Hệ thống trợ lực lái là một bộ phận thiết yếu, giúp việc điều khiển vô lăng trở nên nhẹ nhàng và chính xác, đặc biệt là khi di chuyển trong đô thị hay đỗ xe. Trái tim của hệ thống này chính là dầu trợ lực, một loại chất lỏng chuyên dụng đảm nhiệm vai trò truyền lực và bôi trơn. Tuy nhiên, một câu hỏi mà nhiều chủ xe thường băn khoăn là: “Có ảnh Hưởng Gì Khi Dùng Dầu Trợ Lực Không đúng Thông Số?”. Câu trả lời ngắn gọn là có, và những ảnh hưởng này có thể nghiêm trọng, gây hư hại cho hệ thống lái và an toàn của bạn. Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi đã chứng kiến nhiều trường hợp xe gặp sự cố chỉ vì sơ suất trong việc lựa chọn loại dầu này.
Dầu Trợ Lực Lái Là Gì Và Vì Sao Thông Số Lại Quan Trọng Đến Vậy?
Dầu trợ lực lái (Power Steering Fluid – PSF) là một loại dầu thủy lực được thiết kế đặc biệt để hoạt động dưới áp suất cao trong hệ thống trợ lực lái. Nó không chỉ truyền áp suất từ bơm đến các xi lanh trợ lực, giúp bánh xe quay mà còn bôi trơn, làm mát các bộ phận cơ khí và bảo vệ chống ăn mòn, gỉ sét.
Mỗi nhà sản xuất ô tô đều quy định rõ loại dầu trợ lực cụ thể cho từng dòng xe, được thể hiện qua các thông số kỹ thuật như độ nhớt, thành phần phụ gia, màu sắc và tiêu chuẩn kỹ thuật (ví dụ: DEXRON, Mercon, CHF, etc.). Những thông số này không chỉ là con số khô khan mà chúng được nghiên cứu và thử nghiệm kỹ lưỡng để đảm bảo sự tương thích hoàn hảo với vật liệu cấu thành hệ thống (phớt, gioăng cao su, kim loại), áp suất làm việc và nhiệt độ vận hành của xe. Việc sử dụng dầu không đúng thông số giống như việc “lắp nhầm” một bộ phận quan trọng, sớm muộn cũng sẽ gây ra vấn đề.
Những Ảnh Hưởng Nghiêm Trọng Khi Dùng Dầu Trợ Lực Không Đúng Thông Số
Khi bạn sử dụng dầu trợ lực không đúng thông số kỹ thuật mà nhà sản xuất xe quy định, những hậu quả sau đây có thể xảy ra, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất, độ bền và thậm chí là an toàn khi lái xe:
1. Hư Hại Bơm Trợ Lực Lái
Bơm trợ lực là bộ phận tạo ra áp suất thủy lực cho toàn hệ thống. Nếu dầu có độ nhớt quá thấp, nó sẽ không cung cấp đủ lớp màng bôi trơn cần thiết, dẫn đến ma sát tăng cao giữa các bộ phận chuyển động bên trong bơm. Ngược lại, dầu quá nhớt sẽ khiến bơm phải làm việc nặng nhọc hơn để đẩy dầu đi, gây quá tải và sinh nhiệt. Cả hai trường hợp đều rút ngắn tuổi thọ của bơm, gây ra tiếng ồn lạ (rít, gằn) và cuối cùng là hỏng hóc hoàn toàn, khiến vô lăng trở nên nặng nề và khó điều khiển. Theo ông Nông Văn Linh, Kỹ sư trưởng tại Garage Auto Speedy, “Bơm trợ lực là một trong những bộ phận tốn kém nhất để thay thế trong hệ thống lái, và nguyên nhân hàng đầu thường đến từ việc sử dụng dầu không phù hợp.”
2. Phá Hủy Các Phớt, Gioăng Cao Su
Hệ thống trợ lực có rất nhiều phớt và gioăng làm kín được làm từ các loại vật liệu cao su đặc biệt, tương thích với thành phần hóa học của dầu trợ lực chính hãng. Dầu không đúng thông số, đặc biệt là các loại dầu kém chất lượng hoặc chứa phụ gia không phù hợp, có thể làm ăn mòn, làm cứng hoặc làm phồng các vật liệu cao su này. Khi phớt và gioăng bị hỏng, dầu sẽ bị rò rỉ ra ngoài, làm giảm áp suất hệ thống và gây nguy hiểm khi lái xe. Dầu rò rỉ không chỉ làm hao hụt dầu mà còn có thể làm bẩn các bộ phận khác trong khoang động cơ.
3. Giảm Hiệu Quả Trợ Lực Lái, Vô Lăng Nặng Hơn
Một trong những dấu hiệu dễ nhận thấy nhất khi dùng dầu trợ lực sai loại là cảm giác vô lăng thay đổi. Nếu dầu quá loãng, áp suất truyền đi không đủ, làm giảm hiệu quả trợ lực, khiến vô lăng trở nên nặng hơn bình thường, đặc biệt khi đánh lái ở tốc độ thấp hoặc đỗ xe. Ngược lại, nếu dầu quá đặc, việc luân chuyển trong hệ thống bị cản trở, cũng dẫn đến cảm giác nặng và phản ứng chậm của vô lăng. Điều này không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng kiểm soát xe của người lái.
4. Sinh Nhiệt Quá Mức và Gây Kẹt Hệ Thống
Dầu trợ lực không chỉ truyền lực mà còn có chức năng làm mát. Khi dầu không đúng thông số, khả năng tản nhiệt của nó bị giảm sút. Dầu quá đặc có thể gây ma sát lớn hơn, dẫn đến nhiệt độ trong hệ thống tăng cao. Nhiệt độ quá mức không chỉ làm phân hủy dầu nhanh hơn mà còn có thể làm hỏng các bộ phận kim loại và cao su, gây kẹt hoặc bó cứng hệ thống lái.
5. Gây Hư Hại Hộp Lái và Van Điều Khiển
Hộp lái và các van điều khiển bên trong hệ thống trợ lực là những bộ phận cực kỳ chính xác, cần được bôi trơn và bảo vệ bởi loại dầu phù hợp. Dầu sai thông số có thể gây mài mòn nhanh chóng các chi tiết cơ khí bên trong, làm giảm độ chính xác của van, dẫn đến hiện tượng vô lăng bị “rơ”, lỏng lẻo, hoặc có tiếng kêu lạ khi đánh lái. Việc sửa chữa hoặc thay thế hộp lái là một trong những chi phí bảo dưỡng đắt đỏ nhất.
Làm Sao Để Biết Dầu Trợ Lực Của Bạn Có Đúng Loại Hay Không?
Để tránh những rủi ro trên, việc kiểm tra và đảm bảo dầu trợ lực đúng loại là vô cùng quan trọng. Dưới đây là các bước bạn có thể thực hiện:
- Kiểm tra sách hướng dẫn sử dụng xe: Đây là nguồn thông tin chính xác nhất. Sách sẽ ghi rõ loại dầu (ví dụ: ATF DEXRON III, CHF 11S, PSF-3, v.v.) và dung tích cần thiết.
- Tham khảo nắp bình dầu trợ lực: Một số xe có ghi loại dầu khuyến nghị ngay trên nắp bình chứa dầu trợ lực trong khoang động cơ.
- Màu sắc dầu: Dầu trợ lực thường có màu đỏ (ATF), vàng, xanh lá hoặc trong suốt. Tuy nhiên, màu sắc không phải là yếu tố duy nhất để xác định loại dầu chính xác vì nhiều loại dầu có thể có cùng màu nhưng thông số khác nhau.
- Kiểm tra lịch sử bảo dưỡng: Nếu xe đã được bảo dưỡng định kỳ tại các garage uy tín như Garage Auto Speedy, bạn có thể kiểm tra hóa đơn hoặc hồ sơ để biết loại dầu đã được sử dụng.
- Nhờ chuyên gia tư vấn: Cách tốt nhất và an toàn nhất là đưa xe đến các trung tâm bảo dưỡng chuyên nghiệp. Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi có đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm và hệ thống dữ liệu kỹ thuật đầy đủ để xác định chính xác loại dầu phù hợp cho xe của bạn.
Nên Làm Gì Nếu Phát Hiện Đã Dùng Dầu Trợ Lực Sai Thông Số?
Nếu bạn nghi ngờ hoặc đã xác định rằng mình đã sử dụng dầu trợ lực không đúng thông số, điều quan trọng là phải hành động ngay lập tức:
- Không tiếp tục sử dụng xe: Nếu bạn mới châm thêm dầu sai loại và chưa lái xe nhiều, hãy dừng xe lại ngay để hạn chế tối đa hư hại.
- Liên hệ với chuyên gia: Điều này là bắt buộc. Đừng cố gắng tự thay thế hoặc trộn lẫn các loại dầu khác nhau, điều này có thể làm tình hình tệ hơn.
- Hút bỏ toàn bộ dầu cũ và thay thế bằng dầu đúng loại: Đây là quy trình “súc rửa” hệ thống. Toàn bộ dầu sai loại cần được hút bỏ hoàn toàn, sau đó hệ thống sẽ được súc rửa và châm lại bằng loại dầu trợ lực chính xác theo khuyến nghị của nhà sản xuất. Quá trình này đòi hỏi dụng cụ chuyên dụng và kỹ thuật viên có kinh nghiệm để đảm bảo không còn tạp chất hay dầu sai loại còn sót lại, cũng như kiểm tra các hư hại tiềm ẩn.
Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi cung cấp dịch vụ kiểm tra, chẩn đoán và thay thế dầu trợ lực lái chuyên nghiệp. Đội ngũ kỹ thuật viên của chúng tôi sẽ sử dụng các thiết bị hiện đại để xác định chính xác vấn đề, tư vấn loại dầu phù hợp và thực hiện quy trình thay thế, súc rửa một cách cẩn trọng nhất. Ông Bùi Hiếu, Chuyên gia tư vấn xe tại Garage Auto Speedy, nhấn mạnh: “Đừng tiếc vài trăm nghìn để rồi phải tốn hàng triệu đồng sửa chữa hệ thống lái. Hãy luôn ưu tiên loại dầu chính hãng và bảo dưỡng định kỳ tại các cơ sở uy tín.”
Kết Luận
Việc sử dụng dầu trợ lực không đúng thông số kỹ thuật là một sai lầm phổ biến nhưng có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng và tốn kém. Từ việc hư hỏng bơm trợ lực, rò rỉ dầu, đến việc vô lăng nặng nề và mất an toàn khi lái xe, tất cả đều có thể xảy ra.
Để đảm bảo hệ thống trợ lực lái của xe bạn luôn hoạt động trơn tru và bền bỉ, hãy luôn tuân thủ khuyến nghị của nhà sản xuất về loại dầu trợ lực. Nếu có bất kỳ nghi ngờ nào, đừng ngần ngại liên hệ với các chuyên gia.
Garage Auto Speedy tự hào là địa chỉ tin cậy của hàng ngàn chủ xe tại Hà Nội và các tỉnh lân cận. Với đội ngũ kỹ thuật viên lành nghề, trang thiết bị hiện đại và cam kết về chất lượng dịch vụ, chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn trong mọi vấn đề về bảo dưỡng và sửa chữa ô tô. Hãy liên hệ với chúng tôi qua số điện thoại 0877.726.969 hoặc truy cập website https://autospeedy.vn/ để được tư vấn và hỗ trợ chuyên sâu về dầu trợ lực và các vấn đề khác của chiếc xe yêu quý của bạn. Địa chỉ của chúng tôi là 2QW3+G93 Bắc Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam. Đừng để những sai lầm nhỏ như dùng dầu trợ lực không đúng thông số làm ảnh hưởng đến hành trình của bạn.
