Tiếng kêu lạ từ gầm xe, đặc biệt khi bạn tăng tốc độ hoặc chạy nhanh, luôn là dấu hiệu đáng ngại đối với bất kỳ người lái xe nào. Một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến hiện tượng này, đặc biệt là trên các dòng xe sử dụng trục truyền động (các đăng), chính là vấn đề ở bi các đăng (hay còn gọi là bi quang treo). Vậy, tại sao bi các đăng lại kêu khi chạy nhanh và bạn cần làm gì? Là chuyên gia giàu kinh nghiệm tại Garage Auto Speedy, chúng tôi sẽ giúp bạn làm rõ vấn đề này một cách chi tiết và dễ hiểu nhất.
Tiếng kêu từ bi các đăng khi xe chạy nhanh thường báo hiệu bộ phận này đang gặp trục trặc, phổ biến nhất là do hao mòn hoặc thiếu bôi trơn. Việc hiểu rõ nguyên nhân và khắc phục kịp thời không chỉ đảm bảo sự an toàn khi vận hành mà còn giúp tránh những hư hỏng nặng hơn cho hệ thống truyền động của xe. Để hiểu rõ hơn về cấu tạo và chức năng của bộ phận này, bạn có thể tham khảo bài viết chi tiết về cách Bi quang treo hoạt động như thế nào?.
Bi Các Đăng (Bi Quang Treo) Là Gì và Vai Trò Của Nó?
Trước khi đi sâu vào nguyên nhân gây tiếng kêu, hãy cùng tìm hiểu Bi các đăng là gì. Trên các xe sử dụng hệ dẫn động cầu sau, cầu trước (một số loại) hoặc dẫn động bốn bánh, trục các đăng (propeller shaft) đóng vai trò truyền lực quay từ hộp số/hộp phân phối đến cầu xe. Trục các đăng thường khá dài và cần được nâng đỡ tại một hoặc nhiều điểm dọc theo thân xe để tránh bị võng hoặc rung lắc quá mức khi quay ở tốc độ cao.
Bi các đăng (bi quang treo – center support bearing) chính là bộ phận nâng đỡ này. Nó bao gồm một vòng bi được đặt trong một vỏ cao su hoặc vật liệu đàn hồi khác. Lớp vỏ cao su này không chỉ giúp giữ cố định vòng bi mà còn hấp thụ rung động và tiếng ồn từ trục các đăng, giảm thiểu sự truyền đến khung xe.
Tại Sao Bi Các Đăng Lại Kêu Khi Chạy Nhanh?
Đây là trọng tâm của vấn đề. Tiếng kêu xuất hiện khi chạy nhanh là dấu hiệu đặc trưng cho thấy bi các đăng đang chịu tải trọng và tốc độ quay lớn. Dưới đây là các nguyên nhân chính:
1. Bi Các Đăng Bị Mòn Hoặc Hỏng
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Giống như bất kỳ vòng bi nào khác trên xe, bi các đăng cũng chịu sự ma sát và hao mòn theo thời gian sử dụng. Khi vòng bi bên trong bị mòn, các viên bi hoặc con lăn không còn được giữ chặt và quay trơn tru. Ở tốc độ thấp, sự mòn này có thể chưa gây ra tiếng ồn đáng kể. Tuy nhiên, khi trục các đăng quay nhanh hơn (xe chạy nhanh hơn), vòng bi bị mòn sẽ tạo ra ma sát lớn hơn, gây rung động và phát ra tiếng kêu. Tiếng kêu này thường là tiếng ù ù, vo vo, hoặc rào rào và có xu hướng lớn dần theo tốc độ.
2. Thiếu Mỡ Bôi Trơn
Một số loại bi các đăng cần được bôi trơn định kỳ. Nếu lớp mỡ bôi trơn bị khô, hết hoặc nhiễm bẩn, ma sát giữa các bộ phận chuyển động bên trong vòng bi sẽ tăng lên đáng kể. Ma sát này tạo ra nhiệt và gây mòn nhanh hơn, đồng thời là nguyên nhân trực tiếp gây ra tiếng kêu khô, rít khi trục quay nhanh.
3. Cao Su Quang Treo Bị Lão Hóa Hoặc Rách
Vỏ cao su bên ngoài bi các đăng đóng vai trò quan trọng trong việc hấp thụ rung động và tiếng ồn. Theo thời gian, cao su có thể bị lão hóa, chai cứng, nứt hoặc rách. Khi lớp vỏ cao su bị hỏng, khả năng hấp thụ rung động giảm đi, khiến tiếng ồn từ vòng bi bị mòn hoặc rung lắc của trục các đăng truyền thẳng lên khung xe và cabin, gây ra tiếng kêu khó chịu. Vỏ cao su bị rách còn có thể làm mất liên kết giữa vòng bi và khung xe, khiến trục các đăng bị lệch tâm và rung lắc mạnh hơn ở tốc độ cao.
4. Các Đăng Bị Mất Cân Bằng Hoặc Cong Vênh
Trục các đăng cần được cân bằng chính xác để quay êm ái ở tốc độ cao. Nếu trục các đăng bị va đập, biến dạng nhẹ hoặc các trọng lượng cân bằng ban đầu bị rơi ra, nó sẽ bị mất cân bằng. Khi quay nhanh, trục các đăng mất cân bằng sẽ tạo ra lực ly tâm lớn, gây rung động mạnh. Rung động này truyền đến bi quang treo, khiến vòng bi phải chịu tải trọng bất thường và phát ra tiếng kêu. Tình trạng này thường gây ra tiếng kêu ù ù kèm theo rung lắc rõ rệt ở tốc độ cao. Điều này có điểm tương đồng với hiện tượng Khi xe rung đầu, có nên kiểm tra bi các đăng không?.
5. Lỗi Ở Các Bộ Phận Liên Quan
Đôi khi, tiếng kêu có thể không trực tiếp từ bi các đăng mà từ các bộ phận khác của trục truyền động, nhưng lại ảnh hưởng và làm bi các đăng phải làm việc quá sức, gây ra tiếng ồn. Ví dụ như khớp các đăng (khớp chữ thập – U-joint) bị kẹt, mòn hoặc hỏng. Khớp chữ thập hỏng sẽ làm trục các đăng quay không đồng đều hoặc bị bó, tạo ra rung động và tiếng kêu lộc cộc. Rung động này tác động lên bi quang treo, khiến nó kêu theo. Nếu bạn nghe tiếng kêu dạng lọc cọc, nó có thể liên quan đến các bộ phận khác như khớp chữ thập hoặc thậm chí là bi quang treo đã bị hư hỏng nặng. Để hiểu rõ hơn về tiếng kêu này và cách xử lý, bạn có thể tham khảo bài viết về Bi quang treo gây tiếng kêu lọc cọc phải làm gì?.
Dấu hiệu Khác Của Bi Các Đăng Hỏng Ngoài Tiếng Kêu
Bên cạnh tiếng kêu đặc trưng khi chạy nhanh, bi các đăng hỏng còn có thể gây ra các dấu hiệu khác:
- Rung động: Cảm giác rung từ dưới sàn xe, đặc biệt là ở tốc độ trung bình đến cao. Rung động này có thể tăng hoặc giảm tùy thuộc vào tốc độ xe.
- Cảm giác lắc: Xe có thể có cảm giác không ổn định, đặc biệt khi vào cua hoặc chuyển làn ở tốc độ cao.
Hậu Quả Khi Bỏ Qua Tiếng Kêu Bi Các Đăng
Việc bỏ qua tiếng kêu từ bi các đăng hỏng có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng và tốn kém hơn:
- Hỏng trục các đăng: Rung động và tải trọng bất thường có thể làm cong vênh hoặc gãy trục các đăng, gây mất khả năng truyền động hoàn toàn và nguy hiểm khi xe đang chạy.
- Hỏng các bộ phận liên quan: Các khớp chữ thập, hộp số, vi sai cũng có thể bị ảnh hưởng và hư hỏng do rung động quá mức từ trục các đăng.
- Mất an toàn: Xe bị rung lắc mạnh có thể gây mất lái, đặc biệt ở tốc độ cao.
Cách Chẩn Đoán và Khắc Phục Vấn Đề
Tự kiểm tra ban đầu
Nếu bạn nghi ngờ bi các đăng gặp vấn đề, có thể kiểm tra sơ bộ bằng mắt thường (nếu có thể nâng xe lên an toàn). Quan sát lớp vỏ cao su xem có bị nứt, rách, chai cứng hay không. Thử dùng tay lắc trục các đăng tại vị trí bi quang treo để kiểm tra độ rơ. Tuy nhiên, việc này chỉ mang tính tham khảo.
Khi nào cần đến Garage Auto Speedy?
Khi đã nghe thấy tiếng kêu lạ, đặc biệt là tiếng kêu xuất hiện hoặc lớn dần khi chạy nhanh, cách tốt nhất và an toàn nhất là đưa xe đến các xưởng dịch vụ ô tô uy tín như Garage Auto Speedy để được kiểm tra và chẩn đoán chính xác.
Tại Garage Auto Speedy, các kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm sẽ:
- Nâng xe lên: Kiểm tra trực quan toàn bộ hệ thống trục truyền động, bao gồm bi các đăng, khớp các đăng, và tình trạng cân bằng của trục.
- Kiểm tra độ rơ: Kiểm tra độ rơ ngang và dọc của trục các đăng tại vị trí bi quang treo.
- Kiểm tra khớp chữ thập: Đảm bảo các khớp chữ thập hoạt động trơn tru, không bị kẹt hay mòn.
- Kiểm tra cân bằng các đăng: Trong một số trường hợp phức tạp, có thể cần tháo trục các đăng ra để kiểm tra và cân bằng lại.
Nếu bi các đăng bị hỏng, giải pháp khắc phục thường là thay thế toàn bộ bi các đăng mới. Việc sửa chữa (như bôi trơn lại) chỉ là tạm thời nếu vòng bi đã bị mòn nhiều. Sau khi thay thế, kỹ thuật viên sẽ đảm bảo lắp đặt chính xác và kiểm tra lại để đảm bảo không còn tiếng kêu hay rung động.
Lời Khuyên Từ Chuyên Gia Garage Auto Speedy để Phòng Ngừa
Để kéo dài tuổi thọ cho bi các đăng và toàn bộ hệ thống truyền động, Ông Nông Văn Linh, Kỹ sư trưởng tại Garage Auto Speedy, chia sẻ: “Cách tốt nhất để phòng ngừa là tuân thủ lịch bảo dưỡng định kỳ của nhà sản xuất. Trong quá trình bảo dưỡng, các kỹ thuật viên sẽ kiểm tra tình trạng của bi các đăng và bôi trơn lại nếu cần thiết. Tránh đi vào các địa hình quá gồ ghề hoặc để gầm xe bị va đập mạnh, điều này có thể làm hỏng hoặc mất cân bằng trục các đăng, gây ảnh hưởng đến bi quang treo.”
Theo Ông Bùi Hiếu, Chuyên gia tư vấn xe tại Garage Auto Speedy, “Nếu bạn nghe thấy bất kỳ tiếng kêu lạ nào từ gầm xe, dù là tiếng ù ù khi chạy nhanh hay tiếng lọc cọc khi khởi hành, đừng ngần ngại đưa xe đến kiểm tra sớm nhất có thể. Chi phí sửa chữa ban đầu sẽ luôn thấp hơn rất nhiều so với việc khắc phục hậu quả khi bộ phận đã hư hỏng nặng hoặc gây ảnh hưởng đến các chi tiết khác. Đối với những ai quan tâm đến [Khi đạp côn phát tiếng kêu là lỗi của bi tê?], đó là một vấn đề khác liên quan đến hệ thống ly hợp, nhưng cũng cho thấy tầm quan trọng của việc lắng nghe âm thanh bất thường từ xe.” Một ví dụ chi tiết về loại lỗi này có thể là Bi tê bị gãy chốt thì sao?, nhấn mạnh sự đa dạng của các loại tiếng kêu và bộ phận gây ra chúng.
Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)
-
Bi các đăng là gì?
Bi các đăng (bi quang treo) là vòng bi đỡ trục các đăng ở giữa, giúp nâng đỡ trục và hấp thụ rung động trên các xe sử dụng trục truyền động. -
Tiếng kêu bi các đăng nghe như thế nào?
Tiếng kêu thường là tiếng ù ù, vo vo, hoặc rào rào, xuất hiện và lớn dần khi xe chạy nhanh hoặc tăng tốc. -
Chạy nhanh mới kêu là bị gì?
Đây là dấu hiệu đặc trưng của bi các đăng bị mòn, thiếu mỡ bôi trơn, hoặc trục các đăng mất cân bằng, khiến tiếng ồn chỉ rõ rệt khi trục quay ở tốc độ cao. -
Có nguy hiểm không khi bi các đăng kêu?
Có. Bỏ qua tiếng kêu có thể dẫn đến hỏng trục các đăng, gây mất truyền động và nguy hiểm khi lái xe. -
Thay bi các đăng mất bao nhiêu tiền?
Chi phí thay bi các đăng phụ thuộc vào dòng xe, loại bi, và xưởng sửa chữa. Bạn nên liên hệ trực tiếp Garage Auto Speedy để nhận báo giá chính xác. -
Có tự sửa ở nhà được không?
Việc kiểm tra sơ bộ có thể làm tại nhà, nhưng thay thế bi các đăng đòi hỏi kỹ thuật và dụng cụ chuyên dụng để tháo lắp trục các đăng và đảm bảo lắp đặt chính xác. Nên để các kỹ thuật viên chuyên nghiệp thực hiện. -
Làm sao để biết bi các đăng bị hỏng?
Các dấu hiệu chính là tiếng kêu ù ù khi chạy nhanh, rung động dưới sàn xe ở tốc độ trung bình đến cao, hoặc vỏ cao su của bi bị nứt/rách khi kiểm tra.
Kết Luận
Tiếng kêu bi các đăng kêu khi chạy nhanh là một dấu hiệu không nên bỏ qua. Nó báo hiệu sự hao mòn hoặc hư hỏng đang diễn ra trong hệ thống truyền động, có thể dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng và tốn kém hơn nếu không được xử lý kịp thời.
Việc chẩn đoán và khắc phục vấn đề này đòi hỏi kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm. Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi tự hào sở hữu đội ngũ kỹ thuật viên lành nghề và trang thiết bị hiện đại, sẵn sàng kiểm tra, chẩn đoán chính xác và khắc phục mọi vấn đề liên quan đến hệ thống truyền động của xe bạn, bao gồm cả bi các đăng.
Nếu xe của bạn đang có dấu hiệu bi các đăng kêu khi chạy nhanh hoặc bất kỳ tiếng động lạ nào khác, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Garage Auto Speedy qua số điện thoại 0877.726.969 hoặc truy cập website https://autospeedy.vn/ để được tư vấn và đặt lịch kiểm tra. Chúng tôi cam kết mang đến dịch vụ sửa chữa ô tô uy tín, chất lượng, giúp xe của bạn luôn vận hành êm ái và an toàn trên mọi hành trình.
