Bi Các Đăng Ô Tô Có Cần Tra Mỡ Chịu Nhiệt Không? Chuyên Gia Garage Auto Speedy Giải Đáp

Bi các đăng (hay còn gọi là khớp các đăng, universal joint) là một bộ phận tưởng chừng nhỏ bé nhưng lại đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong hệ thống truyền động của xe ô tô, đặc biệt là các dòng xe dẫn động cầu sau hoặc hai cầu. Tuy nhiên, nhiều chủ xe vẫn còn băn khoăn về việc bảo dưỡng bộ phận này, mà phổ biến nhất là câu hỏi: “Có Cần Tra Mỡ Chịu Nhiệt Cho Bi Các đăng Không?”.

Với kinh nghiệm lâu năm và sự am hiểu sâu sắc về cấu tạo cũng như hoạt động của xe ô tô tại Việt Nam, các chuyên gia của Garage Auto Speedy khẳng định rằng: CÓ, bi các đăng TUYỆT ĐỐI cần được tra mỡ định kỳ, và loại mỡ được sử dụng PHẢI là mỡ chịu nhiệt chuyên dụng. Việc này không chỉ giúp bộ phận hoạt động trơn tru mà còn kéo dài tuổi thọ, đảm bảo an toàn khi vận hành.

Hiểu Về Bi Các Đăng Và Tại Sao Cần Bôi Trơn

Cấu Tạo và Chức Năng

Bi các đăng là khớp nối linh hoạt nằm trên trục các đăng, bộ phận truyền mô-men xoắn từ hộp số/hộp phân phối lực đến cầu xe. Do vị trí và chức năng, bi các đăng phải hoạt động liên tục trong điều kiện khắc nghiệt: chịu tải trọng lớn, tốc độ quay cao, đồng thời phải thích nghi với sự thay đổi góc giữa trục các đăng và trục cầu xe khi xe di chuyển trên các địa hình khác nhau hoặc khi hệ thống treo hoạt động. Cấu tạo chính của bi các đăng bao gồm một chữ thập với bốn đầu trục gắn các vòng bi kim (hoặc ổ trượt) được đặt trong các lỗ của hai dĩa chạc (yoke).

Vai Trò Của Bôi Trơn

Chính vì phải xoay và gập liên tục ở các khớp bi và vòng bi kim nhỏ, ma sát tại đây là rất lớn. Nếu không có chất bôi trơn, các bộ phận kim loại sẽ nhanh chóng bị mài mòn, nóng lên và hư hỏng. Mỡ bôi trơn đóng vai trò như một lớp đệm, giảm thiểu ma sát, làm mát, chống gỉ sét và ngăn chặn bụi bẩn, nước xâm nhập vào các chi tiết bên trong.

Trả Lời Trực Tiếp: Có Cần Tra Mỡ Chịu Nhiệt Cho Bi Các Đăng Không?

Như đã khẳng định, câu trả lời là CÓ. Tuy nhiên, điểm mấu chốt là loại mỡ sử dụng.

Lý Do Cần Tra Mỡ (Và Mỡ Chịu Nhiệt)

• Giảm Ma Sát và Mài Mòn: Mỡ tạo màng bôi trơn giữa các chi tiết kim loại chuyển động, giúp giảm ma sát xuống mức tối thiểu, từ đó kéo dài tuổi thọ của bi các đăng.
• Phân Tán Nhiệt: Hoạt động ma sát và tốc độ quay cao tạo ra lượng nhiệt lớn. Mỡ chịu nhiệt giúp phân tán nhiệt, ngăn ngừa quá nhiệt làm hỏng bi và mỡ.
• Chống Gỉ Sét và Ăn Mòn: Mỡ tạo lớp bảo vệ chống lại tác động của nước, muối, hóa chất từ môi trường đường sá, ngăn ngừa gỉ sét và ăn mòn các chi tiết kim loại tinh xảo bên trong bi các đăng.
• Ngăn Bụi Bẩn và Nước: Mỡ tốt và các phớt làm kín (nếu có) giúp bảo vệ các vòng bi khỏi bụi bẩn và nước, những tác nhân gây mài mòn và ăn mòn nghiêm trọng.
• Chịu Tải và Chống Shock: Mỡ chịu nhiệt chuyên dụng thường có khả năng chịu tải trọng cực áp (EP – Extreme Pressure), giúp bảo vệ các vòng bi khi xe chịu tải nặng hoặc di chuyển trên địa hình gồ ghề gây shock cho hệ thống truyền động.

Tầm Quan Trọng Của Mỡ Chịu Nhiệt

Tại sao lại nhấn mạnh “mỡ chịu nhiệt”? Bi các đăng hoạt động rất gần với hệ thống ống xả trên nhiều dòng xe và chịu nhiệt lượng lớn do ma sát tạo ra. Mỡ thông thường sẽ nhanh chóng bị biến chất, chảy ra ngoài hoặc đóng cặn khi tiếp xúc với nhiệt độ cao, làm mất khả năng bôi trơn và bảo vệ. Mỡ chịu nhiệt chuyên dụng được pha chế đặc biệt để duy trì tính chất bôi trơn và cấu trúc ở nhiệt độ cao, đảm bảo bi các đăng luôn được bảo vệ hiệu quả.

Khi Nào Cần Tra Mỡ Cho Bi Các Đăng?

Thời gian tra mỡ cho bi các đăng phụ thuộc vào khuyến cáo của nhà sản xuất xe và điều kiện vận hành.

Lịch Bảo Dưỡng Định Kỳ

Thông thường, việc kiểm tra và tra mỡ bi các đăng sẽ nằm trong danh mục bảo dưỡng định kỳ của xe. Hãy tham khảo sách hướng dẫn sử dụng xe hoặc hỏi các kỹ thuật viên tại các xưởng uy tín như Garage Auto Speedy về lịch trình cụ thể cho dòng xe của bạn. Nhiều nhà sản xuất khuyến cáo kiểm tra và tra mỡ sau mỗi 10.000 – 15.000 km hoặc trong các lần bảo dưỡng cấp nhỏ.

Dấu Hiệu Bi Các Đăng Cần Tra Mỡ (Hoặc Thay Thế)

• Tiếng Kêu Lạ: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất. Khi bi các đăng bị khô mỡ hoặc mài mòn, bạn có thể nghe thấy các tiếng “cộc cộc” hoặc “kít kít” (squeaking) khi xe bắt đầu di chuyển, khi chuyển số, hoặc khi xe tăng/giảm tốc đột ngột. Tiếng kêu này có thể rõ hơn khi xe đi qua các ổ gà hoặc khi tải nặng.
• Rung Lắc: Trục các đăng bị rung lắc, đặc biệt ở tốc độ cao, có thể là dấu hiệu bi các đăng đã bị mài mòn không đều hoặc hư hỏng nặng.
• Khó Chuyển Số: Mặc dù ít phổ biến hơn, nhưng bi các đăng bị kẹt hoặc hư hỏng có thể ảnh hưởng đến sự mượt mà khi chuyển số trên một số dòng xe.
• Kiểm Tra Trực Quan: Khi đưa xe lên cầu nâng, kỹ thuật viên có thể kiểm tra trực tiếp các phớt cao su (seals) của bi các đăng xem có bị rách, nứt, hay chảy mỡ bất thường không. Bi các đăng bị khô thường có dấu hiệu gỉ sét hoặc bụi bẩn bám nhiều quanh các khớp.

Hậu Quả Nếu Bỏ Qua Việc Tra Mỡ

Việc lơ là bảo dưỡng bi các đăng có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng và tốn kém:

• Hư Hỏng Nhanh Chóng: Bi các đăng sẽ bị mài mòn, rơ lắc, và cuối cùng là kẹt hoặc vỡ.
• Hỏng Trục Các Đăng: Bi các đăng hư hỏng có thể gây hư hỏng các bộ phận khác trên trục các đăng hoặc cả trục.
• Mất Khả Năng Truyền Động: Nếu bi các đăng vỡ khi xe đang chạy, trục các đăng có thể bị văng ra, gây mất truyền động đột ngột, cực kỳ nguy hiểm cho người lái và những phương tiện xung quanh.
• Chi Phí Sửa Chữa Cao: Thay thế bi các đăng hoặc toàn bộ trục các đăng tốn kém hơn nhiều so với việc bảo dưỡng định kỳ.

Loại Mỡ Nào Phù Hợp Và Quy Trình Tra Mỡ

Chọn Loại Mỡ Chịu Nhiệt Chuyên Dụng

Việc lựa chọn đúng loại mỡ là rất quan trọng. Nên sử dụng các loại mỡ Lithium Complex hoặc Calcium Sulfonate Complex, có phụ gia EP (Extreme Pressure) và dải nhiệt độ hoạt động rộng, phù hợp với điều kiện làm việc khắc nghiệt của bi các đăng. Luôn ưu tiên mỡ được khuyến cáo bởi nhà sản xuất xe hoặc các thương hiệu mỡ công nghiệp uy tín. Tránh sử dụng mỡ đa dụng thông thường không có khả năng chịu nhiệt và chịu tải đủ cao.

Quy Trình Tra Mỡ Cơ Bản

Đối với các bi các đăng có lắp sẵn các núm tra mỡ (grease fittings/zerk fittings), quy trình tra mỡ khá đơn giản:

1. Đậu xe trên bề mặt bằng phẳng và an toàn.
2. Tìm vị trí các núm tra mỡ trên từng bi các đăng (thường có 2 bi trên một trục các đăng đối với xe cầu sau).
3. Lau sạch bụi bẩn quanh núm tra mỡ.
4. Sử dụng súng bơm mỡ (grease gun) chứa mỡ chịu nhiệt chuyên dụng, gắn chặt vào núm tra mỡ.
5. Bơm mỡ từ từ cho đến khi thấy mỡ mới trào ra từ các phớt làm kín. Việc này đẩy mỡ cũ, bụi bẩn ra ngoài và đảm bảo mỡ mới được điền đầy. Lưu ý không bơm quá nhiều gây hỏng phớt.
6. Lau sạch lượng mỡ thừa trào ra.

Lưu Ý Quan Trọng và Khi Nào Cần Đến Chuyên Gia

Không phải bi các đăng nào cũng có núm tra mỡ. Một số dòng xe hiện đại sử dụng bi các đăng “bảo dưỡng trọn đời” (sealed for life) không có núm tra mỡ. Tuy nhiên, thuật ngữ “trọn đời” ở đây có thể chỉ đúng với tuổi thọ thiết kế của chi tiết, không phải trọn đời của chiếc xe. Khi các bi này có dấu hiệu hư hỏng (tiếng kêu, rung lắc), chúng cần được thay thế toàn bộ chứ không thể tra mỡ.

Nếu bi các đăng của xe bạn có núm tra mỡ nhưng bạn không quen thuộc với quy trình hoặc không có dụng cụ phù hợp, tốt nhất nên đưa xe đến các trung tâm bảo dưỡng uy tín. Tại Garage Auto Speedy, các kỹ thuật viên chuyên nghiệp sẽ kiểm tra tình trạng bi các đăng, sử dụng đúng loại mỡ và thực hiện tra mỡ đúng kỹ thuật, đảm bảo bộ phận hoạt động hiệu quả và an toàn.

Lời Khuyên Từ Chuyên Gia Garage Auto Speedy

Ông Nông Văn Linh, Kỹ sư trưởng tại Garage Auto Speedy, chia sẻ: “Bi các đăng là bộ phận chịu tải rất lớn và làm việc trong môi trường khắc nghiệt. Việc tra mỡ định kỳ bằng đúng loại mỡ chịu nhiệt là cực kỳ quan trọng để phòng tránh hư hỏng. Chúng tôi gặp rất nhiều trường hợp xe bị kêu, rung lắc do bi các đăng khô mỡ, mà nếu để lâu có thể dẫn đến việc phải thay cả trục rất tốn kém.”

Ông Bùi Hiếu, Chuyên gia tư vấn xe tại Garage Auto Speedy, bổ sung: “Khi nghe thấy tiếng kêu lạ từ gầm xe, nhiều chủ xe hay bỏ qua hoặc chỉ nghĩ là tiếng nhỏ. Tuy nhiên, với bi các đăng, tiếng kêu chính là dấu hiệu cảnh báo sớm nhất. Đừng ngần ngại đưa xe đến kiểm tra ngay. Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi có kinh nghiệm chẩn đoán chính xác các vấn đề liên quan đến hệ thống truyền động, giúp bạn xử lý kịp thời và tiết kiệm chi phí về lâu dài.”

Câu Hỏi Thường Gặp

• Bi các đăng khô mỡ kêu như thế nào? Thường phát ra tiếng “cộc cộc” khi bắt đầu di chuyển hoặc chuyển số, tiếng “kít kít” khi xe chạy chậm hoặc đi qua địa hình không bằng phẳng.
• Bao lâu thì cần tra mỡ bi các đăng? Tùy theo khuyến cáo nhà sản xuất, thường là sau mỗi 10.000 – 15.000 km hoặc trong các lần bảo dưỡng định kỳ. Kiểm tra thường xuyên là cách tốt nhất.
• Có thể tự tra mỡ bi các đăng tại nhà không? Nếu xe có núm tra mỡ, bạn có thể tự làm nếu có đủ dụng cụ (súng bơm mỡ) và nắm vững kỹ thuật. Tuy nhiên, để đảm bảo đúng loại mỡ và kiểm tra tổng thể, nên đến xưởng chuyên nghiệp.
• Sử dụng mỡ không chịu nhiệt cho bi các đăng có sao không? Có. Mỡ không chịu nhiệt sẽ nhanh chóng bị biến chất và mất khả năng bôi trơn ở nhiệt độ cao, không bảo vệ được bi các đăng và có thể gây hư hỏng nhanh hơn.
• Bi các đăng không có núm tra mỡ thì làm sao? Với các bi loại này (sealed for life), bạn chỉ cần kiểm tra tình trạng các phớt cao su. Nếu có dấu hiệu hư hỏng hoặc bi kêu, rung lắc, cần thay thế toàn bộ bi các đăng.

Kết Luận

Tóm lại, bi các đăng là bộ phận then chốt cần được quan tâm bảo dưỡng. Việc tra mỡ định kỳ bằng mỡ chịu nhiệt chuyên dụng là việc làm cần thiết và quan trọng để đảm bảo tuổi thọ, hiệu suất và an toàn cho hệ thống truyền động của xe. Đừng bỏ qua những dấu hiệu cảnh báo sớm và luôn tuân thủ lịch bảo dưỡng của nhà sản xuất.

Để đảm bảo bi các đăng của xe bạn luôn hoạt động trong tình trạng tốt nhất, hoặc nếu bạn đang nghe thấy tiếng kêu lạ từ gầm xe, hãy đưa xe đến kiểm tra tại các trung tâm bảo dưỡng uy tín. Với đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại, Garage Auto Speedy tự tin cung cấp dịch vụ kiểm tra và bảo dưỡng hệ thống truyền động, bao gồm cả việc tra mỡ bi các đăng, một cách chuyên nghiệp và đáng tin cậy.

Đừng ngần ngại liên hệ với Garage Auto Speedy qua số điện thoại 0877.726.969 hoặc truy cập website https://autospeedy.vn/ để được tư vấn chi tiết hơn về việc bảo dưỡng bi các đăng cũng như các bộ phận khác trên xe của bạn. Chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trên mọi hành trình.