4WD Có Thực Sự Phù Hợp Để Đi Đường Trường? Góc Nhìn Chuyên Gia Auto Speedy

Những chiếc xe trang bị hệ dẫn động bốn bánh (4WD – Four-Wheel Drive) thường gắn liền với hình ảnh vượt địa hình hiểm trở, chinh phục những cung đường khó khăn. Tuy nhiên, câu hỏi mà không ít người yêu xe quan tâm là liệu hệ thống 4WD có thực sự phù hợp để đi đường trường hay không? Hay chỉ những chuyến đi off-road mới cần đến sức mạnh này?

Tại Garage Auto Speedy, với kinh nghiệm sửa chữa và tư vấn cho hàng ngàn lượt xe, từ sedan phổ thông đến SUV và bán tải hầm hố, chúng tôi hiểu rõ những băn khoăn này của khách hàng. Bài viết này sẽ đi sâu phân tích ưu và nhược điểm của hệ thống 4WD khi di chuyển trên các cung đường nhựa phẳng phiu, cao tốc tốc độ cao, giúp bạn có cái nhìn toàn diện và đưa ra quyết định phù hợp nhất cho nhu cầu di chuyển của mình. Để hiểu rõ hơn về [sự khác biệt giữa 4matic và các hệ dẫn động khác trên thị trường], bạn có thể tham khảo thêm tại Garage Auto Speedy.

Hệ Dẫn Động 4WD Là Gì?

Trước khi đi sâu vào việc 4WD có phù hợp đi đường trường không, hãy cùng điểm lại một chút về cơ chế hoạt động của hệ thống này. Về cơ bản, 4WD là hệ thống cho phép cả bốn bánh xe của phương tiện nhận được lực kéo từ động cơ. Điều này khác biệt với hệ dẫn động hai bánh (2WD – Two-Wheel Drive), chỉ truyền lực đến bánh trước (FWD) hoặc bánh sau (RWD).

Các loại hệ thống 4WD phổ biến bao gồm:

• Part-time 4WD: Người lái tự chọn bật/tắt chế độ 4WD. Khi bật, lực phân bổ đều 50/50 giữa cầu trước và cầu sau. Hệ thống này không được thiết kế để sử dụng trên đường nhựa khô ráo vì có thể gây căng thẳng và hư hỏng hệ thống truyền động do bánh xe không thể quay với tốc độ khác nhau khi vào cua. Loại này phù hợp cho địa hình trơn trượt, bùn lầy, cát hoặc tuyết.
• Full-time 4WD: Hệ thống luôn hoạt động ở chế độ 4WD, nhưng sử dụng bộ vi sai trung tâm (center differential) để cho phép bánh xe quay ở tốc độ khác nhau khi vào cua. Loại này có thể sử dụng an toàn trên mọi loại địa hình, bao gồm cả đường nhựa khô ráo.
• Automatic/On-Demand 4WD: Đây là hệ thống tự động chuyển từ 2WD sang 4WD khi phát hiện mất độ bám. Thông thường, xe sẽ hoạt động ở chế độ 2WD (thường là FWD) trên đường trường để tiết kiệm nhiên liệu, và tự động kích hoạt 4WD khi cần thiết (ví dụ: khi trời mưa, đường trơn trượt).

Hiểu rõ loại 4WD trên xe của bạn là rất quan trọng để biết cách vận hành đúng, đặc biệt khi di chuyển trên đường trường.

Ưu Điểm Của 4WD Khi Đi Đường Trường (Tuy Ít Nổi Bật)

Mặc dù lợi thế chính của 4WD nằm ở khả năng off-road, nhưng nó vẫn mang lại một số ưu điểm nhất định khi di chuyển trên đường nhựa, đặc biệt là trong điều kiện không lý tưởng:

1. Tăng Cường Độ Bám và Ổn Định:

   • Trên đường ướt, trơn trượt do mưa, hoặc có tuyết (tại một số vùng khí hậu đặc biệt), hệ thống 4WD (đặc biệt là Full-time hoặc Automatic) giúp phân bổ lực kéo lên cả bốn bánh, giảm thiểu khả năng bị trượt bánh (loss of traction). Điều này mang lại cảm giác lái an toàn và tự tin hơn.

2. Hỗ Trợ Khi Kéo Tải Nặng:

   • Đối với xe bán tải hoặc SUV có khả năng kéo rơ-moóc hoặc tải nặng, việc có 4WD (khi cần thiết) giúp tăng khả năng bám đường và kiểm soát khi tăng tốc hoặc lên dốc với tải trọng lớn trên đường trường.

3. Cảm Giác An Tâm:

   • Đối với một số người lái, đơn giản là biết chiếc xe của mình có khả năng vượt qua những điều kiện đường sá bất ngờ (như đột ngột gặp đoạn đường xấu, trơn trượt nhẹ) cũng mang lại sự an tâm, đặc biệt trong những chuyến đi xa.

Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng những ưu điểm này chỉ thực sự phát huy tác dụng trong điều kiện thời tiết xấu hoặc khi xe có tải trọng đặc biệt. Trên đường nhựa khô ráo, bằng phẳng, lợi ích của 4WD gần như không đáng kể so với 2WD hoặc AWD.

Nhược Điểm Của 4WD Khi Đi Đường Trường: Những Điều Cần Cân Nhắc

Đây là phần quan trọng nhất mà người dùng nên quan tâm khi cân nhắc 4WD có phù hợp đi đường trường hay không. Hệ thống 4WD mang lại khả năng off-road vượt trội, nhưng cũng đi kèm với nhiều đánh đổi khi chủ yếu di chuyển trên đường nhựa:

1. Mức Tiêu Thụ Nhiên Liệu Cao Hơn:

   • Đây là nhược điểm lớn nhất. Hệ thống 4WD có thêm các bộ phận truyền động (hộp số phụ, trục các đăng, vi sai cầu trước/sau…) làm tăng trọng lượng của xe.
   • Ngoài ra, việc truyền lực đến bốn bánh thường tạo ra ma sát và tổn thất năng lượng lớn hơn so với chỉ hai bánh.
   • Kết quả là xe 4WD thường có mức tiêu thụ nhiên liệu cao hơn đáng kể so với phiên bản 2WD tương đương khi chạy cùng tốc độ và điều kiện trên đường trường. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí vận hành cho những người thường xuyên đi xa.

2. Trọng Lượng Tăng và Ảnh Hưởng Đến Vận Hành:

   • Các bộ phận của hệ thống 4WD làm tăng trọng lượng tổng thể của xe. Trọng lượng tăng thêm có thể làm giảm hiệu suất tăng tốc và ảnh hưởng nhẹ đến cảm giác lái trên đường trường, khiến xe có thể cảm giác ì hơn một chút so với bản 2WD.

3. Độ Bền Lốp và Chi Phí Bảo Dưỡng:

   • Hệ thống 4WD có thể gây mòn lốp không đều nếu không được căn chỉnh properly hoặc nếu là loại Part-time bị sử dụng sai trên đường khô.
   • Các bộ phận của hệ thống truyền động 4WD cần được bảo dưỡng định kỳ (thay dầu hộp số phụ, vi sai…). Chi phí bảo dưỡng cho hệ thống 4WD thường cao hơn so với hệ dẫn động 2WD do có nhiều bộ phận và dầu chuyên dụng hơn. Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi khuyến cáo kiểm tra định kỳ hệ thống dẫn động 4 bánh để đảm bảo hoạt động ổn định, đặc biệt sau những chuyến đi dài.

4. Độ Phức Tạp Hơn:

   • Hệ thống 4WD phức tạp hơn 2WD, đồng nghĩa với việc có nhiều bộ phận hơn có khả năng gặp trục trặc. Việc sửa chữa hoặc thay thế các bộ phận này có thể tốn kém.

5. Không Mang Lại Lợi Ích Đáng Kể Trên Đường Khô Ráo:

   • Trên đường nhựa khô ráo, bằng phẳng, xe 2WD hiện đại với hệ thống kiểm soát lực kéo và cân bằng điện tử đã cung cấp đủ độ bám cho phần lớn các tình huống di chuyển thông thường. Lợi ích về độ bám của 4WD trên đường khô là không đáng kể và không bù đắp được những nhược điểm về tiêu thụ nhiên liệu hay chi phí.

4WD Part-time: “Kẻ Thù” Của Đường Trường Khô

Điều quan trọng cần nhấn mạnh là hệ thống 4WD Part-time tuyệt đối không nên sử dụng ở chế độ 4H (4WD High) hoặc 4L (4WD Low) khi đi trên đường nhựa khô ráo. Khi bật chế độ 4WD Part-time, các trục truyền động trước và sau bị khóa cứng với nhau (không có bộ vi sai trung tâm). Điều này khiến bánh trước và bánh sau buộc phải quay cùng tốc độ.

Trên đường nhựa khô, khi vào cua, bánh trước và bánh sau đi theo những bán kính khác nhau và cần quay ở tốc độ khác nhau. Việc bị khóa cứng sẽ gây hiện tượng “wind-up” trong hệ thống truyền động, tạo ra sức căng lớn. Nếu tiếp tục sử dụng, điều này có thể dẫn đến hư hỏng nghiêm trọng và tốn kém các bộ phận như hộp số phụ, vi sai, thậm chí là trục láp.

Đối với xe trang bị 4WD Part-time, chỉ nên chuyển sang chế độ 2H (2WD High) khi di chuyển trên đường trường khô ráo.

Lời Khuyên Từ Chuyên Gia Auto Speedy

Vậy tóm lại, 4WD có phù hợp để đi đường trường không? Câu trả lời là có thể đi được, nhưng không phải là lựa chọn tối ưu nhất nếu phần lớn thời gian bạn di chuyển trên đường nhựa, đặc biệt là đường trường khô ráo.

• Nếu bạn thường xuyên đi off-road, di chuyển trên địa hình khó, hoặc sống/làm việc ở khu vực thường xuyên có điều kiện đường sá rất xấu (bùn lầy, ngập nước, đường đồi dốc trơn trượt) và thỉnh thoảng mới đi đường trường: Hệ thống 4WD là một lựa chọn hợp lý và cần thiết.
• Nếu phần lớn thời gian bạn di chuyển trong đô thị, trên đường trường, cao tốc, và chỉ thỉnh thoảng mới đi vào đường đất nhẹ hoặc đối mặt với điều kiện đường ướt mưa lớn: Hệ thống dẫn động 2WD (FWD hoặc RWD tùy loại xe) hoặc AWD (All-Wheel Drive) có thể là lựa chọn phù hợp và hiệu quả hơn. AWD mang lại lợi ích tăng cường độ bám trong điều kiện trơn trượt tương tự Full-time 4WD nhưng thường nhẹ hơn và phức tạp ít hơn 4WD, phù hợp với đa dạng điều kiện đường sá bao gồm cả đường trường.

Ông Nông Văn Linh, Kỹ sư trưởng tại Garage Auto Speedy, chia sẻ:

“Nhiều khách hàng của chúng tôi băn khoăn về việc có nên chọn xe 4WD khi nhu cầu chính là đi làm hàng ngày và về quê thỉnh thoảng. Thực tế, nếu bạn không thường xuyên đối mặt với những cung đường off-road thực thụ, việc đầu tư vào xe 4WD có thể không mang lại hiệu quả kinh tế tối ưu. Chi phí ban đầu cao hơn, cộng với mức tiêu thụ nhiên liệu và chi phí bảo dưỡng cho hệ thống 4 bánh đều cao hơn đáng kể so với xe 2WD hoặc AWD.”

Ông Bùi Hiếu, Chuyên gia tư vấn xe tại Garage Auto Speedy, nhận định:

“Khi tư vấn cho khách hàng, chúng tôi luôn đặt câu hỏi về thói quen và điều kiện di chuyển chủ yếu của họ. Một chiếc xe 4WD có thể rất tuyệt vời ở khả năng vượt địa hình, nhưng trên đường trường, những nhược điểm của nó lại bộc lộ rõ rệt. Nếu chỉ cần xe ổn định hơn trên đường ướt hoặc đường đất nhẹ, nhiều mẫu xe AWD trên thị trường hiện nay đã đáp ứng rất tốt mà không phải đánh đổi nhiều về hiệu quả vận hành và chi phí.”

FAQ: Câu Hỏi Thường Gặp Về 4WD và Đường Trường

• Hệ thống 4WD có cần bật liên tục khi đi đường trường không?
  Không. Đối với 4WD Part-time, bạn không được bật khi đi trên đường nhựa khô ráo. Đối với 4WD Full-time và Automatic, bạn có thể để ở chế độ 4WD hoặc Auto khi đi đường trường, nhưng xe sẽ tiêu thụ nhiên liệu hơn so với 2WD.
• Xe 4WD có tốn xăng hơn đáng kể khi chạy đường trường so với xe 2WD không?
  Có. Do trọng lượng tăng thêm và ma sát trong hệ thống truyền động, xe 4WD thường có mức tiêu thụ nhiên liệu cao hơn từ 10-20% (tùy mẫu xe và loại hệ thống) so với phiên bản 2WD tương đương khi di chuyển trên đường trường.
• Chi phí bảo dưỡng hệ thống 4WD có cao hơn 2WD không?
  Có. Hệ thống 4WD có thêm các bộ phận như hộp số phụ, vi sai cầu trước/sau cần được kiểm tra và thay dầu định kỳ. Chi phí bảo dưỡng các bộ phận này làm tăng tổng chi phí sử dụng xe.
• Nếu tôi chỉ đi đường phố và đường trường là chính, có nhất thiết phải mua xe 4WD không?
  Không nhất thiết. Nếu bạn không thường xuyên đi vào địa hình khó, xe 2WD hoặc AWD có thể là lựa chọn hiệu quả và tiết kiệm hơn cho nhu cầu di chuyển chính trên đường nhựa.

Kết Luận: Lựa Chọn Khôn Ngoan Cho Những Chuyến Đi Dài

Việc 4WD có phù hợp đi đường trường hay không phụ thuộc hoàn toàn vào mục đích sử dụng chính của bạn. 4WD mang lại sự tự tin khi đối mặt với địa hình khó khăn, nhưng trên đường nhựa khô ráo, những nhược điểm về hiệu quả nhiên liệu, chi phí vận hành và độ phức tạp lại trở nên rõ rệt.

Nếu những chuyến đi đường trường, cao tốc chiếm phần lớn thời gian sử dụng xe của bạn và bạn ít khi đi off-road, việc lựa chọn một chiếc xe 2WD hoặc AWD có thể là quyết định kinh tế và thực tế hơn.

Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi luôn sẵn sàng cung cấp những lời khuyên chuyên sâu và dựa trên kinh nghiệm thực tế để giúp bạn chọn được chiếc xe có hệ dẫn động phù hợp nhất với nhu cầu và điều kiện di chuyển tại Việt Nam. Đồng thời, chúng tôi cũng cung cấp dịch vụ bảo dưỡng và sửa chữa chuyên nghiệp cho mọi loại hệ thống dẫn động, đảm bảo chiếc xe của bạn luôn trong tình trạng tốt nhất cho mọi hành trình.

Để được tư vấn chi tiết hơn về hệ thống dẫn động phù hợp với nhu cầu di chuyển của bạn, hãy liên hệ ngay Garage Auto Speedy qua hotline 0877.726.969 hoặc ghé thăm website https://autospeedy.vn/. Chúng tôi rất mong được hỗ trợ bạn!