Đây là câu hỏi mà nhiều chủ xe ô tô băn khoăn: Liệu hệ thống trợ lực lái có “ngốn” xăng/dầu của xe hay không, và nếu có, làm thế nào để giảm thiểu điều đó? Với kinh nghiệm lâu năm trong ngành và sự am hiểu sâu sắc về cấu tạo cũng như vận hành của các dòng xe, các chuyên gia tại Garage Auto Speedy khẳng định rằng hệ thống trợ lực lái tiêu thụ năng lượng, và mức độ tiêu thụ phụ thuộc vào loại hệ thống cũng như cách bạn sử dụng và bảo dưỡng xe. Bài viết này, được chia sẻ từ góc nhìn chuyên môn của Garage Auto Speedy, sẽ đi sâu giải đáp thắc mắc này và mang đến cho bạn những bí quyết hữu ích để tối ưu hóa hiệu quả sử dụng nhiên liệu liên quan đến hệ thống lái.

Bơm Trợ Lực Lái Hoạt Động Thế Nào?

Để hiểu rõ bơm trợ lực lái có ảnh hưởng đến mức tiêu thụ nhiên liệu hay không, trước tiên chúng ta cần nắm được cách thức hoạt động của nó. Có hai loại hệ thống trợ lực lái phổ biến nhất hiện nay:

Hệ Thống Trợ Lực Lái Thủy Lực (HPS – Hydraulic Power Steering)

Đây là loại truyền thống, sử dụng áp suất dầu thủy lực để hỗ trợ người lái xoay vô lăng. Hệ thống này bao gồm một bơm trợ lực được dẫn động trực tiếp bởi động cơ thông qua dây đai. Bơm này tạo ra áp suất dầu, dầu được dẫn đến thước lái (steering rack), nơi nó giúp đẩy piston để hỗ trợ chuyển động của bánh xe.

Hệ Thống Trợ Lực Lái Điện (EPS – Electric Power Steering)

Loại hiện đại hơn, sử dụng một mô-tơ điện (thường được đặt ở cột lái hoặc trên thước lái) để tạo lực hỗ trợ. Mô-tơ này nhận tín hiệu từ cảm biến góc lái và tốc độ xe, sau đó tính toán lượng lực cần thiết để hỗ trợ. Năng lượng cho mô-tơ điện được lấy từ hệ thống điện của xe, mà hệ thống điện lại được cung cấp bởi máy phát điện (alternator), máy phát điện này cũng được dẫn động bởi động cơ.

Bơm Trợ Lực Có Thực Sự Tiêu Thụ Nhiên Liệu?

Câu trả lời là CÓ. Cả hai loại hệ thống trợ lực lái đều tiêu thụ năng lượng, và năng lượng này cuối cùng đều đến từ động cơ đốt trong, tức là có liên quan trực tiếp đến việc tiêu hao nhiên liệu.

  • Đối với HPS: Bơm trợ lực thủy lực luôn hoạt động chừng nào động cơ còn quay, bởi nó được dẫn động bằng dây đai nối trực tiếp với trục khuỷu. Mặc dù lượng năng lượng tiêu thụ biến thiên tùy theo áp suất cần thiết (khi đánh lái nhiều sẽ cần áp suất cao hơn), nhưng nó vẫn tạo ra một tải trọng liên tục lên động cơ. Tải trọng này khiến động cơ phải làm việc nhiều hơn một chút, dẫn đến việc tiêu thụ nhiên liệu cao hơn so với khi không có trợ lực.
  • Đối với EPS: Mô-tơ điện trong hệ thống EPS chỉ hoạt động khi người lái xoay vô lăng và cần lực hỗ trợ. Khi xe chạy thẳng hoặc đứng yên không đánh lái, mô-tơ gần như không tiêu thụ năng lượng (hoặc tiêu thụ rất ít). Khi hoạt động, mô-tơ cần năng lượng điện, làm tăng tải trọng lên máy phát điện. Máy phát điện phải làm việc nhiều hơn để đáp ứng nhu cầu điện năng, điều này cũng tạo ra tải trọng lên động cơ, gián tiếp làm tăng tiêu thụ nhiên liệu. Tuy nhiên, vì EPS không hoạt động liên tục và chỉ tiêu thụ năng lượng khi cần thiết, nó thường được đánh giá là hiệu quả nhiên liệu hơn đáng kể so với HPS truyền thống.

Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Mức Tiêu Thụ Nhiên Liệu Của Hệ Thống Trợ Lực

Ngoài loại hệ thống trợ lực (HPS hay EPS), một số yếu tố khác cũng có thể ảnh hưởng đến lượng năng lượng mà hệ thống này tiêu thụ, và do đó ảnh hưởng đến mức tiêu hao nhiên liệu chung của xe:

  • Thói quen lái xe: Việc đánh lái gấp, đánh lái chết (quay vô lăng khi xe đứng yên) hoặc giữ vô lăng ở vị trí khóa hết lái trong thời gian dài tạo ra áp lực rất lớn lên hệ thống trợ lực (đặc biệt là HPS). Hệ thống phải làm việc tối đa công suất, tiêu thụ nhiều năng lượng hơn.
  • Tình trạng bảo dưỡng:
    • HPS: Dầu trợ lực lái bẩn, mức dầu thấp, rò rỉ dầu, dây đai bơm trợ lực bị chùng hoặc mòn… đều khiến bơm phải làm việc nặng nhọc hơn, giảm hiệu suất và tăng tiêu thụ năng lượng.
    • EPS: Lỗi cảm biến, lỗi mô-tơ, hoặc các vấn đề về điện có thể khiến hệ thống hoạt động không hiệu quả.
  • Áp suất lốp và căn chỉnh thước lái: Đây là hai yếu tố thường bị bỏ qua nhưng lại rất quan trọng. Lốp non hơi hoặc thước lái bị lệch (sai góc camber, caster, toe) khiến việc xoay vô lăng khó khăn hơn rất nhiều. Hệ thống trợ lực phải cung cấp lực hỗ trợ lớn hơn bình thường, dẫn đến việc tiêu hao năng lượng nhiều hơn.

Bí Quyết Tiết Kiệm Nhiên Liệu Khi Sử Dụng Xe (Liên Quan Đến Hệ Thống Trợ Lực Lái)

Dựa trên sự am hiểu về cách thức hoạt động và các yếu tố ảnh hưởng, các chuyên gia của Garage Auto Speedy đưa ra những lời khuyên thiết thực giúp bạn tiết kiệm nhiên liệu hiệu quả, đồng thời bảo vệ hệ thống trợ lực lái của xe:

Điều Chỉnh Thói Quen Lái Xe

  • Hạn chế đánh lái chết: Tránh quay vô lăng khi xe đứng yên. Nếu cần đánh lái, hãy di chuyển xe thật chậm đồng thời xoay vô lăng. Điều này giảm tải đáng kể cho bơm trợ lực và lốp xe.
  • Tránh giữ vô lăng ở vị trí khóa hết lái: Khi cần quay đầu hoặc đỗ xe, sau khi đánh hết lái, hãy nhả vô lăng về một chút thay vì giữ chặt ở vị trí cuối cùng. Điều này giúp hệ thống trợ lực không phải duy trì áp suất/lực hỗ trợ tối đa liên tục.
  • Lái xe mượt mà: Thực hiện các thao tác đánh lái nhẹ nhàng, tránh đánh lái gấp hoặc điều chỉnh vô lăng liên tục khi không cần thiết. Điều này giúp hệ thống trợ lực làm việc hiệu quả hơn, tiêu thụ ít năng lượng hơn.

Bảo Dưỡng Định Kỳ Hệ Thống Trợ Lực Lái

Việc bảo dưỡng đúng lúc là chìa khóa để hệ thống trợ lực hoạt động trơn tru và hiệu quả năng lượng.

  • Kiểm tra mức dầu trợ lực (đối với HPS): Thường xuyên kiểm tra mức dầu trong bình chứa theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Nếu mức dầu thấp, có thể hệ thống đang bị rò rỉ.
  • Kiểm tra rò rỉ dầu (đối với HPS): Quan sát dưới gầm xe hoặc khoang động cơ xem có dấu hiệu dầu trợ lực chảy ra không. Rò rỉ cần được khắc phục ngay lập tức.
  • Kiểm tra dây đai bơm trợ lực (đối với HPS): Đảm bảo dây đai không bị chùng, nứt hoặc mòn. Dây đai bị chùng có thể khiến bơm hoạt động không hiệu quả.
  • Kiểm tra hệ thống điện (đối với EPS): Đảm bảo các kết nối điện sạch sẽ và chắc chắn. Nếu có đèn báo lỗi trợ lực lái trên bảng táp-lô, cần đưa xe đi kiểm tra ngay.

Đảm Bảo Áp Suất Lốp và Căn Chỉnh Thước Lái Chuẩn Xác

Đây là hai yếu tố có tác động lớn đến việc tiết kiệm nhiên liệu nói chung và giảm tải cho hệ thống trợ lực lái nói riêng:

  • Áp suất lốp: Lốp xe non hơi khiến diện tích tiếp xúc với mặt đường lớn hơn, tạo ra lực ma sát cao hơn, khiến việc xoay vô lăng nặng hơn và động cơ phải kéo nặng hơn, dẫn đến tiêu thụ nhiên liệu tăng. Duy trì áp suất lốp theo đúng khuyến cáo của nhà sản xuất giúp xe lăn bánh nhẹ nhàng, giảm sức ì và giảm tải cho cả hệ thống trợ lực lẫn động cơ.
  • Căn chỉnh thước lái (góc đặt bánh xe): Thước lái bị lệch khiến bánh xe không thẳng hàng hoặc không đúng góc so với phương chuyển động và mặt đường. Điều này không chỉ gây mòn lốp không đều mà còn tạo ra lực cản lăn và lực cản khi đánh lái, buộc hệ thống trợ lực phải hoạt động vất vả hơn. Căn chỉnh thước lái định kỳ là việc làm cần thiết để đảm bảo xe vận hành ổn định, an toàn và tiết kiệm nhiên liệu.

Lựa Chọn Loại Dầu Trợ Lực Phù Hợp (Đối với HPS)

Việc sử dụng đúng loại dầu trợ lực theo khuyến cáo của nhà sản xuất là rất quan trọng. Dầu sai loại hoặc kém chất lượng có thể không đảm bảo áp suất và khả năng bôi trơn cần thiết, khiến các bộ phận trong hệ thống HPS bị mài mòn nhanh hơn, giảm hiệu suất và tăng tải cho bơm.

Lời Khuyên Từ Chuyên Gia Garage Auto Speedy

Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi luôn khuyến khích khách hàng quan tâm đến việc bảo dưỡng tổng thể chiếc xe của mình, bởi mọi hệ thống trên xe đều có sự liên kết chặt chẽ với nhau. Hệ thống trợ lực lái tuy nhỏ nhưng lại có vai trò quan trọng cả về sự an toàn, thoải mái khi lái xe và hiệu quả nhiên liệu.

Ông Nông Văn Linh, Kỹ sư trưởng tại Garage Auto Speedy, chia sẻ: “Nhiều người thường chỉ nghĩ đến bơm trợ lực khi nó có dấu hiệu hỏng hóc như tiếng kêu lạ hay vô lăng nặng. Nhưng việc kiểm tra định kỳ, đảm bảo mức dầu, chất lượng dầu (đối với HPS), hay kiểm tra các kết nối điện (đối với EPS) là cách phòng ngừa tốt nhất. Một hệ thống trợ lực hoạt động trơn tru sẽ yêu cầu ít năng lượng từ động cơ hơn, góp phần vào việc tiết kiệm nhiên liệu.”

Việc căn chỉnh thước lái thường xuyên cũng được các chuyên gia của chúng tôi đặc biệt nhấn mạnh. Ông Bùi Hiếu, Chuyên gia tư vấn kỹ thuật tại Garage Auto Speedy, nhận định: “Thước lái bị lệch không chỉ làm xe ‘ăn’ lốp nhanh hơn mà còn khiến người lái phải gồng mình để giữ xe đi thẳng, hoặc đánh lái khó khăn hơn. Điều này trực tiếp làm tăng tải lên hệ thống trợ lực. Một chiếc xe được căn chỉnh thước lái chuẩn xác sẽ giúp vô lăng nhẹ nhàng hơn, xe đi thẳng và ổn định hơn, từ đó giảm bớt công việc cho hệ thống trợ lực và giúp tiết kiệm xăng đáng kể.”

Khi Nào Cần Mang Xe Đến Garage Auto Speedy Kiểm Tra Hệ Thống Trợ Lực?

Nếu bạn nhận thấy một trong các dấu hiệu sau, hãy đưa xe đến Garage Auto Speedy để được kiểm tra bởi các kỹ thuật viên chuyên nghiệp:

  • Vô lăng trở nên nặng hơn bất thường.
  • Có tiếng kêu rít hoặc tiếng ồn bất thường phát ra từ khu vực bơm trợ lực khi đánh lái (đặc biệt là HPS).
  • Phát hiện rò rỉ dầu trợ lực dưới gầm xe hoặc trong khoang động cơ.
  • Vô lăng bị rung lắc.
  • Đèn báo lỗi hệ thống trợ lực lái (đèn hình vô lăng) sáng trên bảng táp-lô.
  • Xe bị nhao lái, khó giữ thẳng khi đi trên đường bằng phẳng (có thể liên quan đến thước lái hoặc hệ thống trợ lực).

Việc kiểm tra và sửa chữa sớm không chỉ giúp bạn tiết kiệm nhiên liệu mà còn đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh khi tham gia giao thông.

Các Câu Hỏi Thường Gặp

  • Hệ thống trợ lực lái thủy lực (HPS) và trợ lực lái điện (EPS), loại nào tiết kiệm nhiên liệu hơn?
    Nói chung, hệ thống trợ lực lái điện (EPS) có xu hướng tiết kiệm nhiên liệu hơn đáng kể so với hệ thống thủy lực (HPS) bởi nó chỉ tiêu thụ năng lượng khi cần thiết.
  • Giữ vô lăng ở vị trí khóa hết lái có làm tăng tiêu thụ nhiên liệu không?
    Có. Đặc biệt với hệ thống HPS, việc giữ vô lăng ở vị trí khóa hết lái tạo áp lực tối đa lên bơm, khiến nó phải làm việc hết công suất và tiêu thụ nhiều năng lượng hơn.
  • Dấu hiệu nào cho thấy bơm trợ lực lái (đối với HPS) sắp hỏng?
    Các dấu hiệu phổ biến bao gồm vô lăng nặng, có tiếng kêu rít hoặc tiếng ồn bất thường khi đánh lái, và rò rỉ dầu trợ lực.
  • Kiểm tra áp suất lốp có liên quan gì đến hệ thống trợ lực và tiết kiệm nhiên liệu?
    Lốp non hơi làm tăng ma sát, khiến việc xoay vô lăng nặng hơn, buộc hệ thống trợ lực phải làm việc nhiều hơn, đồng thời tăng tải lên động cơ, dẫn đến tiêu thụ nhiên liệu cao hơn.
  • Tôi có thể tự kiểm tra dầu trợ lực lái (HPS) tại nhà không?
    Bạn có thể kiểm tra mức dầu trong bình chứa theo hướng dẫn trong sách hướng dẫn sử dụng xe. Tuy nhiên, việc kiểm tra chất lượng dầu và phát hiện rò rỉ cần kinh nghiệm chuyên môn.
  • Sửa chữa rò rỉ dầu trợ lực có đắt không?
    Chi phí sửa chữa phụ thuộc vào vị trí và mức độ rò rỉ (ống dẫn, gioăng phớt, bơm, thước lái…). Việc phát hiện và khắc phục sớm thường ít tốn kém hơn khi vấn đề trở nên nghiêm trọng.
  • Tôi có thể đưa xe đến đâu để kiểm tra hệ thống trợ lực lái và thước lái tại Hà Nội?
    Bạn hoàn toàn có thể tin tưởng lựa chọn Garage Auto Speedy tại địa chỉ 2QW3+G93 Bắc Từ Liêm, Hà Nội. Đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm của chúng tôi sẽ kiểm tra và tư vấn chi tiết cho chiếc xe của bạn.

Kết Luận

Hệ thống trợ lực lái, dù là thủy lực hay điện, đều tiêu thụ một phần năng lượng từ động cơ, và do đó có ảnh hưởng nhất định đến mức tiêu hao nhiên liệu của xe. Tuy nhiên, mức độ ảnh hưởng này có thể được giảm thiểu đáng kể thông qua việc áp dụng các bí quyết lái xe thông minh, điều chỉnh thói quen và quan trọng nhất là duy trì lịch trình bảo dưỡng định kỳ. Đảm bảo áp suất lốp chuẩn, căn chỉnh thước lái chính xác và kiểm tra tình trạng hoạt động của hệ thống trợ lực lái là những việc làm thiết yếu giúp xe của bạn vận hành hiệu quả, an toàn và tiết kiệm nhiên liệu tối ưu.

Nếu bạn có bất kỳ băn khoăn nào về hệ thống trợ lực lái của xe hoặc cần kiểm tra, bảo dưỡng, đừng ngần ngại liên hệ với Garage Auto Speedy qua số điện thoại 0877.726.969 hoặc truy cập website https://autospeedy.vn/ để đặt lịch và nhận được sự tư vấn, hỗ trợ chuyên nghiệp từ đội ngũ của chúng tôi. Garage Auto Speedy luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trên mọi nẻo đường.

Đánh giá
Bài viết liên quan