Chào mừng bạn đến với bài viết chuyên sâu từ đội ngũ kỹ sư và chuyên gia tư vấn tại Garage Auto Speedy – đơn vị uy tín hàng đầu về sửa chữa và bảo dưỡng ô tô tại Hà Nội. Câu hỏi “4matic Có Phải Là Dẫn động 4 Bánh Không?” là một trong những thắc mắc phổ biến nhất mà chúng tôi thường nhận được, đặc biệt là từ những người đang tìm hiểu hoặc sở hữu các dòng xe Mercedes-Benz. Để trả lời trực tiếp và rõ ràng: Đúng vậy, 4MATIC là hệ thống dẫn động 4 bánh (hay còn gọi là dẫn động toàn thời gian – AWD) được phát triển độc quyền bởi Mercedes-Benz.

Tuy nhiên, việc hiểu sâu hơn về cách thức hoạt động, ưu điểm, nhược điểm cũng như sự khác biệt của 4MATIC so với các hệ thống dẫn động 4 bánh khác (như 4WD truyền thống) sẽ giúp bạn có cái nhìn toàn diện và đánh giá đúng đắn về công nghệ này. Trong bài viết này, Garage Auto Speedy sẽ cùng bạn đi sâu vào khám phá tất cả những điều thú vị về 4MATIC, từ nguyên lý hoạt động đến những lợi ích thiết thực mà nó mang lại, cũng như cách chăm sóc hệ thống phức tạp này.

4MATIC Là Gì? Nguồn Gốc Từ Mercedes-Benz

4MATIC là tên thương hiệu mà Mercedes-Benz sử dụng cho các hệ thống dẫn động 4 bánh của mình. Lần đầu tiên được giới thiệu vào những năm 1980 trên mẫu E-Class (W124), 4MATIC là một trong những hệ thống dẫn động 4 bánh tự động đầu tiên trên thế giới. Mục tiêu của Mercedes-Benz khi phát triển 4MATIC là mang lại sự an toàn, ổn định và khả năng bám đường vượt trội cho người lái trong mọi điều kiện mặt đường, từ khô ráo, ẩm ướt đến tuyết phủ hoặc địa hình không quá phức tạp.

Không giống như các hệ thống 4WD truyền thống thường được kích hoạt bằng tay hoặc chỉ hoạt động khi cần thiết trên các điều kiện khó khăn, 4MATIC được thiết kế để hoạt động liên tục (toàn thời gian) và phân phối lực kéo đến cả bốn bánh một cách thông minh dựa trên điều kiện lái xe. Sự khác biệt này nằm ở khả năng phản ứng tức thời và linh hoạt của hệ thống điện tử.

Cơ Chế Hoạt Động Của Hệ Thống 4MATIC

Hệ thống 4MATIC hoạt động dựa trên sự phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ phận cơ khí (vi sai trung tâm, vi sai cầu trước/sau) và hệ thống điều khiển điện tử tiên tiến, thường tích hợp với hệ thống kiểm soát ổn định điện tử (ESP) và hệ thống chống bó cứng phanh (ABS).

Nguyên lý cơ bản là phân bổ lực kéo từ động cơ đến cả bốn bánh xe. Tỷ lệ phân bổ lực kéo giữa cầu trước và cầu sau có thể cố định (trên các phiên bản 4MATIC cũ hơn hoặc đơn giản hơn) hoặc thay đổi linh hoạt (trên các phiên bản 4MATIC hiện đại hơn, như 4MATIC+).

Khi các cảm biến phát hiện một hoặc nhiều bánh xe bắt đầu mất độ bám (ví dụ: trên đường trơn trượt, vào cua gắt), hệ thống điều khiển điện tử sẽ ngay lập tức can thiệp. Nó sử dụng phanh để hãm tốc độ bánh xe bị trượt và đồng thời điều chỉnh bộ vi sai trung tâm hoặc các ly hợp điện tử để chuyển hướng lực kéo đến các bánh xe còn lại có độ bám tốt hơn. Quá trình này diễn ra cực kỳ nhanh chóng và mượt mà, đôi khi người lái không hề cảm nhận được sự thay đổi, nhưng hiệu quả mang lại là khả năng kiểm soát xe được duy trì tối ưu.

Sự khác biệt lớn nhất của 4MATIC so với một số hệ thống AWD đơn giản khác là khả năng phản ứng chủ động và tính liên tục. Nó không chỉ chờ bánh xe mất bám rồi mới can thiệp, mà liên tục theo dõi điều kiện lái và dự đoán khả năng mất bám để phân bổ lực kéo một cách tối ưu ngay từ đầu.

So Sánh 4MATIC Với Các Hệ Dẫn Động Khác: AWD và 4WD

Để hiểu rõ vị trí của 4MATIC, cần phân biệt nó với các khái niệm liên quan:

  • 4WD (Four-Wheel Drive) – Dẫn động 4 bánh truyền thống: Thường thấy trên các xe bán tải hoặc SUV chuyên dụng off-road. Hệ thống này có thể là bán thời gian (part-time, người lái tự chọn 2WD hoặc 4WD, không dùng 4WD trên đường nhựa khô) hoặc toàn thời gian (full-time) nhưng thường có thêm hộp số phụ (transfer case) với chế độ cầu chậm (low range) cho địa hình cực khó. 4WD thường phân bổ lực kéo cố định hơn và ít phụ thuộc vào hệ thống điện tử phức tạp như 4MATIC. Hệ thống 4WD có thể phù hợp chạy đường dài không? Điều này phụ thuộc vào loại 4WD (part-time hay full-time) và điều kiện đường sá.

  • AWD (All-Wheel Drive) – Dẫn động toàn thời gian: Đây là thuật ngữ chung chỉ các hệ thống truyền động cung cấp lực kéo cho cả bốn bánh xe cùng lúc. 4MATIC của Mercedes-Benz thực chất là một loại AWD, giống như xDrive của BMW hay quattro của Audi. Các hệ thống AWD nói chung thường hoạt động liên tục, tập trung vào việc cải thiện độ bám, ổn định và an toàn trên đường bình thường và đường trơn trượt, ít khi có chế độ cầu chậm cho off-road nặng.

Điểm khác biệt chính:

  • 4MATIC là tên riêng của Mercedes-Benz, thuộc nhóm AWD.
  • AWD nói chung (bao gồm 4MATIC) khác 4WD truyền thống ở mục đích sử dụng (đường nhựa/trơn trượt vs. off-road nặng) và cơ chế hoạt động (thường xuyên, tự động, điện tử vs. tùy chọn, cơ khí nhiều hơn).
  • 4MATIC có thể tắt được không? Hầu hết các hệ thống 4MATIC hiện đại không có nút tắt/bật cho người lái. Nó hoạt động tự động và liên tục. Hệ thống 4WD có thể tắt được không? Một số hệ thống 4WD bán thời gian có thể tắt/bật.

Ưu Điểm Nổi Bật Của Dẫn Động 4MATIC

Hệ thống 4MATIC mang lại nhiều lợi ích đáng giá cho người lái, góp phần tạo nên trải nghiệm lái đặc trưng của Mercedes-Benz:

  • Tăng Cường Độ Bám: Đây là ưu điểm rõ rệt nhất. Trên các bề mặt trơn trượt như đường ướt, băng giá, tuyết hoặc đường đất lầy, 4MATIC giúp xe bám đường tốt hơn đáng kể so với dẫn động cầu trước (FWD) hoặc cầu sau (RWD).
  • Cải Thiện Ổn Định Xe: Bằng cách phân phối lực kéo đến từng bánh xe một cách chính xác, 4MATIC giảm thiểu hiện tượng trượt bánh (wheelspin), văng đuôi (oversteer) hoặc trượt ngang (understeer), giúp xe ổn định hơn khi tăng tốc, vào cua hoặc phanh gấp.
  • Nâng Cao An Toàn: Khả năng bám đường và ổn định được cải thiện trực tiếp dẫn đến việc tăng cường an toàn khi lái xe trong điều kiện thời tiết bất lợi hoặc trên các đoạn đường khó khăn.
  • Tăng Cường Hiệu Suất Vận Hành: Trên các dòng xe hiệu suất cao (như các phiên bản AMG có 4MATIC+), hệ thống này không chỉ giúp tăng độ bám khi đề pa mà còn cho phép phân bổ lực kéo biến thiên tới cầu sau, mang lại cảm giác lái thể thao và linh hoạt hơn.
  • Dễ Dàng Sử Dụng: Hệ thống hoạt động hoàn toàn tự động, người lái không cần can thiệp hay điều chỉnh gì, chỉ cần tập trung vào việc lái xe.
  • Phù Hợp Với Đa Dạng Địa Hình: Mặc dù không phải là 4WD chuyên dụng cho off-road nặng, 4MATIC vẫn cung cấp khả năng di chuyển tốt hơn trên các địa hình gồ ghề nhẹ, đường sỏi đá hoặc đường mòn so với xe chỉ có dẫn động 2 bánh. 4matic có trên xe SUV của Mercedes không? Có, 4MATIC rất phổ biến trên các dòng SUV của Mercedes-Benz như GLC, GLE, GLS, G-Class (thậm chí có các phiên bản 4MATIC chuyên dụng).

Theo Ông Nông Văn Linh, Kỹ sư trưởng tại Garage Auto Speedy, “4MATIC là một công nghệ tuyệt vời mang lại sự an tâm đáng kể cho người lái, nhất là trong điều kiện đường sá phức tạp tại Việt Nam. Khả năng phản ứng nhanh nhạy của hệ thống giúp xe duy trì độ ổn định ngay cả khi đột ngột gặp vũng nước hay đi vào đường lầy nhẹ.”

Những Điều Cần Cân Nhắc Khi Sử Dụng Xe 4MATIC

Bên cạnh những ưu điểm, hệ thống 4MATIC cũng có một vài khía cạnh cần lưu ý:

  • Chi Phí Ban Đầu: Các phiên bản xe trang bị 4MATIC thường có giá bán cao hơn so với phiên bản chỉ dẫn động 2 bánh tương đương.
  • Tiêu Hao Nhiên Liệu: Hệ thống dẫn động 4 bánh thường nặng hơn và có nhiều bộ phận chuyển động hơn, dẫn đến việc tiêu hao nhiên liệu nhỉnh hơn một chút so với xe dẫn động 2 bánh cùng loại, dù sự khác biệt này đang ngày càng được thu hẹp trên các hệ thống 4MATIC hiện đại.
  • Độ Phức Tạp và Chi Phí Bảo Dưỡng/Sửa Chữa: Hệ thống 4MATIC bao gồm nhiều bộ phận cơ khí và điện tử phức tạp (hộp số phụ/bộ chia lực, vi sai trung tâm, trục các đăng, các cảm biến…). Điều này có nghĩa là việc bảo dưỡng định kỳ cần được thực hiện kỹ lưỡng hơn và chi phí sửa chữa (nếu có sự cố) thường cao hơn so với xe dẫn động 2 bánh đơn giản. 4wd có bị giới hạn trọng tải không? Các hệ thống dẫn động 4 bánh, bao gồm cả 4MATIC, đều có giới hạn về trọng tải kéo hoặc chở để đảm bảo an toàn và tuổi thọ hệ thống.
  • Lốp Xe: Việc sử dụng loại lốp và độ mòn lốp đồng đều trên cả bốn bánh là rất quan trọng đối với hệ thống 4MATIC. Sự khác biệt lớn về đường kính giữa các lốp có thể gây căng thẳng cho hệ thống vi sai trung tâm hoặc bộ chia lực, dẫn đến hao mòn sớm hoặc hỏng hóc.

Các Phiên Bản 4MATIC Phổ Biến Trên Dòng Xe Mercedes-Benz

Mercedes-Benz đã phát triển và cải tiến hệ thống 4MATIC qua nhiều thế hệ, dẫn đến sự ra đời của các phiên bản khác nhau phù hợp với từng dòng xe và mục đích sử dụng:

  • 4MATIC tiêu chuẩn: Thường có tỷ lệ phân bổ lực kéo cố định (ví dụ: 45:55 cho cầu trước:cầu sau) và sử dụng hệ thống kiểm soát lực kéo điện tử (ETS) để hãm các bánh xe bị trượt, chuyển lực kéo đến bánh có độ bám. Thường thấy trên các mẫu sedan và coupe phổ thông.
  • 4MATIC biến thiên (Variable Torque Split): Phân bổ lực kéo linh hoạt hơn tùy theo điều kiện, có thể thay đổi tỷ lệ giữa cầu trước và cầu sau.
  • 4MATIC+: Phiên bản hiệu suất cao, chủ yếu trang bị trên các dòng AMG. Hệ thống này có thể phân bổ lực kéo hoàn toàn biến thiên, thậm chí có thể gửi 100% lực kéo ra cầu sau trong một số chế độ lái để mang lại cảm giác lái thể thao và khả năng drift (trên các mẫu AMG cụ thể).
  • 4MATIC trên xe FWD nền tảng: Một số dòng xe Mercedes-Benz nhỏ hơn (như A-Class, CLA, GLA, GLB) được xây dựng trên nền tảng dẫn động cầu trước. Phiên bản 4MATIC trên các mẫu này ban đầu chủ yếu truyền lực tới cầu trước và chỉ khi cần thiết mới gửi lực kéo tới cầu sau thông qua một ly hợp điều khiển điện tử.

Các dòng xe Mercedes-Benz phổ biến tại Việt Nam thường có tùy chọn hoặc trang bị tiêu chuẩn 4MATIC bao gồm: C-Class, E-Class, S-Class, CLA, CLS, GLA, GLB, GLC, GLE, GLS, G-Class, và các mẫu AMG hiệu suất cao.

Chăm Sóc Hệ Thống 4MATIC: Lời Khuyên Từ Garage Auto Speedy

Với tính phức tạp của mình, hệ thống 4MATIC đòi hỏi sự chăm sóc và bảo dưỡng định kỳ đúng cách để đảm bảo hoạt động bền bỉ và hiệu quả. Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi có đầy đủ kinh nghiệm và trang thiết bị để kiểm tra, bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống 4MATIC của xe bạn.

  • Kiểm tra và thay dầu hệ thống truyền động: Dầu cầu trước, cầu sau, hộp số phụ (nếu có) và dầu hộp số tự động (liên quan trực tiếp đến hoạt động của 4MATIC trên một số dòng xe) cần được kiểm tra và thay thế định kỳ theo khuyến cáo của nhà sản xuất hoặc dựa trên điều kiện sử dụng xe. Việc sử dụng đúng loại dầu chuyên dụng là cực kỳ quan trọng.
  • Kiểm tra các trục các đăng và khớp nối: Đảm bảo các trục này không bị rơ, hỏng cao su che bụi hoặc phát ra tiếng động lạ.
  • Kiểm tra hệ thống điều khiển điện tử: Các cảm biến và bộ điều khiển có thể gặp lỗi. Đèn cảnh báo trên bảng táp-lô là dấu hiệu cho thấy hệ thống đang gặp vấn đề và cần được kiểm tra bằng máy chẩn đoán chuyên hãng.
  • Kiểm tra vành và lốp xe: Đảm bảo tất cả các lốp cùng loại, cùng kích thước và độ mòn tương đương. Việc sử dụng lốp dự phòng tạm thời hoặc lốp khác biệt có thể gây hại cho hệ thống 4MATIC. Cân bằng động và căn chỉnh thước lái định kỳ cũng giúp giảm tải cho hệ thống truyền động.

Ông Bùi Hiếu, Chuyên gia tư vấn xe tại Garage Auto Speedy, nhấn mạnh: “Đừng chờ đến khi xe có dấu hiệu bất thường như tiếng kêu lạ từ gầm xe, rung lắc hoặc đèn báo lỗi 4MATIC sáng mới đi kiểm tra. Việc bảo dưỡng phòng ngừa là cách tốt nhất để hệ thống 4MATIC của bạn luôn hoạt động trơn tru và tránh được những hư hỏng đắt tiền về sau.” Để hiểu rõ hơn về ưu điểm của 4WD là gì?, bạn có thể tham khảo thêm các bài viết khác của chúng tôi.

Câu Hỏi Thường Gặp Về 4MATIC

4MATIC có tốt hơn các hệ dẫn động 4 bánh khác không?
Không nhất thiết là tốt hơn hay kém hơn, mà là khác biệt và phù hợp với mục đích sử dụng. 4MATIC tập trung vào an toàn, ổn định và hiệu suất trên đường bình thường và trơn trượt, trong khi 4WD truyền thống mạnh mẽ hơn cho off-road nặng.

4MATIC có tốn xăng không?
So với phiên bản dẫn động 2 bánh tương đương, xe trang bị 4MATIC thường tốn xăng hơn một chút do trọng lượng và ma sát trong hệ thống truyền động tăng lên. Tuy nhiên, công nghệ ngày càng cải tiến giúp giảm thiểu sự khác biệt này.

Chi phí sửa chữa hệ thống 4MATIC có đắt không?
Do cấu tạo phức tạp, việc sửa chữa các bộ phận của hệ thống 4MATIC (như hộp số phụ, vi sai, bộ điều khiển) thường đòi hỏi kỹ thuật viên chuyên môn và chi phí phụ tùng cao hơn so với các bộ phận của hệ thống dẫn động 2 bánh.

Tôi có cần làm gì khi lái xe 4MATIC trên đường trơn trượt?
Hệ thống hoạt động tự động, bạn chỉ cần lái xe như bình thường nhưng vẫn cần tuân thủ các nguyên tắc lái xe an toàn trong điều kiện bất lợi (giảm tốc độ, giữ khoảng cách, tránh phanh gấp).

Lốp xe ảnh hưởng đến 4MATIC như thế nào?
Việc sử dụng lốp không đồng đều (về loại, kích thước hoặc độ mòn) có thể gây áp lực quá mức lên vi sai trung tâm, dẫn đến hỏng hóc. Luôn đảm bảo thay lốp cả bộ và đảo lốp định kỳ.

Kết Luận: 4MATIC – Hệ Dẫn Động Đa Dụng Của Mercedes-Benz

Qua những phân tích trên, có thể khẳng định 4MATIC chính xác là một hệ thống dẫn động 4 bánh, được phát triển bởi Mercedes-Benz với mục tiêu tối ưu hóa sự an toàn, ổn định và hiệu suất trên nhiều điều kiện mặt đường khác nhau, đặc biệt là trên đường trơn trượt. Nó thuộc nhóm các hệ thống dẫn động toàn thời gian (AWD) hiện đại, khác biệt với các hệ thống 4WD truyền thống tập trung hơn vào khả năng off-road nặng.

Việc sở hữu một chiếc xe trang bị 4MATIC mang lại nhiều lợi ích về khả năng kiểm soát và sự tự tin khi lái xe. Tuy nhiên, điều quan trọng là bạn cần hiểu rõ về hệ thống này và thực hiện bảo dưỡng định kỳ đúng cách để đảm bảo tuổi thọ và hiệu quả hoạt động.

Nếu bạn đang sở hữu một chiếc xe Mercedes-Benz với hệ thống 4MATIC và có bất kỳ thắc mắc nào về hoạt động, bảo dưỡng, hoặc cần kiểm tra xe, đừng ngần ngại liên hệ với Garage Auto Speedy. Đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm của chúng tôi luôn sẵn sàng tư vấn và cung cấp dịch vụ sửa chữa, bảo dưỡng chuyên nghiệp nhất cho chiếc “xế yêu” của bạn.

Garage Auto Speedy

  • Số điện thoại: 0877.726.969
  • Website: https://autospeedy.vn/
  • Địa chỉ: 2QW3+G93 Bắc Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam

Chúng tôi mong muốn được đồng hành cùng bạn trên mọi nẻo đường, đảm bảo chiếc xe của bạn luôn trong tình trạng hoàn hảo nhất!

Bài viết liên quan