WD/AWD không có một con số cố định cho tất cả các loại xe, vì nó phụ thuộc vào khuyến cáo của nhà sản xuất xe và điều kiện vận hành thực tế.

Khuyến Cáo Chung

Thông thường, các nhà sản xuất khuyến cáo thay dầu cầu và dầu hộp số phụ sau mỗi 40.000 đến 80.000 km hoặc sau một khoảng thời gian nhất định (ví dụ: 2-4 năm), tùy điều kiện nào đến trước. Lời khuyên quan trọng nhất là hãy kiểm tra sách hướng dẫn sử dụng đi kèm xe của bạn. Nhà sản xuất luôn đưa ra lịch bảo dưỡng chi tiết nhất cho mẫu xe của bạn.

Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Lịch Thay Dầu

  • Điều kiện lái khắc nghiệt: Nếu bạn thường xuyên lái xe trong điều kiện bụi bẩn, ngập nước, kéo tải nặng, đi địa hình khó khăn, hoặc lái xe ở tốc độ cao trong thời gian dài, dầu sẽ nhanh bị bẩn và xuống cấp hơn. Trong trường hợp này, việc thay dầu cần được thực hiện sớm hơn so với khuyến cáo tiêu chuẩn, có thể chỉ sau mỗi 20.000 – 30.000 km. Tương tự như khi cân nhắc 4wd có nên dùng khi trời mưa?, điều kiện ẩm ướt có thể ảnh hưởng đến tuổi thọ của dầu nếu phớt làm kín không còn tốt.
  • Tuổi đời và quãng đường của xe: Xe càng cũ hoặc đã đi quãng đường dài thì các bộ phận càng có xu hướng mài mòn nhiều hơn, sinh ra nhiều cặn bẩn hơn trong dầu.
  • Loại dầu sử dụng: Việc sử dụng loại dầu chất lượng cao, đúng thông số kỹ thuật do nhà sản xuất khuyến cáo cũng giúp kéo dài chu kỳ thay dầu, mặc dù vẫn không loại bỏ hoàn toàn sự cần thiết của việc thay định kỳ.

Dấu Hiệu Cho Thấy Đã Đến Lúc Thay Dầu 4WD

Ngoài việc tuân thủ lịch trình bảo dưỡng định kỳ, bạn cũng nên chú ý đến các dấu hiệu bất thường từ hệ thống truyền động 4WD/AWD:

  • Tiếng ồn lạ: Tiếng hú, rít, lạo xạo từ khu vực cầu trước, cầu sau hoặc gầm xe (nơi đặt hộp số phụ), đặc biệt khi xe đang di chuyển.
  • Rung lắc: Xe bị rung bất thường, đặc biệt khi tăng tốc hoặc khi hệ thống 4WD hoạt động.
  • Khó khăn khi chuyển đổi chế độ 4WD (đối với xe bán thời gian): Cần gài cầu bị kẹt, đèn báo 4WD nhấp nháy hoặc không hoạt động đúng.
  • Rò rỉ dầu: Phát hiện vết dầu loang dưới gầm xe ở khu vực cầu hoặc hộp số phụ.

Nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào trong số này, bạn nên đưa xe đến kiểm tra ngay lập tức.

Quy Trình Thay Dầu 4WD Tại Garage Auto Speedy

Tại Garage Auto Speedy, quy trình thay dầu cho hệ thống truyền động 4WD/AWD được thực hiện một cách tỉ mỉ và chuyên nghiệp bởi đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm:

  1. Kiểm tra ban đầu: Nâng xe lên, kiểm tra trực quan toàn bộ hệ thống cầu và hộp số phụ, bao gồm các phớt làm kín, vỏ hộp, và các kết nối để phát hiện sớm các dấu hiệu rò rỉ hoặc hư hỏng.
  2. Xả dầu cũ: Mở các nút xả dầu trên bộ vi sai (cầu trước, cầu sau) và hộp số phụ để xả hết dầu cũ ra ngoài. Dầu cũ được thu gom cẩn thận để xử lý theo quy định bảo vệ môi trường.
  3. Làm sạch (nếu cần): Một số trường hợp có thể cần vệ sinh nhẹ nhàng khu vực quanh lỗ đổ và xả dầu.
  4. Kiểm tra nút xả/đổ: Kiểm tra tình trạng của các nút xả/đổ và ron (gioăng) làm kín. Ron mới thường được thay thế để đảm bảo kín khít.
  5. Đổ dầu mới: Sử dụng bơm chuyên dụng để đổ đúng loại dầu và đúng dung tích theo khuyến cáo của nhà sản xuất xe. Việc sử dụng đúng loại dầu (độ nhớt, tiêu chuẩn GL-4, GL-5 cho dầu cầu, hoặc loại chuyên dụng cho hộp số phụ) là cực kỳ quan trọng để đảm bảo hoạt động chính xác và bền bỉ.
  6. Kiểm tra lại: Sau khi đổ dầu, kiểm tra lại mức dầu (nếu có que thăm hoặc lỗ kiểm tra mức), vặn chặt các nút đổ dầu. Khởi động xe, chạy thử (nếu cần) và kiểm tra lại xem có rò rỉ dầu hay không.

Ông Nông Văn Linh, Kỹ sư trưởng tại Garage Auto Speedy, lưu ý: “Việc thay dầu cầu và hộp số phụ không chỉ đơn giản là đổ dầu mới vào. Điều quan trọng là phải sử dụng đúng loại dầu với tiêu chuẩn API, độ nhớt và phụ gia phù hợp cho từng dòng xe và từng loại hộp số phụ/vi sai. Sử dụng sai loại dầu có thể gây hư hỏng nghiêm trọng và tốn kém. Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi luôn tra cứu chính xác thông số kỹ thuật và sử dụng dầu từ các thương hiệu uy tín, đảm bảo chất lượng tốt nhất cho xe của khách hàng.” Việc này cũng giúp đảm bảo hệ thống hoạt động trơn tru, tương tự như khi tìm hiểu xem 4wd có tương thích với hộp số tự động không?.

Lợi Ích Của Việc Thay Dầu 4WD Định Kỳ Tại Garage Auto Speedy

Bảo dưỡng hệ thống 4WD/AWD một cách định kỳ tại Garage Auto Speedy mang lại nhiều lợi ích thiết thực:

  • Tăng tuổi thọ hệ thống truyền động: Giảm mài mòn, ngăn ngừa hư hỏng sớm các bộ phận đắt tiền như bộ vi sai và hộp số phụ.
  • Duy trì hiệu suất hoạt động tối ưu: Đảm bảo hệ thống 4WD/AWD hoạt động trơn tru, hiệu quả, mang lại khả năng bám đường và vận hành ổn định.
  • Ngăn ngừa các hỏng hóc tốn kém: Chi phí thay dầu định kỳ là rất nhỏ so với chi phí sửa chữa hoặc thay thế toàn bộ bộ vi sai hay hộp số phụ khi chúng bị hư hỏng do thiếu dầu hoặc dầu bẩn.
  • An tâm khi sử dụng: Biết rằng hệ thống truyền động của xe đang ở trạng thái tốt nhất giúp bạn tự tin hơn khi lái xe, đặc biệt khi cần sử dụng khả năng vượt địa hình của xe. Đối với những chuyến đi xa, việc này đặc biệt quan trọng khi cân nhắc 4wd có phù hợp đi du lịch không?.
  • Được tư vấn chuyên nghiệp: Đội ngũ chuyên gia tại Garage Auto Speedy sẽ kiểm tra toàn diện hệ thống truyền động của bạn, đưa ra lời khuyên chính xác về lịch bảo dưỡng và các vấn đề tiềm ẩn khác.

Câu Hỏi Thường Gặp Về Thay Dầu 4WD

1. Dầu cầu và dầu hộp số phụ có giống nhau không?

Không nhất thiết. Tùy thuộc vào từng dòng xe và loại hệ thống, dầu cầu (differential oil) và dầu hộp số phụ (transfer case fluid) có thể là hai loại khác nhau với các tiêu chuẩn và độ nhớt riêng biệt. Cần kiểm tra sách hướng dẫn sử dụng xe hoặc tham khảo ý kiến chuyên gia tại Garage Auto Speedy để sử dụng đúng loại.

2. Tôi có thể tự thay dầu 4WD tại nhà được không?

Mặc dù về mặt kỹ thuật là có thể, nhưng việc này đòi hỏi kiến thức về vị trí các nút xả/đổ dầu, loại dầu phù hợp, dụng cụ chuyên dụng (như bơm dầu), và khả năng xử lý dầu thải đúng cách. Sai sót trong quá trình này có thể gây rò rỉ hoặc hư hỏng. Để đảm bảo an toàn và chính xác, bạn nên đưa xe đến các garage uy tín như Garage Auto Speedy.

3. Chi phí thay dầu 4WD khoảng bao nhiêu?

Chi phí thay dầu 4WD bao gồm giá dầu và tiền công. Giá dầu khác nhau tùy loại và thương hiệu. Tổng chi phí thường dao động từ vài trăm nghìn đến khoảng một triệu đồng hoặc hơn tùy thuộc vào dòng xe và loại dầu cần sử dụng. Đây là một khoản đầu tư nhỏ so với lợi ích lâu dài.

4. Xe AWD có cần thay dầu không, hay chỉ xe 4WD?

Có, xe AWD (All-Wheel Drive) cũng cần thay dầu cho các bộ phận truyền động, bao gồm bộ vi sai trước, sau và bộ chia lực trung tâm (có chức năng tương tự hộp số phụ nhưng hoạt động liên tục). Tần suất và loại dầu cũng tuân theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Việc bảo dưỡng 4Matic của Mercedes, một hệ thống AWD tiên tiến, cũng bao gồm việc thay dầu các bộ phận tương ứng để đảm bảo hiệu suất, ngay cả khi hệ thống 4matic ảnh hưởng gì đến khả năng vận hành trên tuyết? hay các điều kiện khác.

5. Nếu tôi ít sử dụng chức năng 4WD thì có cần thay dầu không?

Có. Ngay cả khi ít sử dụng chức năng gài cầu (đối với 4WD bán thời gian), dầu trong bộ vi sai vẫn hoạt động khi xe di chuyển (vì bánh xe luôn quay). Dầu trong hộp số phụ (ngay cả khi ở chế độ 2WD) vẫn tiếp xúc với nhiệt độ và thời gian, nên vẫn cần được thay theo định kỳ khuyến cáo của nhà sản xuất.

Kết Luận

Tóm lại, hệ thống truyền động 4WD/AWD của xe ô tô hoàn toàn cần được thay dầu định kỳ. Đây là một việc làm cần thiết để bảo vệ các bộ phận cơ khí phức tạp và đắt tiền, duy trì hiệu suất vận hành và đảm bảo sự an toàn cho bạn trên mọi hành trình. Đừng bỏ qua hạng mục bảo dưỡng quan trọng này chỉ vì nó không phổ biến như thay dầu động cơ.

Nếu bạn đang sở hữu một chiếc xe 4WD/AWD và không chắc chắn về lịch trình hay tình trạng dầu của hệ thống truyền động, hãy đến với Garage Auto Speedy. Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi sẵn sàng kiểm tra, tư vấn và thực hiện việc thay dầu cầu, dầu hộp số phụ một cách chính xác, sử dụng đúng loại dầu chất lượng cao, giúp xế yêu của bạn luôn bền bỉ và hoạt động trơn tru nhất.

Liên hệ với Garage Auto Speedy ngay hôm nay để được tư vấn và đặt lịch bảo dưỡng:

  • Số điện thoại: 0877.726.969
  • Website: https://autospeedy.vn/
  • Địa chỉ: 2QW3+G93 Bắc Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam

Garage Auto Speedy – Đồng hành cùng bạn chăm sóc và nâng tầm trải nghiệm xế yêu!

Bài viết liên quan