4WD Ảnh Hưởng Gì Đến Gầm Xe Ô Tô? Giải Đáp Từ Chuyên Gia Auto Speedy

Hệ thống dẫn động bốn bánh (4WD) là một tính năng được ưa chuộng, đặc biệt trên các dòng xe SUV, bán tải hay xe chuyên đi địa hình. Nó mang lại khả năng vận hành mạnh mẽ và độ bám đường vượt trội trên nhiều loại địa hình khó. Tuy nhiên, nhiều người thắc mắc: Hệ thống 4WD này ảnh hưởng như thế nào đến “gầm xe” – khu vực kỹ thuật phức tạp dưới thân xe? Là chuyên gia với kinh nghiệm dày dặn tại Xưởng sửa chữa ô tô Auto Speedy, chúng tôi sẽ đi sâu phân tích để bạn hiểu rõ vấn đề này. Việc nắm bắt các ảnh hưởng của 4WD đến gầm xe không chỉ giúp bạn sử dụng xe hiệu quả mà còn biết cách bảo dưỡng, sửa chữa đúng lúc, tránh những hư hỏng tốn kém.

Hệ thống 4WD Hoạt Động Như Thế Nào?

Trước khi tìm hiểu ảnh hưởng, chúng ta cần hiểu cơ bản về 4WD. Hệ thống dẫn động bốn bánh truyền lực từ động cơ tới cả bốn bánh xe, khác với hệ dẫn động hai bánh (2WD) chỉ truyền lực tới cầu trước hoặc cầu sau. Điều này giúp xe tăng cường độ bám và khả năng vượt qua các bề mặt trơn trượt, lầy lội hoặc gồ ghề.

Để làm được điều đó, 4WD cần thêm nhiều bộ phận phức tạp hơn so với 2WD. Các bộ phận này chủ yếu tập trung ở phần gầm xe, bao gồm:

• Hộp phân phối (Transfer Case): Nằm giữa hộp số và các trục các đăng, có nhiệm vụ chia sẻ lực kéo từ động cơ đến cầu trước và cầu sau.
• Trục các đăng (Driveshafts): Các thanh trục nối hộp phân phối với bộ vi sai ở mỗi cầu.
• Bộ vi sai (Differentials): Có thể có ở cả cầu trước và cầu sau (hoặc ở trung tâm), cho phép các bánh xe trên cùng một trục quay với tốc độ khác nhau khi xe vào cua. Xe 4WD cần ít nhất hai bộ vi sai (trước và sau), một số hệ thống phức tạp hơn có thêm vi sai trung tâm.

Tất cả những bộ phận này đều được lắp đặt ở dưới gầm xe, tạo nên sự khác biệt lớn so với xe 2WD.

Ảnh Hưởng Trực Tiếp Của Hệ Thống 4WD Đến Gầm Xe

Sự hiện diện và hoạt động của các bộ phận bổ sung này tác động đáng kể đến cấu trúc và đặc tính của gầm xe.

1. Tăng Khối Lượng và Độ Phức Tạp

Đây là ảnh hưởng rõ rệt nhất. Hệ thống 4WD đòi hỏi thêm hộp phân phối, trục các đăng dài hơn và bộ vi sai thứ hai (hoặc thứ ba), cùng với các bộ phận điều khiển và bảo vệ liên quan. Tổng khối lượng của xe sẽ tăng lên đáng kể so với phiên bản 2WD tương đương. Toàn bộ khối lượng tăng thêm này chủ yếu dồn vào phần gầm xe.

Việc tăng khối lượng làm thay đổi trọng tâm của xe và phân bổ tải trọng lên hệ thống treo và khung gầm. Gầm xe 4WD vì thế phải được thiết kế chắc chắn hơn để chịu được tải trọng này, đặc biệt khi xe di chuyển trên địa hình xấu.

Độ phức tạp cũng tăng lên. Có nhiều bộ phận chuyển động, nhiều điểm nối, nhiều vị trí cần bôi trơn và kiểm tra hơn. Điều này đồng nghĩa với nguy cơ phát sinh lỗi kỹ thuật cao hơn và việc sửa chữa cũng đòi hỏi chuyên môn sâu hơn. Có nhiều câu hỏi đặt ra như Sửa chữa 4wd có khó không?. Thực tế, việc sửa chữa các bộ phận dẫn động 4WD đòi hỏi kiến thức chuyên môn sâu về hệ thống truyền động, vi sai và các bộ phận liên quan, thường phức tạp hơn so với hệ dẫn động 2WD.

2. Thay Đổi Cấu Trúc Hệ Thống Treo và Gầm Xe

Để tích hợp các bộ phận của hệ thống 4WD, các nhà sản xuất thường phải điều chỉnh hoặc thiết kế lại cấu trúc hệ thống treo và khung gầm.

• Hệ thống Treo: Các tay đòn, càng A, lò xo và giảm xóc có thể được gia cố hoặc thay đổi vị trí để nhường chỗ cho trục các đăng và bộ vi sai, đồng thời chịu được tải trọng và lực xoắn lớn hơn khi hệ thống 4WD hoạt động. Hệ thống treo của xe 4WD thường cứng vững hơn để đối phó với địa hình gồ ghề.
• Khung Gầm: Khung xe có thể được gia cố thêm tại các điểm lắp hộp phân phối, trục các đăng và vi sai. Với các dòng xe bán tải hoặc SUV dựa trên khung gầm rời (body-on-frame), việc tích hợp 4WD tương đối dễ dàng, nhưng với xe unibody (khung liền thân), việc điều chỉnh phức tạp hơn nhiều.
• Khoảng Sáng Gầm: Nhiều xe 4WD (đặc biệt là xe địa hình) có khoảng sáng gầm lớn hơn so với phiên bản 2WD. Điều này không phải do bản thân hệ thống 4WD tạo ra, mà là thiết kế đồng bộ để xe có thể vượt qua chướng ngại vật dễ dàng hơn. Tuy nhiên, các bộ phận của hệ thống 4WD như hộp phân phối, vi sai hay trục các đăng lại nằm thấp hơn so với các chi tiết khác, có nguy cơ bị va đập vào chướng ngại vật trên đường.

3. Tăng Nguy Cơ Hư Hỏng Từ Va Đập

Do có thêm nhiều bộ phận nằm dưới gầm và đôi khi nằm thấp hơn, xe 4WD, đặc biệt khi hoạt động trên địa hình xấu, có nguy cơ bị va đập vào đá, gốc cây hoặc các chướng ngại vật khác cao hơn xe 2WD. Hộp phân phối và các bộ vi sai là những bộ phận dễ bị tổn thương nhất.

Các nhà sản xuất thường trang bị các tấm bảo vệ gầm (skid plates) cho xe 4WD để giảm thiểu rủi ro này. Tuy nhiên, các tấm bảo vệ này chỉ có tác dụng hạn chế và không thể bảo vệ tuyệt đối các bộ phận phức tạp bên trong.

4. Tăng Áp Lực và Mài Mòn Lên Các Bộ Phận

Khi hệ thống 4WD hoạt động, đặc biệt trên địa hình khó, các bộ phận dưới gầm phải chịu lực xoắn, tải trọng và ma sát rất lớn. Điều này làm tăng tốc độ mài mòn và nguy cơ hư hỏng của các chi tiết như:

• Bộ vi sai: Phải làm việc liên tục để phân bổ lực kéo, dễ bị nóng và mòn nếu không được bôi trơn đầy đủ hoặc sử dụng sai cách.
• Trục các đăng và khớp nối: Chịu lực xoắn và rung động, các khớp chữ thập hoặc khớp đồng tốc có thể bị khô dầu, rơ rão hoặc gãy.
• Bán trục và khớp láp: Chịu lực từ vi sai truyền ra bánh xe, dễ bị hỏng nếu bọc cao su che bụi bị rách.
• Hộp phân phối: Trung tâm phân phối lực kéo, là bộ phận phức tạp và đắt tiền, dễ bị lỗi nếu hoạt động sai chế độ hoặc thiếu dầu.

Chuyên gia của Auto Speedy nhấn mạnh: “Các bộ phận của hệ thống 4WD làm việc trong môi trường khắc nghiệt hơn nhiều so với xe 2WD khi đi địa hình. Việc kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ gầm xe 4WD là cực kỳ quan trọng để phát hiện sớm các dấu hiệu mài mòn hoặc hư hỏng, tránh phải sửa chữa 4wd có khó không? tốn kém sau này.”

5. Ảnh Hưởng Đến Khả Năng Vận Hành Trên Đường Bằng

Không chỉ khi đi địa hình, hệ thống 4WD cũng có những ảnh hưởng nhất định đến gầm xe và khả năng vận hành trên đường bằng:

• Tiêu hao nhiên liệu: Do khối lượng tăng và lực cản ma sát từ các bộ phận truyền động bổ sung, xe 4WD thường tiêu thụ nhiên liệu nhiều hơn xe 2WD tương đương. Điều này gián tiếp gây áp lực lên hệ thống truyền động do phải làm việc vất vả hơn.
• Tiếng ồn và Rung động: Hệ thống 4WD phức tạp hơn có thể tạo ra tiếng ồn (tiếng hú từ vi sai, tiếng cọc cạch từ khớp các đăng) hoặc rung động cảm nhận được ở sàn xe, đặc biệt khi các bộ phận bị mòn hoặc lắp đặt không chính xác.
• Khả năng vào cua: Với các hệ thống 4WD toàn thời gian (Full-time 4WD) hoặc tự động (Auto 4WD), bộ vi sai trung tâm (hoặc hệ thống kiểm soát điện tử) giúp phân bổ lực kéo khi vào cua, tránh hiện tượng bó cứng truyền động. Tuy nhiên, với hệ thống 4WD bán thời gian (Part-time 4WD) không có vi sai trung tâm, việc di chuyển trên đường nhựa khô ráo với chế độ 4H hoặc 4L có thể gây bó cứng truyền động (drivetrain binding), tạo áp lực cực lớn lên các bộ phận dưới gầm như vi sai, trục các đăng và hộp phân phối, dẫn đến hư hỏng nghiêm trọng.

Bảo Dưỡng Gầm Xe 4WD – Lời Khuyên Từ Auto Speedy

Với tất cả những ảnh hưởng đã nêu, việc bảo dưỡng định kỳ gầm xe 4WD là vô cùng quan trọng để đảm bảo xe luôn hoạt động bền bỉ và an toàn, đặc biệt là các thông số kỹ thuật xe 7 chỗ hay xe bán tải thường được trang bị 4WD. Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi luôn khuyến cáo khách hàng chú ý đến các hạng mục sau:

1. Kiểm tra dầu bôi trơn: Dầu hộp phân phối, dầu vi sai trước/sau cần được kiểm tra mức và chất lượng định kỳ. Đây là những bộ phận hoạt động tải nặng và dễ bị nóng, dầu bôi trơn chất lượng kém hoặc thiếu có thể gây mài mòn nhanh chóng.
2. Kiểm tra các bọc cao su: Các bọc cao su che bụi ở khớp các đăng, khớp láp bán trục rất quan trọng. Nếu chúng bị rách, bụi bẩn và nước sẽ xâm nhập, phá hủy mỡ bôi trơn và làm hỏng khớp nhanh chóng.
3. Kiểm tra trục các đăng và khớp nối: Kiểm tra độ rơ, độ mòn của các khớp chữ thập hoặc khớp đồng tốc trên trục các đăng.
4. Kiểm tra bộ vi sai: Lắng nghe xem có tiếng hú bất thường từ vi sai không. Kiểm tra xem có rò rỉ dầu ở các phớt vi sai không.
5. Kiểm tra các tấm bảo vệ gầm: Đảm bảo các tấm bảo vệ không bị lỏng, biến dạng hoặc hư hỏng sau khi đi địa hình.
6. Kiểm tra hệ thống treo: Các bộ phận như cao su giảm chấn, bạc lót tay đòn, rotuyn có thể bị ảnh hưởng bởi tải trọng và lực xoắn của hệ thống 4WD, cần kiểm tra độ mòn.

Ông Nông Văn Linh, Kỹ sư trưởng tại Garage Auto Speedy, chia sẻ: “Nhiều chủ xe chỉ quan tâm đến động cơ hay hộp số, nhưng phần gầm xe 4WD lại là nơi tập trung nhiều rủi ro, đặc biệt khi thường xuyên đi off-road. Việc kiểm tra định kỳ tại các gara uy tín như Auto Speedy giúp phát hiện sớm các vấn đề nhỏ, tránh chi phí sửa chữa lớn khi bộ vi sai hay hộp phân phối gặp sự cố nghiêm trọng. Hơn nữa, chúng tôi cũng thường xuyên nhận được các câu hỏi về 4wd ảnh hưởng gì đến trọng lượng xe?, và câu trả lời luôn là có, việc tăng trọng lượng này tác động trực tiếp đến hệ thống treo và các bộ phận dưới gầm.”

FAQ: Các Câu Hỏi Thường Gặp Về 4WD và Gầm Xe

• Xe 4WD có dễ bị hỏng gầm hơn xe 2WD không? Có, do cấu tạo phức tạp hơn và nhiều bộ phận nằm dưới gầm, xe 4WD có nguy cơ hư hỏng gầm cao hơn, đặc biệt khi thường xuyên di chuyển trên địa hình xấu.
• Bảo dưỡng gầm xe 4WD có tốn kém hơn xe 2WD không? Thông thường là có, do cần kiểm tra và thay thế dầu cho nhiều bộ phận hơn (hộp phân phối, vi sai) và các chi tiết liên quan đến truyền động 4WD có thể đắt tiền hơn.
• Làm sao để biết các bộ phận 4WD dưới gầm xe có vấn đề? Các dấu hiệu bao gồm tiếng ồn bất thường (hú, róc, cọc cạch) khi xe chạy, rung động ở sàn xe, khó chuyển đổi giữa các chế độ 4WD, hoặc có mùi khét do dầu nóng quá mức.
• Tôi có nên lắp thêm tấm bảo vệ gầm cho xe 4WD của mình không? Nếu bạn thường xuyên đi địa hình, việc lắp thêm tấm bảo vệ gầm là rất nên làm để bảo vệ các bộ phận quan trọng như hộp phân phối và vi sai.
• Khoảng sáng gầm của xe có ảnh hưởng đến hệ thống 4WD không? Khoảng sáng gầm lớn giúp xe tránh bị mắc kẹt hoặc va đập gầm khi đi địa hình. Hệ thống 4WD phát huy hiệu quả tốt nhất trên những xe có khoảng sáng gầm phù hợp.

Kết Luận

Hệ thống dẫn động bốn bánh 4WD mang lại khả năng vận hành vượt trội, nhưng đồng thời cũng tạo ra những ảnh hưởng đáng kể đến gầm xe. Từ việc tăng khối lượng, độ phức tạp, thay đổi cấu trúc hệ thống treo, đến tăng nguy cơ hư hỏng do va đập và mài mòn các chi tiết chuyên biệt, tất cả đều đòi hỏi chủ xe 4WD phải quan tâm đặc biệt đến việc bảo dưỡng gầm xe.

Tại Garage Auto Speedy, với đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại, chúng tôi tự tin cung cấp dịch vụ kiểm tra, bảo dưỡng và sửa chữa gầm xe 4WD chuyên nghiệp. Việc chăm sóc đúng cách không chỉ giúp xe của bạn luôn ở trạng thái tốt nhất cho những chuyến đi khám phá, mà còn kéo dài tuổi thọ của các bộ phận đắt tiền dưới gầm, giúp bạn tiết kiệm chi phí lâu dài.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về 4wd ảnh hưởng gì đến gầm xe của mình hoặc cần tư vấn bảo dưỡng, đừng ngần ngại liên hệ với Garage Auto Speedy qua hotline 0877.726.969 hoặc ghé thăm xưởng tại địa chỉ 2QW3+G93 Bắc Từ Liêm, Hà Nội. Chúng tôi luôn sẵn sàng phục vụ bạn!