Có Cần Xả Khí Trong Bơm Điện Ô Tô Không? Chuyên Gia Garage Auto Speedy Giải Đáp

Bơm điện đang ngày càng phổ biến trên các dòng xe ô tô hiện đại, đảm nhận nhiều chức năng quan trọng như bơm nước làm mát, bơm xăng, hoặc thậm chí là bơm dầu hộp số. Một trong những câu hỏi thường gặp khi sửa chữa hoặc bảo dưỡng các hệ thống này là: “Liệu có cần phải xả khí (bleeding) cho bơm điện hay không?”. Đây là một thắc mắc hợp lý, bởi khí lọt vào hệ thống có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng. Trong bài viết này, các chuyên gia của Garage Auto Speedy sẽ cùng bạn tìm hiểu chi tiết về vấn đề này, giúp bạn hiểu rõ khi nào cần xả khí, tại sao lại cần, và quy trình thực hiện ra sao để đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu quả và bền bỉ.

Khi đề xe nghe tiếng bơm điện nhưng không nổ là sao? là một trong những dấu hiệu cho thấy hệ thống liên quan đến bơm điện có thể đang gặp vấn đề, và bọt khí đôi khi cũng là một nguyên nhân tiềm ẩn.

Bơm Điện Trên Ô Tô Là Gì?

Bơm điện trên ô tô là các bộ phận sử dụng động cơ điện để di chuyển chất lỏng (nước làm mát, xăng, dầu) từ vị trí này đến vị trí khác trong xe. Chúng khác với các loại bơm cơ khí truyền động trực tiếp từ động cơ bằng dây đai hoặc bánh răng. Sự xuất hiện của bơm điện mang lại nhiều lợi ích về hiệu suất, khả năng kiểm soát chính xác và tiết kiệm năng lượng, đặc biệt trên các xe hybrid hoặc xe điện.

Bơm Nước Điện (Electric Water Pump)

Đây là loại bơm điện phổ biến nhất liên quan đến việc xả khí. Bơm nước điện chịu trách nhiệm tuần hoàn nước làm mát qua động cơ, két nước và bộ sưởi để duy trì nhiệt độ hoạt động tối ưu. Trên nhiều xe hiện đại, đặc biệt là xe có hệ thống Start/Stop, xe hybrid hoặc xe điện, bơm nước điện cho phép điều khiển lưu lượng nước làm mát độc lập với tốc độ động cơ, giúp cải thiện hiệu suất và quản lý nhiệt hiệu quả hơn.

Bơm Xăng Điện (Electric Fuel Pump)

Bơm xăng điện được đặt trong bình xăng hoặc dọc theo đường ống dẫn nhiên liệu, có nhiệm vụ đẩy xăng từ bình đến kim phun với áp suất phù hợp. Hệ thống nhiên liệu hiện đại thường có khả năng tự xả khí ở một mức độ nhất định, nhưng đôi khi vẫn cần các quy trình đặc biệt để loại bỏ hết khí.

Các Loại Bơm Điện Khác

Ngoài ra còn có các loại bơm điện khác như bơm dầu hộp số (trên một số loại hộp số tự động tiên tiến hoặc xe điện), bơm dầu trợ lực lái điện (ít phổ biến hơn bơm trợ lực điện hoàn toàn), v.v. Mỗi loại bơm và hệ thống tương ứng sẽ có đặc điểm và yêu cầu về xả khí khác nhau.

Trong phạm vi bài viết này, chúng ta sẽ tập trung chủ yếu vào bơm nước điện trong hệ thống làm mát, vì đây là trường hợp mà việc xả khí thường xuyên được đặt ra và có ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của bơm và động cơ.

Tại Sao Khí Có Thể Lọt Vào Hệ Thống Sử Dụng Bơm Điện?

Sự xuất hiện của bọt khí trong hệ thống chất lỏng là điều hoàn toàn có thể xảy ra, đặc biệt là trong quá trình bảo dưỡng hoặc sửa chữa.

Hệ Thống Làm Mát

Đây là hệ thống dễ bị lọt khí nhất. Khí có thể lọt vào khi:

• Thay thế hoặc bổ sung nước làm mát: Nếu không châm đúng cách, không đợi khí thoát hết, hoặc không sử dụng thiết bị chuyên dụng, không khí có thể bị “nhốt” lại trong các đường ống, két nước, hoặc bộ phận sưởi.
• Thay thế các bộ phận của hệ thống: Khi thay két nước, van hằng nhiệt, ống dẫn nước, hoặc chính bơm nước, hệ thống sẽ bị mở ra và không khí lọt vào là điều tất yếu.
• Rò rỉ nhỏ: Một điểm rò rỉ nhỏ có thể không gây chảy nước ra ngoài ngay lập tức, nhưng lại cho phép không khí bị hút vào hệ thống khi động cơ nguội và chất lỏng co lại.
• Gioăng phớt bị hỏng: Trong trường hợp nghiêm trọng hơn, gioăng nắp máy bị hỏng có thể cho phép khí cháy từ buồng đốt lọt vào hệ thống làm mát.

Hệ Thống Nhiên Liệu

Mặc dù ít phổ biến hơn, khí (hơi xăng) vẫn có thể lọt vào hệ thống nhiên liệu, đặc biệt là ở các đường ống hồi hoặc khi thay thế lọc xăng. Tuy nhiên, áp suất cao trong hệ thống nhiên liệu và thiết kế của bơm xăng thường giúp đẩy bọt khí về lại bình xăng, nơi chúng có thể thoát ra ngoài. Dù vậy, các vấn đề liên quan đến xăng có nước có làm hỏng bơm xăng không? cũng là một khía cạnh cần lưu ý đối với hệ thống nhiên liệu.

Tác Hại Của Khí Trong Hệ Thống Sử Dụng Bơm Điện

Sự hiện diện của khí trong các hệ thống tuần hoàn chất lỏng có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến cả bơm điện và các bộ phận khác của xe.

Giảm Hiệu Quả Hoạt Động

• Hệ thống làm mát: Bọt khí không dẫn nhiệt tốt như nước làm mát. Khi khí bị kẹt, nó tạo thành các túi khí, ngăn cản nước làm mát tiếp xúc và hấp thụ nhiệt từ động cơ một cách hiệu quả. Điều này làm giảm khả năng giải nhiệt tổng thể của hệ thống, dẫn đến động cơ bị quá nhiệt cục bộ hoặc toàn bộ.
• Hệ thống nhiên liệu: Khí trong đường ống nhiên liệu có thể làm giảm áp suất phun, gây ra hiện tượng động cơ chạy không đều, giật cục, khó nổ hoặc thậm chí không nổ được.

Hư Hỏng Bơm (Cavitation)

Đây là một trong những nguy cơ lớn nhất đối với bơm điện khi có khí trong hệ thống. Cavitation xảy ra khi áp suất tại cửa hút của bơm giảm xuống dưới áp suất hơi của chất lỏng, làm cho chất lỏng “sôi” và tạo thành bọt khí (khác với không khí lọt từ bên ngoài). Các bọt khí này sau đó di chuyển đến vùng áp suất cao hơn trong bơm và vỡ ra đột ngột. Quá trình này tạo ra sóng xung kích nhỏ nhưng lặp đi lặp lại với tần suất rất cao, gây ăn mòn, rỗ và hư hỏng cánh bơm, vỏ bơm theo thời gian. Hiện tượng này có thể làm giảm tuổi thọ của bơm điện một cách đáng kể.

Lỗi Vận Hành Động Cơ

• Quá nhiệt động cơ do hệ thống làm mát bị lỗi bọt khí là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến các hư hỏng nghiêm trọng như cong vênh mặt máy, thổi gioăng quy lát, thậm chí là bó máy.
• Hệ thống nhiên liệu có khí có thể khiến động cơ hoạt động không ổn định, gây hao xăng, giảm công suất, và làm tăng lượng khí thải.
• Trong trường hợp bơm trợ lực lái điện, khí có thể gây tiếng ồn, làm nặng tay lái hoặc khiến hệ thống trợ lực hoạt động không nhất quán. Điều này có điểm tương đồng với việc tìm hiểu liệu bơm trợ lực lái có tích hợp van an toàn không? để đảm bảo hoạt động ổn định của hệ thống lái.

Khi Nào Cần Xả Khí Cho Bơm Điện (Tập Trung Hệ Thống Làm Mát)?

Đối với bơm nước điện trong hệ thống làm mát, việc xả khí là cần thiết và cực kỳ quan trọng trong một số trường hợp sau:

Sau Khi Thay Thế Hoặc Sửa Chữa Bộ Phận Liên Quan

Bất cứ khi nào hệ thống làm mát bị ngắt kết nối (để thay két nước, ống dẫn, van hằng nhiệt, bộ tản nhiệt sưởi, hoặc chính bơm nước), không khí sẽ lọt vào. Việc xả khí đúng cách sau đó là bắt buộc để đảm bảo chất lỏng làm đầy hoàn toàn hệ thống.

Sau Khi Thay Hoặc Bổ Sung Nước Làm Mát

Quy trình thay nước làm mát thường yêu cầu xả toàn bộ nước cũ. Khi châm nước mới, nếu không tuân thủ đúng kỹ thuật (ví dụ: không châm từ điểm cao nhất, không mở van xả khí nếu có, không chạy động cơ theo hướng dẫn), bọt khí sẽ bị kẹt lại.

Khi Phát Hiện Dấu Hiệu Có Khí Trong Hệ Thống

Các dấu hiệu có thể bao gồm:

• Động cơ báo quá nhiệt trên bảng táp lô (kim nhiệt lên cao bất thường).
• Hệ thống sưởi trong xe không hoạt động hiệu quả (nước làm mát nóng không đến được bộ tản nhiệt sưởi do bị khí chặn).
• Nghe thấy tiếng “óc ách”, “róc rách” của chất lỏng chảy kèm bọt khí trong hệ thống (thường nghe rõ khi động cơ nguội hoặc khi hoạt động).
• Mức nước làm mát trong bình phụ giảm bất thường (sau khi khí thoát ra và chất lỏng chiếm chỗ).
• Bơm nước điện phát ra tiếng ồn bất thường (do cavitation).

Quy Trình Xả Khí Hệ Thống Làm Mát Sử Dụng Bơm Điện

Quy trình xả khí có thể khác nhau tùy thuộc vào từng dòng xe và thiết kế hệ thống, nhưng nhìn chung sẽ bao gồm các bước cơ bản và các lưu ý quan trọng. Nhiều xe hiện đại có hệ thống làm mát phức tạp hơn, đôi khi yêu cầu thiết bị chuyên dụng hoặc quy trình đặc biệt để kích hoạt bơm nước điện hoạt động ở chế độ xả khí ngay cả khi động cơ không chạy.

Các Bước Thực Hiện (Quy trình chung, có thể khác nhau tùy xe)

1. Đảm bảo động cơ nguội hoàn toàn: Đây là nguyên tắc an toàn quan trọng nhất. Mở nắp két nước hoặc nắp bình nước phụ khi hệ thống đang nóng có thể gây bỏng nặng do áp suất cao và nhiệt độ sôi.
2. Tìm điểm xả khí: Nhiều xe có các van xả khí (bleeder valves) được bố trí ở các điểm cao nhất của hệ thống (thường gần van hằng nhiệt, trên két nước, hoặc trên đường ống dẫn đến bộ sưởi). Nếu không có van xả khí, việc xả khí sẽ khó khăn hơn và thường cần dựa vào việc mở nắp bình phụ và cho động cơ chạy.
3. Châm nước làm mát: Châm nước làm mát từ từ vào bình phụ hoặc két nước (tùy thiết kế) cho đến khi đầy. Nếu có van xả khí, mở van đó ra và châm nước cho đến khi chỉ có nước chảy ra mà không kèm bọt khí, sau đó đóng van lại.
4. Cho động cơ chạy và quan sát: Khởi động động cơ (với nắp bình phụ vẫn mở hoặc đóng hờ nếu có gioăng giữ áp suất). Bật hệ thống sưởi ở chế độ nóng nhất và quạt gió ở mức thấp.
5. Kích hoạt bơm điện (nếu cần): Trên một số xe sử dụng bơm nước điện, quy trình xả khí có thể yêu cầu sử dụng máy chẩn đoán để kích hoạt bơm chạy ở tốc độ cao, giúp đẩy khí ra ngoài hiệu quả hơn. Tham khảo sách hướng dẫn sửa chữa của nhà sản xuất là rất quan trọng.
6. Xả khí thủ công (nếu không có van): Quan sát bọt khí thoát ra từ bình phụ. Có thể nhẹ nhàng bóp các ống dẫn nước làm mát để giúp bọt khí di chuyển về phía bình phụ. Châm thêm nước làm mát khi mức nước hạ xuống do khí thoát ra.
7. Đợi quạt tản nhiệt chạy: Cho động cơ chạy cho đến khi đạt nhiệt độ hoạt động bình thường và quạt tản nhiệt chạy ít nhất 1-2 chu kỳ. Điều này giúp đảm bảo van hằng nhiệt mở và nước làm mát tuần hoàn qua toàn bộ hệ thống, bao gồm cả két nước và bộ sưởi.
8. Kiểm tra lại mức nước: Tắt động cơ và đợi nguội hoàn toàn. Kiểm tra lại mức nước làm mát trong bình phụ và châm bổ sung nếu cần. Lặp lại quy trình nếu vẫn còn dấu hiệu của khí.

Lưu Ý Quan Trọng

• Luôn sử dụng đúng loại nước làm mát được nhà sản xuất xe khuyến cáo. Việc pha trộn các loại nước làm mát khác nhau có thể gây hư hỏng hệ thống.
• Không bao giờ mở nắp két nước hoặc bình phụ khi động cơ còn nóng.
• Nếu xe của bạn có bơm nước điện phức tạp hoặc không có van xả khí rõ ràng, tốt nhất nên tham khảo sách hướng dẫn sửa chữa hoặc đưa xe đến garage chuyên nghiệp như Garage Auto Speedy để được hỗ trợ. Đội ngũ kỹ thuật viên tại Garage Auto Speedy có kinh nghiệm và thiết bị cần thiết để thực hiện quy trình xả khí đúng cách cho hầu hết các dòng xe.

Bơm Xăng Điện Và Việc Xả Khí

Đối với bơm xăng điện, quy trình xả khí thường không giống như hệ thống làm mát. Hệ thống nhiên liệu hiện đại có áp suất cao và thường có đường hồi về bình xăng, giúp tự đẩy khí ra ngoài. Việc thay thế bơm xăng hoặc lọc xăng có thể khiến một lượng khí nhỏ lọt vào hệ thống, nhưng thường xe sẽ tự xử lý được sau một vài lần khởi động.

Tuy nhiên, nếu hệ thống bị hở hoặc có vấn đề nghiêm trọng, khí có thể lọt vào và gây khó khăn khi khởi động. Trong những trường hợp này, việc xả khí hệ thống nhiên liệu thường yêu cầu sử dụng máy chẩn đoán để kích hoạt bơm xăng chạy một chu kỳ hoặc thực hiện các thao tác kỹ thuật chuyên biệt, chứ không đơn giản là mở van như hệ thống làm mát. Điều này có liên quan đến vấn đề tại sao bơm xăng hoạt động tốt nhưng xe vẫn không nổ? – một nguyên nhân có thể là do áp suất nhiên liệu không đủ hoặc có khí trong hệ thống, dù bơm vẫn chạy.

FAQ – Các Câu Hỏi Thường Gặp

• Bọt khí trong hệ thống làm mát có tự hết không?
  Không phải lúc nào cũng tự hết hoàn toàn. Các túi khí lớn hoặc bị kẹt ở những điểm cao có thể tồn tại vĩnh viễn nếu không được xả ra, gây giảm hiệu quả làm mát và hư hỏng bơm.
• Dấu hiệu dễ nhận biết nhất khi hệ thống làm mát có khí là gì?
  Quá nhiệt động cơ và hệ thống sưởi trong xe không nóng (hoặc chỉ nóng khi ga lớn) là những dấu hiệu phổ biến nhất.
• Xả khí hệ thống làm mát có mất nhiều thời gian không?
  Tùy thuộc vào dòng xe và mức độ khí lọt vào, quy trình có thể mất từ vài chục phút đến hơn một giờ, bao gồm cả thời gian chờ động cơ nguội.
• Tôi có thể tự xả khí cho xe của mình không?
  Nếu xe của bạn có van xả khí rõ ràng và bạn tuân thủ đúng quy trình an toàn, bạn có thể tự làm. Tuy nhiên, với các xe có bơm nước điện phức tạp hoặc không có van xả khí, việc nhờ đến Garage Auto Speedy là lựa chọn an toàn và hiệu quả hơn.
• Chi phí xả khí hệ thống làm mát tại Garage Auto Speedy khoảng bao nhiêu?
  Chi phí này thường nằm trong gói dịch vụ bảo dưỡng hệ thống làm mát hoặc thay nước làm mát. Để biết chi phí cụ thể cho dòng xe của bạn, vui lòng liên hệ trực tiếp Garage Auto Speedy.

Kết Luận

Tóm lại, việc có cần xả khí trong bơm điện hay không phụ thuộc vào loại bơm và hệ thống mà nó hoạt động. Đối với bơm nước điện trong hệ thống làm mát, câu trả lời là CÓ, việc xả khí là cần thiết và cực kỳ quan trọng sau khi sửa chữa, thay thế hoặc bổ sung nước làm mát. Khí trong hệ thống làm mát có thể gây ra quá nhiệt, giảm hiệu quả sưởi, và quan trọng nhất là làm hư hỏng bơm nước điện do hiện tượng cavitation.

Đối với các loại bơm điện khác như bơm xăng, hệ thống thường có cơ chế tự xả khí tốt hơn, nhưng vẫn có những trường hợp cần quy trình chuyên biệt.

Để đảm bảo xe của bạn luôn hoạt động ổn định và tránh những hư hỏng đáng tiếc liên quan đến bơm điện và hệ thống tuần hoàn chất lỏng, hãy luôn tuân thủ đúng quy trình bảo dưỡng và sửa chữa. Nếu bạn không chắc chắn hoặc xe của bạn có hệ thống phức tạp, đừng ngần ngại tìm đến sự giúp đỡ của các chuyên gia.

Garage Auto Speedy tự hào là đơn vị với đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm và am hiểu sâu về các hệ thống trên ô tô hiện đại, bao gồm cả các loại bơm điện. Chúng tôi cung cấp dịch vụ kiểm tra, bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống làm mát, hệ thống nhiên liệu và các hệ thống khác một cách chuyên nghiệp, đảm bảo loại bỏ hoàn toàn bọt khí và giúp xe của bạn hoạt động tối ưu.

Để được tư vấn chi tiết hoặc đặt lịch hẹn kiểm tra, quý khách vui lòng liên hệ Garage Auto Speedy theo thông tin dưới đây:

• Số điện thoại: 0877.726.969
• Website: https://autospeedy.vn/
• Địa chỉ: 2QW3+G93 Bắc Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam

Chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trên mọi chặng đường!