Việc quay vô lăng hết cỡ (kịch hết lái) là một thao tác quen thuộc khi đỗ xe, quay đầu hoặc di chuyển trong không gian chật hẹp. Tuy nhiên, hành động tưởng chừng vô hại này, nếu lặp đi lặp lại và duy trì quá lâu, lại tiềm ẩn những rủi ro đáng kể, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe hệ thống lái của chiếc xe bạn. Đây là một trong những câu hỏi mà đội ngũ chuyên gia tại Garage Auto Speedy thường xuyên nhận được từ các chủ xe, cho thấy mức độ quan tâm về một thói quen lái xe phổ biến.
Khi bạn đánh lái hết cỡ và giữ nguyên vị trí đó, đặc biệt là trong vài giây, hệ thống trợ lực lái (dù là thủy lực hay điện) phải làm việc với cường độ cao nhất, tạo ra áp lực lớn lên các bộ phận. Điều này không chỉ gây ra tiếng ồn khó chịu mà còn có thể làm giảm tuổi thọ và hư hỏng nghiêm trọng các chi tiết quan trọng, dẫn đến chi phí sửa chữa không nhỏ. Bài viết này, dựa trên kinh nghiệm và kiến thức chuyên sâu của Garage Auto Speedy, sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những tác động này và cách phòng tránh để bảo vệ “xế yêu” của mình.
Hệ Thống Trợ Lực Lái Hoạt Động Như Thế Nào Khi Vô Lăng Quay Hết Cỡ?
Để hiểu rõ những ảnh hưởng khi quay vô lăng hết cỡ, chúng ta cần nắm được nguyên lý cơ bản của hệ thống trợ lực lái trên ô tô. Hầu hết các xe hiện nay đều trang bị trợ lực lái, giúp người lái dễ dàng xoay vô lăng mà không cần tốn nhiều sức.
Trợ Lực Lái Thủy Lực
Với hệ thống trợ lực lái thủy lực, một bơm trợ lực (thường được dẫn động bởi động cơ) sẽ liên tục bơm dầu trợ lực đến thước lái. Khi vô lăng được quay, dầu sẽ tạo áp lực lên các xi-lanh trong thước lái, giúp bánh xe chuyển hướng nhẹ nhàng.
Khi bạn quay vô lăng hết cỡ và giữ nguyên, bơm trợ lực sẽ cố gắng đẩy dầu đến mức áp suất tối đa để duy trì vị trí kịch lái. Lúc này, van giảm áp trong hệ thống sẽ hoạt động để xả bớt áp suất dư thừa, nhưng quá trình này liên tục gây căng thẳng cho bơm, dầu và các đường ống. Tiếng rít hoặc rít nhẹ mà bạn nghe thấy khi đánh lái hết cỡ thường là do van giảm áp đang làm việc dưới áp lực cao.
Ông Nông Văn Linh, Kỹ sư trưởng tại Garage Auto Speedy, giải thích: “Việc giữ vô lăng kịch hết lái quá lâu, đặc biệt là với hệ thống thủy lực, giống như việc bạn cố gắng đẩy một cánh cửa đã mở hết cỡ. Lực vẫn được tạo ra liên tục nhưng không có chỗ để giải tỏa, dẫn đến áp lực tích tụ và hao mòn không cần thiết cho các bộ phận.”
Trợ Lực Lái Điện (EPS)
Hệ thống trợ lực lái điện sử dụng một motor điện để hỗ trợ lực quay vô lăng, không liên quan đến dầu hay bơm thủy lực. Khi quay vô lăng hết cỡ, motor điện vẫn phải làm việc ở công suất tối đa để duy trì vị trí đó, gây quá tải và làm nóng motor. Mặc dù EPS thường bền bỉ hơn trong trường hợp này, việc liên tục ép motor điện làm việc quá sức cũng có thể rút ngắn tuổi thọ của nó và các cảm biến liên quan.
Những Ảnh Hưởng Tiêu Cực Khi Đánh Lái Kịch Hết Cỡ Thường Xuyên
Việc đánh lái hết cỡ và giữ nguyên vị trí đó không chỉ tạo ra tiếng ồn khó chịu mà còn gây ra nhiều tác động tiêu cực đến các bộ phận quan trọng của hệ thống lái:
1. Giảm Tuổi Thọ Bơm Trợ Lực (Hệ Thống Thủy Lực)
Đây là bộ phận chịu ảnh hưởng lớn nhất. Khi vô lăng kịch hết lái, bơm trợ lực phải liên tục làm việc ở áp suất cực đại. Điều này khiến bơm nhanh bị mòn, dễ bị rò rỉ dầu, thậm chí là hỏng hóc hoàn toàn do quá nhiệt hoặc quá tải. Chi phí thay thế bơm trợ lực thường không hề rẻ, và đây là một trong những dịch vụ mà Garage Auto Speedy thường xuyên thực hiện do thói quen lái xe sai cách.
2. Hỏng Thước Lái và Gioăng Phớt
Thước lái là trung tâm điều khiển chuyển động của bánh xe. Áp lực cao liên tục từ dầu trợ lực có thể gây hư hại các gioăng phớt bên trong thước lái, dẫn đến rò rỉ dầu và khiến thước lái bị hỏng. Khi thước lái bị hỏng, xe có thể xuất hiện các triệu chứng như vô lăng nặng, bị giật, hay thậm chí là mất khả năng điều khiển lái.
3. Hư Hại Ống Dẫn Dầu và Dầu Trợ Lực
Áp suất cao cũng tác động lên các ống dẫn dầu, khiến chúng dễ bị nứt, vỡ hoặc rò rỉ. Ngoài ra, nhiệt độ dầu trợ lực cũng tăng cao bất thường khi bị nén liên tục, làm giảm tính năng bôi trơn và bảo vệ của dầu, đẩy nhanh quá trình oxy hóa và cặn bẩn, khiến dầu nhanh bị biến chất và cần thay thế sớm hơn chu kỳ khuyến nghị.
4. Ảnh Hưởng Đến Hệ Thống Treo và Các Khớp Nối
Mặc dù ít trực tiếp hơn, việc đánh lái hết cỡ và giữ nguyên cũng có thể gián tiếp tạo áp lực lên các khớp cầu, rô-tuyn và các chi tiết của hệ thống treo. Dù các bộ phận này được thiết kế để chịu tải, việc liên tục chịu áp lực không tự nhiên có thể làm tăng tốc độ mài mòn, gây ra tiếng kêu lạch cạch khi đi qua ổ gà hoặc khi đánh lái.
Ông Bùi Hiếu, Chuyên gia tư vấn xe tại Garage Auto Speedy, chia sẻ kinh nghiệm: “Nhiều khách hàng đến Garage Auto Speedy phàn nàn về tiếng kêu lạ khi đánh lái, sau khi kiểm tra, chúng tôi thường thấy nguyên nhân xuất phát từ việc đánh lái hết cỡ quá thường xuyên, gây ảnh hưởng đến bơm trợ lực hoặc thước lái. Phòng bệnh hơn chữa bệnh luôn là lời khuyên hàng đầu của chúng tôi.”
Cách Tránh Ảnh Hưởng Xấu Khi Quay Vô Lăng Hết Cỡ
Để bảo vệ hệ thống lái của chiếc xe và kéo dài tuổi thọ của các bộ phận, các chuyên gia tại Garage Auto Speedy khuyến nghị bạn nên tuân thủ những nguyên tắc sau:
- Tránh Giữ Vô Lăng Kịch Hết Lái Quá Lâu: Khi bạn đánh lái hết cỡ để đỗ xe hoặc quay đầu, hãy thả nhẹ vô lăng trở lại một chút (khoảng 1/4 vòng) ngay khi cảm thấy xe đã đạt vị trí kịch lái. Việc này giúp giảm áp lực đột ngột lên hệ thống trợ lực và các bộ phận liên quan, trong khi vẫn duy trì được góc lái mong muốn.
- Đỗ Xe Đúng Kỹ Thuật: Lập kế hoạch đỗ xe hợp lý để tránh phải thao tác đánh lái kịch hết cỡ nhiều lần liên tiếp.
- Kiểm Tra Dầu Trợ Lực Thường Xuyên: Đối với xe sử dụng trợ lực lái thủy lực, hãy thường xuyên kiểm tra mức dầu trợ lực và thay thế theo khuyến nghị của nhà sản xuất hoặc theo lời khuyên từ Garage Auto Speedy. Dầu sạch và đủ mức giúp hệ thống hoạt động trơn tru hơn.
- Lắng Nghe Tiếng Động Lạ: Nếu bạn nghe thấy tiếng rít lớn, tiếng ồn bất thường hoặc cảm thấy vô lăng nặng hơn khi đánh lái, đây có thể là dấu hiệu của sự cố hệ thống trợ lực lái. Hãy đưa xe đến Garage Auto Speedy để được kiểm tra và chẩn đoán kịp thời.
- Bảo Dưỡng Định Kỳ: Bảo dưỡng ô tô định kỳ tại các gara uy tín như Garage Auto Speedy là cách tốt nhất để phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn và khắc phục chúng trước khi chúng trở nên nghiêm trọng. Các kỹ thuật viên sẽ kiểm tra tổng thể hệ thống lái, bơm trợ lực, thước lái và các đường ống dẫn dầu.
FAQ – Các Câu Hỏi Thường Gặp Về Việc Quay Vô Lăng Hết Cỡ
Q1: Quay vô lăng hết cỡ có gây nổ lốp không?
A1: Việc quay vô lăng hết cỡ không trực tiếp gây nổ lốp. Tuy nhiên, nếu bạn đánh lái hết cỡ trong khi xe đang đứng yên và sau đó cố gắng di chuyển mạnh, hoặc kết hợp với việc leo lề, lốp có thể chịu ma sát và áp lực lớn hơn bình thường, nhưng nguy cơ nổ lốp là rất thấp.
Q2: Tiếng kêu rít khi đánh lái hết cỡ có bình thường không?
A2: Tiếng kêu rít nhẹ khi đánh lái hết cỡ (đặc biệt là với hệ thống trợ lực thủy lực) có thể là dấu hiệu bình thường của van giảm áp đang hoạt động. Tuy nhiên, nếu tiếng kêu lớn, kéo dài và đi kèm với vô lăng nặng hoặc khó lái, đó là dấu hiệu bất thường cần được kiểm tra tại Garage Auto Speedy ngay lập tức.
Q3: Hệ thống trợ lực lái điện (EPS) có bị ảnh hưởng khi đánh lái hết cỡ không?
A3: Mặc dù ít bị ảnh hưởng nghiêm trọng như hệ thống thủy lực, việc đánh lái hết cỡ và giữ lâu với EPS vẫn khiến motor điện làm việc quá tải, gây nóng và có thể giảm tuổi thọ của motor cũng như các cảm biến liên quan nếu lặp lại thường xuyên.
Q4: Bao lâu nên kiểm tra dầu trợ lực lái?
A4: Tùy thuộc vào khuyến nghị của nhà sản xuất xe, nhưng thông thường, bạn nên kiểm tra mức dầu trợ lực mỗi khi bảo dưỡng định kỳ hoặc ít nhất 6 tháng/lần. Dầu trợ lực cũng cần được thay thế định kỳ, thường là mỗi 40.000 – 80.000 km hoặc theo hướng dẫn cụ thể của hãng xe. Đội ngũ kỹ thuật viên tại Garage Auto Speedy luôn sẵn sàng kiểm tra và tư vấn cho bạn.
Q5: Nếu đã có tiếng kêu lạ từ vô lăng, tôi nên làm gì?
A5: Nếu xe của bạn đã có tiếng kêu lạ khi đánh lái, vô lăng bị nặng, hoặc có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào khác từ hệ thống lái, hãy ngừng sử dụng xe và liên hệ ngay với Garage Auto Speedy để được kiểm tra và chẩn đoán chính xác. Việc trì hoãn có thể dẫn đến hư hỏng nặng hơn và nguy hiểm khi vận hành.
Kết Luận Từ Chuyên Gia Garage Auto Speedy
Việc quay vô lăng hết cỡ nhiều lần và giữ lâu thực sự có những ảnh hưởng tiêu cực đến hệ thống lái của chiếc xe, dù là hệ thống trợ lực thủy lực hay điện. Những hư hại tiềm ẩn không chỉ gây tốn kém chi phí sửa chữa mà còn ảnh hưởng đến độ an toàn khi bạn di chuyển trên đường.
Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi luôn khuyến nghị chủ xe nên hình thành thói quen lái xe đúng kỹ thuật và chú trọng bảo dưỡng định kỳ để giữ gìn “sức khỏe” cho chiếc xe của mình. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về hệ thống lái, cảm thấy vô lăng có dấu hiệu bất thường, hoặc đơn giản là muốn kiểm tra tổng thể xe để an tâm hơn, đừng ngần ngại liên hệ với Garage Auto Speedy qua số điện thoại 0877.726.969 hoặc truy cập website https://autospeedy.vn/ để đặt lịch và nhận được sự tư vấn, hỗ trợ chuyên nghiệp nhất. Địa chỉ của chúng tôi là 2QW3+G93 Bắc Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam. Garage Auto Speedy luôn đồng hành cùng bạn trên mọi nẻo đường!