Động cơ VTEC (Variable Valve Timing and Lift Electronic Control) của Honda đã tạo nên một cuộc cách mạng trong ngành công nghiệp ô tô nhờ khả năng tối ưu hóa hiệu suất động cơ ở các dải vòng tua khác nhau. Bí mật của VTEC nằm ở cơ chế điều khiển van biến thiên, mà trong đó, cam nhông đóng vai trò then chốt. Vậy, Cam Nhông Hoạt động Thế Nào Trong động Cơ VTEC? Hãy cùng Garage Auto Speedy khám phá chi tiết.
Cam nhông là gì và vai trò của nó trong động cơ?
Cam nhông, hay trục cam, là một bộ phận quan trọng của động cơ đốt trong. Nó có nhiệm vụ điều khiển quá trình đóng mở của các van nạp và van xả, quyết định thời điểm và khoảng thời gian hỗn hợp nhiên liệu và không khí đi vào buồng đốt, cũng như khí thải được xả ra ngoài. Hình dạng và vị trí các vấu cam trên trục cam (cam lobes) sẽ xác định đặc tính hoạt động của động cơ.
Cơ chế hoạt động của cam nhông trong động cơ thông thường:
Trong động cơ thông thường, trục cam chỉ có một profile (hình dạng) cố định cho mỗi van. Điều này có nghĩa là, hành trình và thời gian mở van là như nhau ở mọi dải vòng tua máy. Giải pháp này tuy đơn giản nhưng lại tạo ra sự đánh đổi về hiệu suất. Ở vòng tua thấp, profile cam này có thể tối ưu hóa mô-men xoắn và khả năng tiết kiệm nhiên liệu. Tuy nhiên, ở vòng tua cao, nó lại hạn chế lưu lượng khí nạp, làm giảm công suất tối đa của động cơ.
VTEC – Giải pháp đột phá của Honda:
VTEC giải quyết vấn đề này bằng cách sử dụng hai hoặc thậm chí ba profile cam khác nhau cho mỗi van. Động cơ VTEC có thể chuyển đổi giữa các profile cam này tùy thuộc vào vòng tua máy và tải trọng động cơ. Điều này cho phép động cơ hoạt động hiệu quả ở cả vòng tua thấp và vòng tua cao.
Cam nhông trong hệ thống VTEC hoạt động như thế nào?
Trong động cơ VTEC, trục cam được trang bị nhiều vấu cam (cam lobes) hơn so với động cơ thông thường. Thông thường, sẽ có ba vấu cam cho mỗi cặp van (nạp hoặc xả): hai vấu cam bên ngoài có profile “hiền” (thấp), tối ưu cho vòng tua thấp, và một vấu cam ở giữa có profile “hung hăng” (cao), tối ưu cho vòng tua cao.
Ở vòng tua thấp, hai vấu cam bên ngoài sẽ tác động lên các cò mổ van (rocker arms) và điều khiển van theo profile “hiền”. Vấu cam ở giữa, mặc dù vẫn quay, nhưng không tác động lên van.
Khi vòng tua máy đạt đến một ngưỡng nhất định (thường là khoảng 4.500-6.000 vòng/phút), hệ thống VTEC sẽ kích hoạt. Một piston thủy lực (solenoid) sẽ đẩy một chốt khóa (locking pin) để liên kết ba cò mổ van lại với nhau. Lúc này, vấu cam ở giữa với profile “hung hăng” sẽ điều khiển cả ba cò mổ van, và do đó, điều khiển các van nạp/xả.
Vấu cam “hung hăng” có hành trình mở van lớn hơn và thời gian mở van dài hơn, cho phép nhiều hỗn hợp nhiên liệu và không khí đi vào buồng đốt hơn. Điều này giúp động cơ sản sinh công suất lớn hơn ở vòng tua cao.
Ưu điểm của hệ thống VTEC:
- Hiệu suất nhiên liệu tốt hơn ở vòng tua thấp: Profile cam “hiền” giúp giảm thiểu tổn thất bơm và cải thiện hiệu quả đốt cháy.
- Công suất cao hơn ở vòng tua cao: Profile cam “hung hăng” cho phép động cơ “thoải mái” hơn khi vòng tua cao.
- Tính linh hoạt: VTEC cho phép động cơ hoạt động hiệu quả trong nhiều điều kiện lái xe khác nhau.
Garage Auto Speedy – Địa chỉ tin cậy cho bảo dưỡng và sửa chữa động cơ VTEC:
Động cơ VTEC có cấu tạo phức tạp hơn so với động cơ thông thường, đòi hỏi kỹ thuật viên phải có kiến thức chuyên sâu và kinh nghiệm thực tế để bảo dưỡng và sửa chữa. Garage Auto Speedy tự hào sở hữu đội ngũ kỹ thuật viên lành nghề, được đào tạo bài bản về các hệ thống động cơ hiện đại, bao gồm cả VTEC.
Chúng tôi cung cấp đầy đủ các dịch vụ bảo dưỡng và sửa chữa động cơ VTEC, từ kiểm tra định kỳ, thay dầu, lọc gió, bugi, đến sửa chữa các hư hỏng phức tạp như lỗi hệ thống VTEC, mòn cam nhông, hở van.
FAQ về Cam nhông và VTEC
- Cam nhông có cần được thay thế định kỳ không? Tuổi thọ của cam nhông rất cao, nhưng nó có thể bị mòn do ma sát. Việc kiểm tra định kỳ và thay thế khi cần thiết là rất quan trọng để đảm bảo động cơ hoạt động ổn định.
- Dấu hiệu nào cho thấy cam nhông bị hỏng? Các dấu hiệu bao gồm tiếng ồn bất thường từ động cơ, giảm công suất, khó khởi động, và đèn báo lỗi động cơ bật sáng. Garage Auto Speedy khuyên bạn nên kiểm tra ngay nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.
- VTEC hoạt động ở vòng tua nào? Thông thường, VTEC sẽ kích hoạt ở khoảng 4.500-6.000 vòng/phút, tùy thuộc vào mẫu xe và phiên bản động cơ.
- Có những loại VTEC nào? Có nhiều biến thể khác nhau của VTEC, bao gồm SOHC VTEC, DOHC VTEC, i-VTEC, và VTEC TURBO.
- Chi phí bảo dưỡng động cơ VTEC có cao hơn động cơ thông thường không? Do cấu tạo phức tạp hơn, chi phí bảo dưỡng động cơ VTEC có thể cao hơn một chút so với động cơ thông thường. Tuy nhiên, sự khác biệt là không đáng kể nếu bạn bảo dưỡng định kỳ và đúng cách.
- Làm thế nào để biết xe của tôi có hệ thống VTEC? Bạn có thể tìm thấy thông tin này trong sách hướng dẫn sử dụng xe hoặc trên website của nhà sản xuất. Ngoài ra, một số xe có logo “VTEC” trên động cơ hoặc thân xe.
- Garage Auto Speedy có kinh nghiệm sửa chữa động cơ VTEC không? Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực sửa chữa ô tô, Garage Auto Speedy tự tin có thể xử lý mọi vấn đề liên quan đến động cơ VTEC.
Kết luận:
Cam nhông là một bộ phận then chốt trong động cơ VTEC, cho phép động cơ tối ưu hóa hiệu suất ở các dải vòng tua khác nhau. Hiểu rõ cơ chế hoạt động của cam nhông và hệ thống VTEC sẽ giúp bạn lái xe hiệu quả hơn và bảo dưỡng xe đúng cách. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về động cơ VTEC hoặc cần tìm một địa chỉ tin cậy để bảo dưỡng và sửa chữa xe, hãy liên hệ với Garage Auto Speedy qua số điện thoại 0877.726.969 hoặc truy cập website https://autospeedy.vn/. Địa chỉ của chúng tôi là 2QW3+G93 Bắc Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam. Garage Auto Speedy luôn sẵn sàng phục vụ bạn!