Nhiều chủ xe khi đối mặt với tình trạng động cơ “ăn dầu” (tiêu hao dầu nhớt bất thường) thường lo lắng và tìm kiếm đủ mọi giải pháp, từ đơn giản đến phức tạp. Một câu hỏi phổ biến mà Garage Auto Speedy thường nhận được là “Liệu có loại bugi đặc biệt nào giúp giảm bớt tình trạng tiêu hao dầu nhớt của động cơ không?”. Câu trả lời thẳng thắn từ các chuyên gia của chúng tôi là: Không có loại bugi nào được thiết kế hoặc có khả năng trực tiếp làm giảm tiêu hao dầu nhớt của động cơ.
Bugi (nến đánh lửa) đóng vai trò quan trọng trong quá trình đốt cháy nhiên liệu, nhưng chức năng chính của nó là tạo ra tia lửa điện để đốt hỗn hợp không khí và xăng trong buồng đốt. Nó không liên quan trực tiếp đến việc kiểm soát lượng dầu nhớt đi vào buồng đốt hoặc thoát ra ngoài hệ thống. Việc tiêu hao dầu nhớt bất thường là dấu hiệu của những vấn đề cơ khí sâu hơn bên trong động cơ, chứ không phải do loại bugi đang sử dụng.
Tuy nhiên, bugi lại có thể là một chỉ báo quan trọng cho thấy động cơ đang bị ăn dầu. Khi dầu nhớt lọt vào buồng đốt và bị đốt cháy, nó sẽ bám lại trên đầu bugi, gây hiện tượng bugi bị dính dầu hoặc muội than dầu. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng đánh lửa của bugi, dẫn đến bỏ máy, động cơ rung giật, giảm công suất và tăng tiêu hao nhiên liệu. Như vậy, bugi bị ảnh hưởng bởi tình trạng ăn dầu, chứ bản thân nó không gây ra hoặc giải quyết được vấn đề này.
Để hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của bộ phận này trong hệ thống đánh lửa, cũng như các vấn đề thường gặp khác, bạn có thể tham khảo thêm bài viết về Tại sao bugi bị phóng điện?.
Khi động cơ của bạn “ăn dầu”, đây là tín hiệu cho thấy có vấn đề về sự kín khít của các bộ phận chuyển động bên trong. Dầu nhớt bôi trơn các bộ phận này không được giữ đúng vị trí mà đã lọt vào buồng đốt hoặc rò rỉ ra ngoài. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất:
Gioăng (phớt) xu páp là những vòng đệm cao su nhỏ đặt trên đỉnh dẫn hướng xu páp. Chức năng của chúng là ngăn dầu nhớt từ nắp quy lát chảy xuống theo thân xu páp và lọt vào buồng đốt. Theo thời gian và nhiệt độ cao, gioăng phớt cao su có thể bị chai cứng, nứt nẻ hoặc mòn, làm mất khả năng làm kín. Khi đó, dầu nhớt sẽ dễ dàng chảy xuống và bị đốt cháy cùng nhiên liệu.
Xéc măng là các vòng kim loại được lắp trên rãnh của piston. Chúng có hai loại chính: xéc măng hơi (làm kín buồng đốt để áp suất không bị thoát xuống đáy các-te) và xéc măng dầu (gạt dầu nhớt bám trên thành xi lanh trở lại đáy các-te).
Nếu xéc măng bị mòn do ma sát, gãy do va đập hoặc bó kẹt trong rãnh piston do cặn bẩn, chức năng làm kín và gạt dầu sẽ bị suy giảm nghiêm trọng. Dầu nhớt sẽ không được gạt hết và bị lọt lên buồng đốt, dẫn đến hiện tượng ăn dầu nặng.
Thành xi lanh là nơi piston di chuyển lên xuống. Bề mặt xi lanh cần nhẵn mịn nhưng vẫn có độ “xước” nhỏ theo quy trình (honning) để giữ lại một lượng dầu nhất định bôi trơn xéc măng. Tuy nhiên, nếu xi lanh bị xước sâu do vật lạ lọt vào hoặc mòn không đều (bị oval) do sử dụng lâu ngày, xéc măng sẽ không thể làm kín hoàn toàn. Dầu nhớt sẽ lọt qua khe hở giữa xéc măng và thành xi lanh, đi vào buồng đốt.
Hệ thống PCV có nhiệm vụ thông hơi các-te, hút hơi dầu và khí cháy lọt (blow-by gas) từ khoang động cơ trở lại đường nạp để tái đốt cháy. Nếu van PCV hoặc các đường ống dẫn bị tắc nghẽn do cặn bẩn, áp suất trong các-te sẽ tăng cao. Áp suất này sẽ đẩy dầu nhớt ngược lên buồng đốt hoặc thoát ra ngoài qua các phớt làm kín, gây ra tình trạng ăn dầu hoặc rò rỉ dầu.
Đối với các xe sử dụng động cơ tăng áp (turbocharged), turbo hoạt động ở tốc độ quay rất cao và cần được bôi trơn bằng dầu nhớt động cơ. Nếu các phớt làm kín trên trục turbo bị hỏng, dầu nhớt sẽ bị rò rỉ vào hệ thống nạp hoặc hệ thống xả, sau đó đi vào buồng đốt và bị đốt cháy. Đây cũng là một nguyên nhân phổ biến gây ăn dầu ở động cơ hiện đại có turbo.
Sử dụng dầu nhớt có độ nhớt (SAE) không đúng với khuyến cáo của nhà sản xuất xe có thể ảnh hưởng đến khả năng làm kín và bôi trơn. Dầu quá loãng có thể dễ dàng lọt qua các khe hở nhỏ. Dầu kém chất lượng hoặc đã hết hạn sử dụng cũng không đảm bảo khả năng bôi trơn và bảo vệ, dẫn đến mài mòn nhanh hơn các bộ phận bên trong, gián tiếp gây ăn dầu về lâu dài.
Lái xe ở vòng tua máy quá cao thường xuyên, tăng tốc và phanh gấp đột ngột cũng có thể làm tăng áp lực lên các bộ phận chuyển động, đẩy nhanh quá trình mài mòn xéc măng và thành xi lanh, từ đó gây ra hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng ăn dầu.
Nhận biết sớm các dấu hiệu động cơ bị ăn dầu là rất quan trọng để có biện pháp xử lý kịp thời, tránh gây hư hỏng nặng hơn. Các dấu hiệu thường gặp bao gồm:
Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất. Khi dầu nhớt bị đốt cháy trong buồng đốt, khói thoát ra từ ống xả sẽ có màu xanh lam nhạt và thường có mùi khét đặc trưng của dầu cháy. Bạn có thể dễ dàng quan sát thấy điều này khi khởi động xe vào buổi sáng lạnh hoặc khi tăng tốc mạnh sau khi xe chạy chậm.
Nếu bạn thường xuyên phải bổ sung dầu nhớt giữa các kỳ thay dầu định kỳ (ví dụ: sau mỗi 1000km xe chạy), đó là dấu hiệu chắc chắn động cơ đang tiêu hao dầu bất thường. Hãy kiểm tra mức dầu bằng que thăm dầu định kỳ để theo dõi sự hao hụt.
Mùi dầu cháy hoặc mùi khét có thể lọt vào trong cabin xe, đặc biệt khi dừng chờ đèn đỏ hoặc sau khi xe đã chạy một lúc. Mùi này phát sinh từ khí thải có lẫn hơi dầu cháy.
Khi tháo bugi ra để kiểm tra hoặc thay thế, nếu bạn thấy đầu bugi bị ướt dầu hoặc bám lớp muội than dày, ẩm, màu đen óng thì đó là dấu hiệu rõ ràng dầu nhớt đã lọt vào buồng đốt. Tình trạng này không chỉ là dấu hiệu của việc ăn dầu mà còn làm suy giảm hiệu quả đánh lửa của bugi. Điều này có thể dẫn đến tình trạng động cơ Máy nổ to do bugi không phù hợp? hoặc khiến Có ảnh hưởng đến khí thải nếu bugi yếu không?.
Việc động cơ bị ăn dầu không chỉ gây tốn kém chi phí mua dầu nhớt bổ sung mà còn kéo theo nhiều hậu quả nghiêm trọng khác:
Dầu nhớt lọt vào buồng đốt làm giảm chỉ số Octane của hỗn hợp hòa khí, gây cháy không hoàn toàn. Điều này dẫn đến giảm công suất động cơ, tăng tiêu hao nhiên liệu (dù có thể không đáng kể so với lượng dầu hao hụt), và xe có thể bị yếu, rung giật, khó khởi động.
Việc đốt cháy dầu nhớt tạo ra các khí thải độc hại như hydrocarbon chưa cháy hết (HC) và các hạt vật chất (muội than). Điều này không chỉ gây ô nhiễm môi trường mà còn khiến xe không đạt tiêu chuẩn khí thải khi kiểm định.
Muội than từ dầu cháy có thể bám vào đỉnh piston, xu páp, bugi, và đặc biệt là làm hỏng bộ chuyển đổi xúc tác (catalytic converter) – một bộ phận rất đắt tiền trong hệ thống xả. Bugi bị dính dầu sẽ đánh lửa kém, cần phải thay thế thường xuyên hơn. Tình trạng này cũng có thể ảnh hưởng đến các bộ phận khác trong hệ thống đánh lửa như bobin. Để biết thêm, bạn có thể tìm hiểu Bobin đánh lửa có thể sửa không?.
Tình trạng ăn dầu kéo dài mà không được khắc phục có thể dẫn đến thiếu dầu nhớt bôi trơn nghiêm trọng nếu chủ xe không kiểm tra và bổ sung thường xuyên. Thiếu bôi trơn sẽ làm tăng ma sát, gây mài mòn nhanh chóng các bộ phận bên trong động cơ như trục khuỷu, thanh truyền, bạc biên, bạc balie. Điều này có thể dẫn đến bó máy, lột dên hoặc các hư hỏng nặng khác, buộc phải đại tu hoặc thay thế động cơ với chi phí rất lớn.
Khi xe của bạn xuất hiện các dấu hiệu của việc ăn dầu, việc quan trọng nhất là đưa xe đến các garage uy tín để được kiểm tra và chẩn đoán chính xác nguyên nhân. Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi có đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại để giúp bạn xác định vấn đề và đưa ra giải pháp hiệu quả nhất.
Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ hư hỏng, các kỹ thuật viên tại Garage Auto Speedy sẽ tư vấn giải pháp phù hợp:
Ông Nông Văn Linh, Kỹ sư trưởng tại Garage Auto Speedy, chia sẻ: “Tình trạng ăn dầu ở động cơ ô tô là một vấn đề nghiêm trọng và không thể tự khắc phục bằng cách đơn giản như thay đổi loại bugi. Nó đòi hỏi sự chẩn đoán chính xác từ chuyên gia và các giải pháp sửa chữa kỹ thuật. Việc trì hoãn sửa chữa có thể dẫn đến chi phí tốn kém hơn rất nhiều về sau.”
Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Để giảm thiểu nguy cơ động cơ bị ăn dầu, Garage Auto Speedy khuyên bạn nên tuân thủ các nguyên tắc bảo dưỡng sau:
Luôn tuân thủ lịch thay dầu nhớt được khuyến cáo trong sách hướng dẫn sử dụng xe. Sử dụng đúng loại dầu có cấp độ nhớt và tiêu chuẩn API/ACEA phù hợp với yêu cầu của nhà sản xuất. Dầu nhớt chất lượng cao và được thay đúng hạn sẽ đảm bảo khả năng bôi trơn và làm sạch động cơ tối ưu, giảm thiểu mài mòn.
Kiểm tra định kỳ van PCV và các đường ống liên quan xem có bị tắc nghẽn không. Việc này giúp duy trì áp suất hợp lý trong khoang các-te và ngăn ngừa hơi dầu bị đẩy ngược lên.
Tránh thường xuyên ép ga ở vòng tua máy quá cao trong thời gian dài. Lái xe nhẹ nhàng, đều ga sẽ giúp giảm tải cho các bộ phận chuyển động bên trong động cơ và kéo dài tuổi thọ của chúng.
Mang xe đến Garage Auto Speedy để kiểm tra định kỳ theo lịch trình khuyến cáo. Các kỹ thuật viên của chúng tôi sẽ kiểm tra tổng thể tình trạng động cơ, hệ thống bôi trơn và các bộ phận quan trọng khác, phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và có biện pháp xử lý kịp thời trước khi vấn đề trở nên nghiêm trọng và tốn kém hơn.
Ông Bùi Hiếu, Chuyên gia tư vấn xe tại Garage Auto Speedy, cho biết: “Việc bảo dưỡng định kỳ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của động cơ và phòng tránh các vấn đề như ăn dầu. Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi luôn sẵn sàng tư vấn và cung cấp dịch vụ bảo dưỡng chất lượng cao, giúp chiếc xe của bạn vận hành bền bỉ và hiệu quả nhất.”
Hy vọng bài viết này đã giải đáp rõ ràng thắc mắc của bạn về việc liệu có loại bugi nào giúp giảm tiêu hao dầu nhớt hay không, và quan trọng hơn, đã cung cấp cho bạn kiến thức sâu sắc về nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử lý tình trạng động cơ bị ăn dầu.
Như đã khẳng định, bugi không phải là giải pháp cho vấn đề tiêu hao dầu nhớt bất thường. Đây là dấu hiệu cảnh báo về sự hao mòn hoặc trục trặc bên trong động cơ, đòi hỏi sự kiểm tra và can thiệp từ chuyên gia.
Nếu chiếc xe của bạn đang gặp phải tình trạng ăn dầu hoặc bất kỳ vấn đề động cơ nào khác, đừng chần chừ liên hệ ngay với Garage Auto Speedy. Với kinh nghiệm và chuyên môn dày dặn trong ngành ô tô, đặc biệt là sửa chữa động cơ, chúng tôi cam kết cung cấp dịch vụ chẩn đoán chính xác và giải pháp hiệu quả nhất, giúp động cơ xe bạn hoạt động ổn định và bền bỉ trở lại.
Liên hệ Garage Auto Speedy ngay hôm nay để được tư vấn và kiểm tra xe chi tiết:
Xưởng sửa chữa ô tô Auto Speedy
Số điện thoại: 0877.726.969
Website: https://autospeedy.vn/
Địa chỉ: 2QW3+G93 Bắc Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam
Hãy để Garage Auto Speedy đồng hành cùng bạn trên mọi cung đường!
Bát bèo là một bộ phận quan trọng trong hệ thống treo của xe ô…
Bánh răng hành tinh, một cơ cấu truyền động phức tạp với khả năng tạo…
Bàn ép, một bộ phận quan trọng của hệ thống ly hợp trên xe ô…
Bánh đà là một bộ phận quan trọng trong hệ thống truyền động của xe…
Bình chữa cháy là một trang bị an toàn quan trọng trên xe ô tô,…
Bát bèo, hay còn gọi là chân giảm xóc, là một bộ phận quan trọng…
