Trong thế giới đầy rẫy những thuật ngữ kỹ thuật của ô tô, “bobin đánh lửa” hay còn gọi là “cuộn đánh lửa” là một bộ phận quen thuộc, đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc khởi động và duy trì hoạt động của động cơ xăng. Tuy nhiên, không phải ai cũng rõ về nguồn cấp điện cho bộ phận thiết yếu này. Vậy, bobin đánh lửa dùng điện một chiều (DC) hay xoay chiều (AC)? Câu trả lời đơn giản là bobin đánh lửa hoạt động dựa trên nguồn điện một chiều (DC) từ hệ thống điện của xe để tạo ra điện áp cực cao cho bugi đánh lửa.
Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi hiểu sâu sắc từng chi tiết cấu tạo và nguyên lý hoạt động của các bộ phận trên xe, bao gồm cả hệ thống đánh lửa phức tạp. Bài viết này, được tổng hợp và chia sẻ bởi các chuyên gia kỹ thuật của chúng tôi, sẽ đi sâu giải thích nguồn gốc điện năng và cách bobin đánh lửa thực hiện nhiệm vụ của mình.
Bobin đánh lửa là một biến áp tăng áp loại đặc biệt, có nhiệm vụ biến đổi dòng điện có điện áp thấp (thường là 12V từ ắc quy hoặc hệ thống sạc) thành dòng điện có điện áp cực cao, lên tới hàng chục nghìn volt. Điện áp cao này là điều kiện tiên quyết để tạo ra tia lửa điện tại bugi, đốt cháy hỗn hợp nhiên liệu và không khí trong buồng đốt, đẩy piston và làm quay trục khuỷu động cơ.
Nếu ví động cơ xăng là trái tim của xe, thì hệ thống đánh lửa chính là bộ phận tạo ra “tia lửa sống” để trái tim ấy đập những nhịp đầu tiên. Bobin đánh lửa chính là “máy biến áp” cung cấp năng lượng cho tia lửa đó.
Một bobin đánh lửa điển hình bao gồm hai cuộn dây đồng:
Bobin nhận dòng điện từ hệ thống điện của xe, sau đó thông qua quá trình cảm ứng điện từ, nó tạo ra một xung điện áp cực cao tại cuộn thứ cấp. Xung điện áp này được truyền đến bugi, vượt qua khe hở đánh lửa và tạo thành tia lửa điện.
Để hiểu rõ hơn về nguồn điện mà bobin đánh lửa sử dụng, chúng ta cần nhìn vào hệ thống điện tổng thể trên xe ô tô.
Ắc quy ô tô là nguồn điện dự trữ chính và cung cấp năng lượng khi động cơ chưa nổ hoặc khi nhu cầu điện vượt quá khả năng của máy phát điện. Ắc quy luôn tạo ra dòng điện một chiều (DC) với điện áp danh định là 12V (ở hầu hết các xe con hiện đại).
Khi động cơ hoạt động, máy phát điện (thường là loại alternator) sẽ quay và tạo ra dòng điện xoay chiều (AC). Tuy nhiên, trước khi dòng điện này được sử dụng để sạc cho ắc quy hoặc cấp cho hầu hết các thiết bị điện trên xe, nó sẽ đi qua một bộ chỉnh lưu (rectifier) để biến đổi thành dòng điện một chiều (DC).
Hầu hết các hệ thống và thiết bị điện trên xe ô tô hiện đại (đèn chiếu sáng, còi, quạt, hệ thống giải trí, các bộ điều khiển điện tử như ECM, ABS,…) đều được thiết kế để hoạt động với dòng điện một chiều (DC) có điện áp 12V hoặc 5V (đối với các mạch điều khiển).
Như đã đề cập ở phần mở đầu, bobin đánh lửa sử dụng nguồn điện một chiều (DC) từ hệ thống điện của xe. Cụ thể hơn, dòng điện chạy vào cuộn sơ cấp của bobin là dòng điện một chiều 12V.
Khi bộ điều khiển động cơ (ECM) hoặc bộ chia điện (trên các xe đời cũ) cấp tín hiệu cho bobin, dòng điện một chiều từ ắc quy hoặc hệ thống sạc sẽ chạy qua cuộn sơ cấp. ECM sẽ đóng/ngắt dòng điện này một cách chính xác theo thời điểm đánh lửa cần thiết cho từng xi lanh.
Đây là điểm mấu chốt. Mặc dù dòng điện vào là DC, việc ngắt đột ngột dòng điện DC chạy qua cuộn sơ cấp bởi ECM tạo ra sự biến thiên cực nhanh của từ trường trong lõi sắt từ. Sự biến thiên từ trường này cảm ứng sang cuộn thứ cấp (với rất nhiều vòng dây) và tạo ra một xung điện áp cảm ứng rất cao theo định luật cảm ứng điện từ Faraday. Điện áp này có thể lên tới 20,000V, 30,000V, thậm chí 50,000V hoặc hơn tùy loại xe và công nghệ.
Dòng điện được tạo ra ở cuộn thứ cấp có điện áp cực cao, nhưng nó không phải là dòng điện xoay chiều (AC) hình sin liên tục như điện lưới quốc gia. Nó là một xung điện áp rất ngắn và có điện áp rất lớn, được tạo ra mỗi khi dòng điện DC ở cuộn sơ cấp bị ngắt. Xung điện áp này được truyền thẳng đến bugi để tạo tia lửa.
Nguyên lý hoạt động của bobin đánh lửa dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ, được mô tả bởi Định luật Faraday.
Định luật này phát biểu rằng, khi từ thông xuyên qua một mạch kín biến thiên, trong mạch sẽ xuất hiện một suất điện động cảm ứng (điện áp cảm ứng). Độ lớn của suất điện động này tỷ lệ thuận với tốc độ biến thiên của từ thông và số vòng dây của cuộn cảm ứng.
Trong bobin đánh lửa:
Hỗn hợp nhiên liệu và không khí trong buồng đốt động cơ là một môi trường cách điện. Để tạo ra tia lửa, điện áp phải đủ lớn để “đánh thủng” lớp cách điện này và ion hóa không khí trong khe hở bugi, tạo thành đường dẫn cho dòng điện phóng qua dưới dạng tia lửa. Trong điều kiện áp suất và nhiệt độ cao trong buồng đốt, điện áp cần thiết để thực hiện điều này là rất lớn, lên tới hàng chục nghìn volt. Bobin đánh lửa chính là bộ phận tạo ra mức điện áp “phi thường” này từ nguồn điện 12V thông thường của xe.
Một bobin đánh lửa hoạt động hiệu quả là yếu tố then chốt cho việc đánh lửa chính xác và mạnh mẽ, giúp động cơ hoạt động trơn tru, tiết kiệm nhiên liệu và giảm thiểu khí thải.
Khi bobin đánh lửa gặp trục trặc (hỏng, chập, đứt cuộn dây), nó sẽ không thể tạo ra điện áp cao cần thiết. Các dấu hiệu phổ biến bao gồm:
Theo kinh nghiệm của các kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm tại Garage Auto Speedy, bobin đánh lửa là bộ phận chịu tải nhiệt và điện rất lớn, do đó có thể bị suy giảm hiệu suất theo thời gian. Việc kiểm tra định kỳ hệ thống đánh lửa, bao gồm cả bobin và bugi, là rất quan trọng.
Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào kể trên hoặc đến kỳ bảo dưỡng định kỳ, bạn nên đưa xe đến Garage Auto Speedy để được kiểm tra bởi các chuyên gia. Chúng tôi có đầy đủ thiết bị chẩn đoán và chuyên môn để kiểm tra chính xác tình trạng của từng bobin, bugi và các bộ phận khác của hệ thống đánh lửa, đảm bảo động cơ xe bạn luôn hoạt động ở trạng thái tốt nhất.
Qua bài viết này, Garage Auto Speedy hy vọng bạn đã có câu trả lời rõ ràng cho câu hỏi: “Bobin đánh Lửa Dùng điện Một Chiều Hay Xoay Chiều?”. Bobin đánh lửa sử dụng nguồn điện một chiều (DC) từ hệ thống 12V của xe để tạo ra xung điện áp cực cao, cần thiết cho quá trình đánh lửa động cơ xăng. Việc hiểu rõ nguyên lý này giúp bạn nhận biết được tầm quan trọng của bộ phận này và có những biện pháp bảo dưỡng, sửa chữa kịp thời khi cần thiết.
Là chuyên gia trong lĩnh vực sửa chữa và bảo dưỡng ô tô, Garage Auto Speedy luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn với bất kỳ vấn đề nào liên quan đến hệ thống đánh lửa nói riêng và các hệ thống khác trên xe nói chung. Đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi qua hotline 0877.726.969 hoặc ghé thăm website https://autospeedy.vn/ để biết thêm thông tin và đặt lịch dịch vụ. Garage Auto Speedy – Đồng hành cùng chiếc xe của bạn trên mọi nẻo đường!
Bát bèo là một bộ phận quan trọng trong hệ thống treo của xe ô…
Bánh răng hành tinh, một cơ cấu truyền động phức tạp với khả năng tạo…
Bàn ép, một bộ phận quan trọng của hệ thống ly hợp trên xe ô…
Bánh đà là một bộ phận quan trọng trong hệ thống truyền động của xe…
Bình chữa cháy là một trang bị an toàn quan trọng trên xe ô tô,…
Bát bèo, hay còn gọi là chân giảm xóc, là một bộ phận quan trọng…