Chân Máy Ảnh Hưởng Như Thế Nào Đến NVH (Độ Rung, Ồn, Xóc) Trên Ô Tô? Phân Tích Từ Chuyên Gia Garage Auto Speedy

Bạn có bao giờ tự hỏi vì sao chiếc xe của mình đôi khi lại rung lắc khó chịu, hay tiếng động cơ lại lọt vào khoang lái quá nhiều? Một trong những “thủ phạm” tiềm ẩn, nhưng lại ít được chú ý, chính là hệ thống chân máy ô tô. Chân máy đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc kiểm soát NVH (Noise, Vibration, Harshness – độ ồn, rung, xóc) của xe, ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm lái và sự thoải mái của bạn. Với kinh nghiệm dày dặn trong lĩnh vực sửa chữa và bảo dưỡng xe, Garage Auto Speedy sẽ cùng bạn đi sâu phân tích Chân Máy ảnh Hưởng Như Thế Nào đến NVH, giúp bạn hiểu rõ hơn về bộ phận quan trọng này và tầm quan trọng của việc duy trì nó.

NVH là gì và vì sao lại quan trọng với trải nghiệm lái?

Trước khi đi sâu vào vai trò của chân máy, chúng ta cần hiểu rõ NVH là gì. NVH là viết tắt của Noise (tiếng ồn), Vibration (rung động), và Harshness (độ xóc, độ gằn), là ba yếu tố tổng hòa tạo nên cảm giác khó chịu mà người ngồi trong xe có thể cảm nhận được. Một chiếc xe có NVH tốt sẽ mang lại khoang lái yên tĩnh, êm ái, ít rung lắc, giúp người lái và hành khách thư giãn, giảm mệt mỏi trên những hành trình dài. Ngược lại, NVH kém sẽ khiến bạn cảm thấy khó chịu, căng thẳng và thậm chí là lo lắng về tình trạng của xe.

Các yếu tố chính tạo ra NVH bao gồm:

• Tiếng ồn: Từ động cơ, hệ thống ống xả, lốp xe, gió lùa, ma sát các bộ phận, và cả tiếng ồn bên ngoài.
• Rung động: Từ hoạt động của động cơ, hệ thống truyền động, lốp xe không cân bằng, hoặc hệ thống treo.
• Độ xóc (Harshness): Cảm giác va đập mạnh khi xe đi qua ổ gà, gờ giảm tốc, hoặc trên địa hình xấu.

Việc kiểm soát NVH không chỉ là yếu tố sang trọng mà còn là tiêu chuẩn kỹ thuật quan trọng, thể hiện đẳng cấp và chất lượng của một chiếc xe.

Chân máy ô tô: Người hùng thầm lặng của sự êm ái

Chân máy (Engine Mounts hay Motor Mounts) là những bộ phận được thiết kế để kết nối động cơ và hộp số với khung xe (chassis). Vai trò chính của chúng là:

• Đỡ và giữ cố định động cơ: Đảm bảo động cơ nằm đúng vị trí, không bị dịch chuyển khi xe di chuyển, tăng tốc, hoặc phanh.
• Hấp thụ rung động: Đây là chức năng quan trọng nhất liên quan đến NVH. Chân máy chứa các vật liệu đàn hồi (thường là cao su, có thể kết hợp với chất lỏng hoặc khí) giúp hấp thụ và triệt tiêu rung động do động cơ tạo ra trong quá trình hoạt động.
• Cách ly tiếng ồn: Giảm thiểu tiếng ồn từ động cơ truyền vào khoang lái, mang lại không gian yên tĩnh hơn.

Ông Nông Văn Linh, Kỹ sư trưởng tại Garage Auto Speedy, chia sẻ: “Chân máy giống như ‘chiếc đệm’ giữa động cơ và khung xe. Nếu không có chân máy, hoặc chân máy bị hỏng, toàn bộ rung động và tiếng ồn từ động cơ sẽ truyền thẳng vào cabin, khiến mọi trải nghiệm lái trở nên cực kỳ tệ hại.”

Cơ chế tác động: Chân máy “kiểm soát” tiếng ồn và rung lắc thế nào?

Cơ chế chính mà chân máy ảnh hưởng đến NVH là thông qua khả năng hấp thụ và cách ly.

• Hấp thụ rung động: Động cơ ô tô hoạt động với hàng ngàn vòng quay mỗi phút, tạo ra rung động liên tục. Các lớp cao su hoặc chất lỏng bên trong chân máy sẽ hấp thụ năng lượng của những rung động này, chuyển đổi chúng thành nhiệt năng hoặc làm tiêu tán chúng, ngăn không cho chúng truyền đến khung xe và sàn xe.
• Cách ly tiếng ồn: Tiếng ồn từ động cơ, đặc biệt là ở dải tần số thấp, cũng được chân máy hấp thụ và giảm cường độ trước khi đến được khoang lái. Đây là lý do vì sao khi chân máy xuống cấp, bạn thường nghe rõ hơn tiếng gầm rú của động cơ.
• Ổn định động cơ: Một chân máy tốt giữ động cơ ổn định, không bị lắc lư quá mức. Khi động cơ dao động ít hơn, các bộ phận khác liên quan như hệ thống ống xả, trục lái cũng ít bị rung theo, góp phần cải thiện NVH tổng thể.

Các loại chân máy và ảnh hưởng khác biệt đến NVH

Không phải tất cả chân máy đều giống nhau. Sự phát triển công nghệ đã tạo ra nhiều loại chân máy khác nhau, mỗi loại có đặc tính riêng biệt về khả năng kiểm soát NVH:

1. Chân máy cao su (Rubber Mounts):

   • Cấu tạo: Đơn giản nhất, chỉ gồm các khối cao su chịu lực liên kết giữa kim loại.
   • Ưu điểm: Giá thành rẻ, độ bền cao.
   • Ảnh hưởng NVH: Hiệu quả giảm rung ở mức cơ bản. Thường được sử dụng trên các dòng xe phổ thông hoặc xe tải. Có thể truyền một phần rung động nhỏ ở tần số cao vào khoang lái.

2. Chân máy thủy lực (Hydraulic Mounts/Fluid-filled Mounts):

   • Cấu tạo: Bên trong có chứa chất lỏng (thường là glycol hoặc silicone), được ngăn cách bởi các màng và van nhỏ.
   • Ưu điểm: Hiệu quả giảm rung và tiếng ồn vượt trội so với chân máy cao su, đặc biệt ở các dải tần số khác nhau. Chất lỏng giúp hấp thụ và tiêu tán năng lượng rung động hiệu quả hơn.
   • Ảnh hưởng NVH: Mang lại cảm giác lái êm ái và yên tĩnh hơn đáng kể. Thường thấy trên các dòng xe sang, xe đòi hỏi sự thoải mái cao. Tuy nhiên, chúng phức tạp hơn và có chi phí thay thế cao hơn.

3. Chân máy điện tử/chủ động (Active Engine Mounts):

   • Cấu tạo: Tích hợp bộ chấp hành điện tử và cảm biến, có khả năng điều chỉnh độ cứng và đặc tính hấp thụ rung động theo thời gian thực, dựa trên điều kiện vận hành của động cơ.
   • Ưu điểm: Khả năng kiểm soát NVH tối ưu nhất. Có thể triệt tiêu rung động ở nhiều dải tần số khác nhau một cách linh hoạt.
   • Ảnh hưởng NVH: Cung cấp trải nghiệm êm ái gần như tuyệt đối, đặc biệt ở tốc độ thấp hoặc khi xe dừng đèn đỏ. Đây là công nghệ tiên tiến nhất, thường chỉ có trên những dòng xe cao cấp hoặc xe điện hiện đại.

Ông Bùi Hiếu, Chuyên gia tư vấn xe tại Garage Auto Speedy, nhận định: “Việc lựa chọn loại chân máy phù hợp không chỉ phụ thuộc vào cấu tạo xe mà còn phụ thuộc vào mong muốn về trải nghiệm lái. Đối với những khách hàng muốn nâng cao sự êm ái cho chiếc xe của mình, việc nâng cấp lên chân máy thủy lực (nếu tương thích) có thể mang lại sự khác biệt rõ rệt.”

Khi chân máy xuống cấp: Dấu hiệu và hậu quả khôn lường đến NVH

Chân máy là bộ phận hao mòn theo thời gian do vật liệu cao su bị lão hóa, biến dạng dưới tác động của nhiệt độ, dầu mỡ, và rung động liên tục. Khi chân máy xuống cấp, khả năng hấp thụ rung động và cách ly tiếng ồn của chúng sẽ giảm sút nghiêm trọng, dẫn đến NVH bị ảnh hưởng rõ rệt:

1. Rung động tăng lên đột ngột: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất. Bạn có thể cảm thấy rung lắc mạnh ở vô lăng, sàn xe, hoặc ghế ngồi, đặc biệt khi:

   • Khởi động xe.
   • Dừng đèn đỏ (để số D hoặc R).
   • Tăng tốc hoặc giảm tốc.
   • Khi chuyển số (đối với xe số sàn).
   • Rung động có thể lan ra toàn bộ xe, tạo cảm giác khó chịu.

2. Tiếng ồn động cơ lọt vào khoang lái: Bạn sẽ nghe rõ hơn tiếng gầm của động cơ, tiếng va đập kim loại nhẹ từ khoang máy, đặc biệt khi xe di chuyển ở tốc độ thấp hoặc khi động cơ hoạt động ở vòng tua cao.

3. Động cơ bị dịch chuyển, lắc lư bất thường: Quan sát bằng mắt thường, bạn có thể thấy động cơ bị dịch chuyển, nâng lên/hạ xuống quá mức khi khởi động hoặc tắt máy, hoặc khi thợ máy đạp ga.

4. Cảm giác lái kém ổn định, khó chịu: Xe có thể bị rung giật, đặc biệt khi vào số hoặc nhả chân côn. Cảm giác tổng thể của xe trở nên “lỏng lẻo” hơn, mất đi sự chắc chắn và êm ái ban đầu.

5. Hậu quả gián tiếp: Chân máy hỏng có thể gây áp lực lên các bộ phận khác như hệ thống ống xả (gây nứt vỡ), các đường ống dẫn dầu/nước làm mát (gây rò rỉ), hoặc thậm chí là ảnh hưởng đến tuổi thọ của hộp số do không được giữ ổn định.

Kiểm tra và bảo dưỡng chân máy: Giữ gìn trải nghiệm êm ái tại Garage Auto Speedy

Để đảm bảo NVH của xe luôn ở mức tốt nhất và kéo dài tuổi thọ của các bộ phận liên quan, việc kiểm tra và bảo dưỡng chân máy định kỳ là cực kỳ cần thiết.

• Thời điểm kiểm tra: Chân máy thường được khuyến nghị kiểm tra sau mỗi 80.000 – 100.000 km hoặc sau mỗi 5-7 năm sử dụng, tùy thuộc vào điều kiện vận hành và chất lượng vật liệu. Tuy nhiên, nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu NVH bất thường nào như rung lắc mạnh hay tiếng ồn lạ, hãy đưa xe đến Garage Auto Speedy để được kiểm tra ngay lập tức.
• Quy trình kiểm tra tại Garage Auto Speedy: Các kỹ thuật viên chuyên nghiệp của chúng tôi sẽ nâng xe lên, kiểm tra trực quan tình trạng của các chân máy, tìm kiếm các vết nứt, rách, biến dạng của cao su, hoặc rò rỉ chất lỏng (đối với chân máy thủy lực). Đồng thời, chúng tôi sẽ kiểm tra độ lắc của động cơ khi tắt/mở máy hoặc khi chuyển số để đánh giá độ cứng và khả năng hoạt động của chân máy.
• Thay thế khi cần thiết: Nếu chân máy bị hỏng, việc thay thế là giải pháp duy nhất. Garage Auto Speedy cam kết sử dụng phụ tùng chính hãng hoặc phụ tùng thay thế chất lượng cao, đảm bảo độ bền và khả năng kiểm soát NVH tối ưu cho chiếc xe của bạn. Việc thay chân máy đúng cách và sử dụng loại chân máy phù hợp với xe sẽ giúp khôi phục sự êm ái, giảm rung ồn và nâng cao đáng kể trải nghiệm lái.

Ông Nông Văn Linh nhấn mạnh: “Đừng coi thường những rung động nhỏ hay tiếng ồn lạ. Chúng có thể là dấu hiệu sớm của vấn đề chân máy. Thay chân máy kịp thời không chỉ giúp xe êm ái hơn mà còn bảo vệ các bộ phận khác, tránh những hư hỏng lớn hơn về sau. Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi luôn sẵn sàng tư vấn và kiểm tra miễn phí cho bạn.”

Các câu hỏi thường gặp về chân máy và NVH

1. Chân máy ô tô là gì?
Chân máy ô tô là bộ phận kết nối động cơ và hộp số với khung xe, có nhiệm vụ đỡ động cơ, hấp thụ rung động và cách ly tiếng ồn từ động cơ, giúp mang lại sự êm ái cho khoang lái.

2. Khi nào cần thay chân máy?
Bạn nên cân nhắc thay chân máy khi nhận thấy các dấu hiệu như xe rung lắc mạnh bất thường (đặc biệt khi khởi động, dừng hoặc vào số), tiếng ồn động cơ lọt vào khoang lái nhiều hơn, hoặc khi động cơ bị dịch chuyển quá mức. Việc kiểm tra định kỳ tại các xưởng uy tín như Garage Auto Speedy cũng rất quan trọng.

3. Thay chân máy có đắt không?
Chi phí thay chân máy phụ thuộc vào loại xe, số lượng chân máy cần thay, loại chân máy (cao su, thủy lực, điện tử) và chi phí nhân công. Chân máy thủy lực và điện tử thường có giá cao hơn. Để biết chi phí chính xác, bạn nên liên hệ Garage Auto Speedy để được báo giá chi tiết.

4. Chân máy hỏng có nguy hiểm không?
Chân máy hỏng không gây nguy hiểm trực tiếp ngay lập tức, nhưng nó có thể gây khó chịu khi lái xe và về lâu dài có thể làm hỏng các bộ phận khác như ống xả, đường ống dẫn dầu/nước, hoặc thậm chí là hộp số do động cơ bị rung lắc không kiểm soát.

5. Làm sao để biết chân máy bị hỏng?
Các dấu hiệu phổ biến bao gồm rung giật xe khi nổ máy, dừng đèn đỏ, hoặc tăng tốc; tiếng ồn động cơ lớn hơn trong khoang lái; và động cơ bị lắc lư bất thường khi xe dừng hoặc khởi động. Để kiểm tra chính xác, bạn nên đưa xe đến Garage Auto Speedy để các kỹ thuật viên chuyên nghiệp đánh giá.

Kết luận

Chân máy tuy nhỏ bé nhưng có tác động vô cùng lớn đến NVH và trải nghiệm lái của bạn. Việc hiểu rõ chân máy ảnh hưởng như thế nào đến NVH, nhận biết sớm các dấu hiệu hư hỏng và kịp thời bảo dưỡng, thay thế sẽ giúp chiếc xe của bạn luôn vận hành êm ái, bền bỉ và an toàn.

Nếu bạn đang gặp phải các vấn đề về rung động, tiếng ồn khó chịu trên xe, hoặc đơn giản là muốn kiểm tra tổng thể hệ thống chân máy, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Garage Auto Speedy. Với đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại, Garage Auto Speedy tại 2QW3+G93 Bắc Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam luôn sẵn sàng kiểm tra, tư vấn và cung cấp giải pháp tốt nhất cho chiếc xe của bạn. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0877.726.969 hoặc truy cập website https://autospeedy.vn/ để được hỗ trợ nhanh chóng và chuyên nghiệp. Garage Auto Speedy – Đồng hành cùng bạn trên mọi nẻo đường!