Vi sai là một bộ phận quan trọng trong hệ thống truyền động của ô tô, giúp xe vận hành ổn định và linh hoạt, đặc biệt là khi vào cua. Tuy nhiên, nhiều người thắc mắc liệu có nên tắt vi sai khi di chuyển trên đường bằng phẳng hay không. Để giải đáp thắc mắc này, hãy cùng Garage Auto Speedy tìm hiểu chi tiết về vai trò của vi sai và những lưu ý khi sử dụng.
Vi sai có chức năng chính là phân bổ momen xoắn từ động cơ đến các bánh xe, cho phép chúng quay với tốc độ khác nhau khi xe vào cua. Điều này rất quan trọng vì bánh xe phía trong cua sẽ di chuyển quãng đường ngắn hơn bánh xe phía ngoài, do đó cần quay chậm hơn. Nếu không có vi sai, hai bánh xe sẽ bị khóa lại với nhau, gây ra hiện tượng trượt lết, khó điều khiển và làm mòn lốp.
Trên đường bằng phẳng, lý thuyết mà nói, hai bánh xe trên cùng một trục quay với tốc độ gần như tương đương. Tuy nhiên, ngay cả trên đường bằng phẳng, vẫn có những yếu tố nhỏ như độ mòn lốp không đều, sự khác biệt nhỏ về áp suất lốp, hoặc sự không hoàn hảo của bề mặt đường có thể khiến tốc độ quay của hai bánh xe hơi khác nhau. Do đó, vi sai vẫn hoạt động để bù trừ những khác biệt này, đảm bảo xe di chuyển êm ái và ổn định.
Việc “tắt vi sai” mà nhiều người đề cập đến thường liên quan đến việc khóa vi sai (differential lock). Khóa vi sai là một cơ chế cưỡng bức hai bánh xe trên cùng một trục quay với cùng một tốc độ. Tính năng này thường được trang bị trên các xe địa hình (off-road) để tăng khả năng vượt qua các địa hình khó khăn như bùn lầy, cát lún, hoặc đá gập ghềnh. Khi một bánh xe bị mất độ bám (ví dụ, bị treo lơ lửng), khóa vi sai sẽ đảm bảo momen xoắn được truyền đến bánh xe còn lại có độ bám, giúp xe tiếp tục di chuyển.
Vậy, Vi Sai Có Nên Tắt Trong điều Kiện đường Bằng Phẳng Không? Câu trả lời là không.
Lý do 1: Vi sai luôn cần thiết để xe vận hành êm ái. Như đã giải thích ở trên, ngay cả trên đường bằng phẳng, vi sai vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc bù trừ những khác biệt nhỏ về tốc độ quay của hai bánh xe. Việc khóa vi sai trong điều kiện này sẽ gây ra ứng suất lớn lên hệ thống truyền động, làm mòn lốp nhanh chóng và có thể gây hư hỏng các bộ phận khác.
Lý do 2: Khó điều khiển. Khi vi sai bị khóa, xe sẽ rất khó điều khiển, đặc biệt là khi vào cua. Xe có xu hướng trượt lết, gây nguy hiểm cho người lái và những người xung quanh.
Lý do 3: Chỉ sử dụng khóa vi sai trong những tình huống đặc biệt. Khóa vi sai chỉ nên được sử dụng khi xe bị mắc kẹt trong địa hình khó khăn và cần lực kéo tối đa để thoát ra. Sau khi xe đã vượt qua được địa hình đó, cần phải tắt khóa vi sai ngay lập tức để tránh gây hại cho xe.
Ông Nông Văn Linh, Kỹ sư trưởng tại Garage Auto Speedy, chia sẻ: “Việc sử dụng khóa vi sai không đúng cách có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho hệ thống truyền động của xe. Hãy luôn nhớ rằng, khóa vi sai chỉ nên được sử dụng trong những tình huống thực sự cần thiết và phải tắt ngay khi xe đã vượt qua được địa hình khó khăn.”
Một số xe hiện đại được trang bị hệ thống vi sai điện tử (electronic limited-slip differential – eLSD) hoặc vi sai chống trượt (limited-slip differential – LSD). Các hệ thống này hoạt động tự động, can thiệp khi phát hiện bánh xe bị trượt và phân bổ lại momen xoắn để tăng độ bám. Chúng khác với khóa vi sai cơ học ở chỗ không khóa hoàn toàn hai bánh xe lại với nhau, mà chỉ hạn chế sự khác biệt về tốc độ quay giữa chúng. Do đó, chúng có thể được sử dụng trên đường bằng phẳng mà không gây ra những vấn đề như khóa vi sai cơ học.
Vậy làm thế nào để biết xe của bạn có trang bị khóa vi sai hay không? Thông thường, các xe địa hình sẽ có một nút hoặc công tắc trên bảng điều khiển để kích hoạt khóa vi sai. Nếu xe của bạn không có nút này, rất có thể nó không được trang bị khóa vi sai cơ học. Tuy nhiên, hãy kiểm tra sách hướng dẫn sử dụng xe để biết thêm thông tin chi tiết.
Garage Auto Speedy khuyên bạn:
- Luôn giữ vi sai ở trạng thái hoạt động bình thường khi di chuyển trên đường bằng phẳng.
- Chỉ sử dụng khóa vi sai khi xe bị mắc kẹt trong địa hình khó khăn và tắt ngay sau khi đã thoát ra.
- Tìm hiểu kỹ về các hệ thống vi sai điện tử hoặc vi sai chống trượt trên xe của bạn để sử dụng chúng một cách hiệu quả.
- Thường xuyên kiểm tra và bảo dưỡng hệ thống vi sai để đảm bảo nó hoạt động tốt.
Theo Ông Bùi Hiếu, Chuyên gia tư vấn xe tại Garage Auto Speedy, “Việc bảo dưỡng vi sai định kỳ là rất quan trọng để đảm bảo hệ thống truyền động hoạt động trơn tru và kéo dài tuổi thọ của xe. Hãy đưa xe đến các gara uy tín như Garage Auto Speedy để được kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ.”
FAQ về vi sai:
- Vi sai có tác dụng gì? Vi sai giúp các bánh xe quay với tốc độ khác nhau khi xe vào cua.
- Khi nào cần khóa vi sai? Chỉ khóa vi sai khi xe bị mắc kẹt trong địa hình khó khăn.
- Có nên tắt vi sai trên đường cao tốc? Không, vi sai luôn cần thiết để xe vận hành ổn định.
- Vi sai điện tử khác gì vi sai cơ? Vi sai điện tử hoạt động tự động và không khóa hoàn toàn hai bánh xe.
- Bảo dưỡng vi sai như thế nào? Thay dầu vi sai định kỳ theo khuyến cáo của nhà sản xuất.
- Dấu hiệu vi sai bị hỏng? Tiếng ồn lạ từ gầm xe, khó vào cua, xe bị rung lắc.
- Sửa chữa vi sai ở đâu uy tín? Garage Auto Speedy cung cấp dịch vụ sửa chữa vi sai chuyên nghiệp.
Tóm lại, việc tắt vi sai (khóa vi sai) trong điều kiện đường bằng phẳng là không nên, vì nó có thể gây hại cho hệ thống truyền động và làm giảm khả năng điều khiển xe. Hãy luôn sử dụng vi sai đúng cách để đảm bảo xe vận hành an toàn và hiệu quả. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về vi sai hoặc các vấn đề khác liên quan đến ô tô, đừng ngần ngại liên hệ với Garage Auto Speedy qua số điện thoại 0877.726.969 hoặc truy cập website https://autospeedy.vn/ để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất. Địa chỉ của chúng tôi tại 2QW3+G93 Bắc Từ Liêm, Hà Nội luôn sẵn sàng phục vụ bạn.
