Tiếng Kêu Lạch Cạch Gầm Xe: Có Phải Chỉ Do Bi Các Đăng? Chuyên gia Garage Auto Speedy Phân Tích

Tiếng kêu “lạch cạch” hay “cộc cộc” khó chịu xuất hiện từ gầm xe luôn là nỗi băn khoăn lớn đối với nhiều chủ xe. Khi đối diện với âm thanh này, không ít người lập tức nghĩ đến bi các đăng (hay còn gọi là bi chữ thập trục các đăng) là thủ phạm. Tuy nhiên, liệu tiếng kêu lạch cạch có chắc chắn là do bi các đăng không? Hay còn những nguyên nhân tiềm ẩn nào khác mà bạn cần lưu tâm?

Với kinh nghiệm dày dặn trong việc chẩn đoán và sửa chữa các vấn đề gầm bệ xe ô tô, đội ngũ chuyên gia tại Xưởng sửa chữa ô tô Auto Speedy (Garage Auto Speedy) nhận thấy đây là một tình trạng phổ biến nhưng có thể xuất phát từ nhiều nguồn khác nhau. Việc xác định đúng nguyên nhân không chỉ giúp khắc phục triệt để vấn đề mà còn tránh được những sửa chữa không cần thiết, tiết kiệm chi phí và đảm bảo an toàn khi vận hành. Trong bài viết này, Garage Auto Speedy sẽ cùng bạn đi sâu phân tích về tiếng kêu lạch cạch dưới gầm xe, tập trung vào bi các đăng và các “thủ phạm” khác, từ đó giúp bạn hiểu rõ hơn về xế yêu của mình.

Bi Các Đăng – Thủ Phạm Tiềm Năng Gây Tiếng Kêu Lạch Cạch

Bi Các Đăng là gì và Vai trò của nó?

Trước hết, chúng ta cần hiểu rõ bi các đăng (Universal Joint – U-joint hoặc Cardan joint) là gì và chức năng của nó trong hệ thống truyền động của xe. Bi các đăng là một bộ phận quan trọng nằm trên trục các đăng (driveshaft), có nhiệm vụ kết nối các trục quay không thẳng hàng nhưng vẫn cần truyền mô-men xoắn (lực quay).

Trên các dòng xe dẫn động cầu sau (RWD) hoặc dẫn động 4 bánh (4WD/AWD), trục các đăng truyền lực từ hộp số ra cầu sau (hoặc cầu trước/cả hai cầu). Vì hộp số và cầu xe có thể không nằm trên một đường thẳng và vị trí của chúng thay đổi liên tục khi xe di chuyển qua các địa hình khác nhau (lên xuống dốc, qua ổ gà, vào cua làm thân xe nghiêng…), bi các đăng cho phép trục các đăng “gập” lại hoặc thay đổi góc độ một cách linh hoạt mà vẫn tiếp tục truyền lực quay. Nó giống như một “khớp nối động” vậy.

Mỗi trục các đăng thường có ít nhất hai bi các đăng ở hai đầu. Một số xe có trục các đăng dài hoặc cấu tạo phức tạp hơn có thể có nhiều bi các đăng hơn, hoặc kết hợp với khớp nối trượt (slip yoke) và gối đỡ trục các đăng (center bearing).

Khi bi các đăng hoạt động bình thường, nó quay trơn tru và êm ái. Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng, đặc biệt là xe thường xuyên đi vào các điều kiện khắc nghiệt (đường xấu, nhiều bụi bẩn, ngập nước), các chốt chữ thập và vòng bi kim bên trong bi các đăng có thể bị mài mòn, thiếu mỡ bôi trơn hoặc bị rỉ sét. Điều này dẫn đến độ rơ (độ lắc) giữa các chi tiết, và khi trục các đăng quay, độ rơ này gây ra va đập nội tại, phát ra tiếng kêu.

Triệu chứng khi Bi Các Đăng hỏng

Nếu tiếng kêu lạch cạch xuất phát từ bi các đăng hỏng, nó thường có một số đặc điểm nhận dạng riêng:

• Thời điểm xuất hiện: Tiếng kêu thường rõ nhất khi xe bắt đầu chuyển động từ trạng thái đứng yên (vào số tiến hoặc lùi), khi thay đổi số (đặc biệt là xe số sàn hoặc số tự động đời cũ), hoặc khi giảm tốc độ đột ngột rồi tăng tốc trở lại.
• Tính chất âm thanh: Âm thanh thường là tiếng “lạch cạch”, “cộc cộc” hoặc “kít kít” (nếu thiếu mỡ) có tính lặp lại. Nó có thể nghe giống như có thứ gì đó bị lỏng và va đập theo nhịp quay của trục các đăng.
• Vị trí: Tiếng kêu thường phát ra từ khu vực gầm xe, dọc theo trục các đăng (từ giữa xe đến cầu sau).
• Biến thiên: Tần suất tiếng kêu có thể thay đổi tùy theo tốc độ quay của trục các đăng. Đôi khi chỉ kêu khi mới bắt đầu chạy, sau đó khi xe chạy ổn định ở tốc độ cao hơn thì tiếng kêu có thể biến mất hoặc khó nghe hơn.

Ngoài tiếng kêu, bi các đăng hỏng nặng còn có thể gây ra hiện tượng rung lắc gầm xe, đặc biệt là ở tốc độ nhất định. Sự mài mòn hoặc lỏng lẻo có thể làm mất cân bằng động của trục các đăng, dẫn đến rung lắc khó chịu truyền lên sàn xe.

Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng các triệu chứng trên có thể giống với triệu chứng của các bộ phận hỏng khác dưới gầm xe. Đó là lý do vì sao việc chẩn đoán chính xác là cực kỳ quan trọng.

Không Chỉ Bi Các Đăng: Các Nguyên Nhân Khác Của Tiếng Kêu Lạch Cạch Gầm Xe

Như đã đề cập, tiếng kêu lạch cạch dưới gầm xe không phải lúc nào cũng là “án” dành cho bi các đăng. Hệ thống gầm xe rất phức tạp với nhiều bộ phận khác nhau, và bất kỳ bộ phận nào bị mòn, lỏng, hoặc hỏng đều có thể gây ra âm thanh lạ. Dưới đây là một số “thủ phạm” phổ biến khác mà đội ngũ Garage Auto Speedy thường gặp khi xử lý tiếng kêu lạch cạch:

Lỗi Hệ Thống Treo

Hệ thống treo là một trong những nguồn gây tiếng kêu gầm xe phổ biến nhất. Các bộ phận trong hệ thống treo chịu tải trọng lớn và liên tục di chuyển, nên rất dễ bị mài mòn.

• Rô tuyn (Ball Joint): Nằm ở các khớp nối giữa càng A/I và trụ lái hoặc ngỗng moay-ơ. Khi rô tuyn bị mòn, bi và ổ bi bên trong sẽ có độ rơ, gây ra tiếng “lạch cạch”, “cộc cộc” khi xe di chuyển qua các địa hình không bằng phẳng (ổ gà, gờ giảm tốc), khi phanh hoặc khi vào cua. Tiếng kêu thường nghe rõ ở khu vực gần bánh xe.
• Bạc lót (Bushings): Các bạc lót cao su hoặc polyurethane nằm ở các điểm lắp ráp của càng A/I, thanh cân bằng (stabilizer bar)… giúp giảm chấn và loại bỏ độ rơ. Khi bạc lót bị chai cứng, rách hoặc mòn, các chi tiết kim loại sẽ va đập vào nhau, tạo ra tiếng “kẹt kẹt”, “lạch cạch” hoặc “cộc cộc”, đặc biệt khi hệ thống treo hoạt động (qua xóc, vào cua).
• Giảm xóc (Shock Absorber/Strut): Mặc dù giảm xóc hỏng chủ yếu gây ra tiếng “kẹt kẹt”, “ụch ạch” hoặc làm xe bị chao đảo, nhưng nếu các chi tiết lắp ráp của giảm xóc (ví dụ như chân bắt, đệm cao su) bị lỏng hoặc hỏng, cũng có thể phát ra tiếng “lạch cạch” khi xe di chuyển.
• Thanh cân bằng và Rô tuyn thanh cân bằng (Stabilizer Link/End): Nối thanh cân bằng với càng A/I. Khi các khớp này bị mòn hoặc hỏng, chúng sẽ kêu “lạch cạch” rất rõ khi xe vào cua hoặc một bên bánh xe đi qua gờ giảm tốc.

Lỗi Hệ Thống Lái

Mặc dù ít phổ biến hơn hệ thống treo, nhưng một số lỗi trong hệ thống lái cũng có thể gây tiếng kêu tương tự:

• Khớp nối trục lái (Steering Column U-joint): Giống như bi các đăng trục các đăng, trục lái cũng có các khớp nối để truyền chuyển động từ vô lăng xuống thước lái. Nếu các khớp này bị khô hoặc mòn, chúng có thể phát ra tiếng “lạch cạch” khi bạn xoay vô lăng, đặc biệt là khi xe đang đứng yên hoặc di chuyển chậm.
• Thước lái (Steering Rack): Mặc dù thước lái hỏng chủ yếu gây ra tiếng “kêu vo ve” (đối với trợ lực dầu) hoặc “cạch cạch” bên trong khi xoay vô lăng hết lái, nhưng trong một số trường hợp, sự lỏng lẻo ở các khớp nối bên ngoài thước lái cũng có thể tạo ra tiếng kêu khi gầm xe chịu tải.

Lỗi Hệ Thống Phanh

Ít ngờ tới nhưng hệ thống phanh đôi khi cũng là nguyên nhân:

• Má phanh hoặc tấm chống ồn lỏng: Nếu má phanh không được lắp đặt chắc chắn hoặc các tấm kim loại chống ồn (shims) bị lỏng, chúng có thể rung và va đập vào đĩa phanh hoặc piston phanh khi xe di chuyển, tạo ra tiếng “lạch cạch” nhẹ, thường rõ hơn ở tốc độ thấp hoặc khi đi qua đường xấu.
• Kẹp phanh (Brake Caliper) lỏng: Nếu các bu lông bắt kẹp phanh bị lỏng, cả cụm kẹp phanh có thể rung lắc và va đập vào mâm xe hoặc các chi tiết khác, gây ra tiếng “lạch cạch” đáng ngại.

Lỏng Các Bu Lông, Đai Ốc Dưới Gầm

Đây là một nguyên nhân đơn giản nhưng không kém phần phổ biến. Sau thời gian sử dụng, do rung động hoặc ăn mòn, các bu lông, đai ốc dùng để bắt các bộ phận dưới gầm xe (hệ thống treo, hệ thống ống xả, tấm chắn gầm…) có thể bị lỏng. Khi đó, các bộ phận này sẽ bị xê dịch hoặc va đập, phát ra tiếng kêu lạch cạch khi xe chạy.

Lỗi Hệ Thống Ống Xả

Hệ thống ống xả được treo dưới gầm xe bằng các đệm cao su hoặc lò xo. Nếu các giá đỡ này bị hỏng, gãy hoặc ống xả bị lỏng ở các mối nối, nó có thể va chạm vào gầm xe hoặc các chi tiết khác khi xe rung lắc (qua ổ gà, tăng/giảm tốc đột ngột), gây ra tiếng “lạch cạch” hoặc “cộp cộp”.

Lỗi Hệ Thống Truyền Động Khác

Ngoài bi các đăng trên trục các đăng, các bộ phận khác trong hệ thống truyền động như khớp các đăng cầu trước (đối với xe dẫn động cầu trước hoặc 4WD), trục láp (CV joint), hoặc các chi tiết bên trong hộp số/vi sai bị mòn/hỏng cũng có thể gây ra tiếng kêu tương tự, mặc dù triệu chứng có thể khác biệt đôi chút tùy vị trí và loại hỏng hóc.

Làm Thế Nào Để Chẩn Đoán Chính Xác Nguồn Gốc Tiếng Kêu?

Với vô số nguyên nhân tiềm ẩn như vậy, việc tự mình xác định chính xác “thủ phạm” gây ra tiếng kêu lạch cạch là điều không dễ dàng, đòi hỏi kinh nghiệm và trang thiết bị chuyên dụng. Tuy nhiên, bạn có thể thực hiện một vài bước sơ bộ và cung cấp thông tin chi tiết cho kỹ thuật viên để hỗ trợ quá trình chẩn đoán:

Lắng Nghe và Quan sát

Hãy cố gắng lắng nghe kỹ tiếng kêu và ghi nhớ các đặc điểm sau:

• Khi nào tiếng kêu xuất hiện? Chỉ khi mới chạy? Khi tăng tốc? Giảm tốc? Khi vào cua? Khi phanh? Khi đi qua chỗ xóc? Hay kêu liên tục?
• Tiếng kêu phát ra từ đâu? Gần bánh trước? Gần bánh sau? Ở giữa gầm xe? Bên trái hay bên phải?
• Tần suất và tính chất của tiếng kêu: Là tiếng “lạch cạch” nhẹ hay “cộc cộc” lớn? Có theo nhịp hay ngẫu nhiên? Có tiếng “kít kít” khô khan đi kèm không?

Thông tin chi tiết bạn cung cấp có thể giúp kỹ thuật viên Garage Auto Speedy khoanh vùng khu vực cần kiểm tra.

Kiểm Tra Sơ Bộ Tại Nhà (Nếu có thể)

Nếu bạn có chút kiến thức về xe và đảm bảo an toàn (có nơi đỗ bằng phẳng, sử dụng con đội và chân kê chắc chắn), bạn có thể thử kiểm tra sơ bộ một số điểm dễ thấy:

• Quan sát trực quan dưới gầm xem có gì bị lỏng lẻo, gãy vỡ hay va chạm không (ví dụ: ống xả, tấm chắn gầm).
• Thử lắc nhẹ các bộ phận dễ tiếp cận như rô tuyn thanh cân bằng để xem có độ rơ bất thường không.
• Kiểm tra các bu lông bắt bánh xe xem có lỏng không (mặc dù lỏng bu lông bánh xe thường gây rung lắc hơn là tiếng kêu lạch cạch).

Tuy nhiên, tuyệt đối không chui xuống gầm xe khi xe chỉ được nâng bằng con đội thủy lực thông thường mà không có chân kê an toàn.

Tầm Quan Trọng Của Việc Mang Xe Đến Gara Chuyên Nghiệp

Đối với hầu hết các trường hợp tiếng kêu lạch cạch dưới gầm xe, đặc biệt khi không rõ nguyên nhân, việc mang xe đến một gara uy tín và có kinh nghiệm là điều cần thiết nhất.

Ông Nông Văn Linh, Kỹ sư trưởng tại Xưởng sửa chữa ô tô Auto Speedy, chia sẻ: “Tiếng kêu lạch cạch dưới gầm xe là một trong những ‘bệnh’ phức tạp nhất để chẩn đoán chính xác. Nó đòi hỏi kỹ thuật viên phải có kiến thức sâu rộng về cấu tạo và nguyên lý hoạt động của toàn bộ hệ thống gầm bệ, cùng với khả năng lắng nghe và phân tích âm thanh chuyên nghiệp. Chúng tôi thường phải nâng xe lên cầu để kiểm tra tỉ mỉ từng khớp nối, từng bu lông, từng bạc lót trong điều kiện xe không tải và có tải để xác định chính xác nguồn gốc tiếng kêu.”

Việc chẩn đoán “mò mẫm” hoặc chỉ dựa vào cảm tính có thể dẫn đến việc thay thế nhầm bộ phận, vừa tốn kém chi phí mà bệnh vẫn không khỏi.

Khắc Phục Tiếng Kêu Lạch Cạch Tại Garage Auto Speedy

Tại Garage Auto Speedy, khi tiếp nhận xe có tiếng kêu lạ dưới gầm, chúng tôi luôn tuân thủ một quy trình chẩn đoán và sửa chữa chuyên nghiệp để đảm bảo khắc phục triệt để vấn đề:

1. Lắng nghe và Trao đổi với Khách hàng: Kỹ thuật viên sẽ cùng bạn chạy thử xe (nếu cần) để trực tiếp lắng nghe tiếng kêu và hỏi chi tiết về thời điểm, tình huống xuất hiện tiếng kêu.
2. Kiểm tra Tổng thể dưới Gầm: Xe được đưa lên cầu nâng chuyên dụng. Kỹ thuật viên sẽ kiểm tra trực quan toàn bộ hệ thống gầm bệ: trục các đăng, bi các đăng, gối đỡ trục các đăng, hệ thống treo (rô tuyn, bạc lót, càng A/I, thanh cân bằng, giảm xóc), hệ thống lái (khớp nối, thước lái), hệ thống phanh, hệ thống ống xả, các điểm bắt bu lông, đai ốc… Quá trình kiểm tra bao gồm cả việc lắc, xoay các chi tiết để kiểm tra độ rơ.
3. Sử dụng Thiết bị Hỗ trợ (Nếu cần): Trong một số trường hợp phức tạp, chúng tôi có thể sử dụng thiết bị chuyên dụng để nghe tiếng kêu hoặc kiểm tra các thông số kỹ thuật.
4. Chẩn Đoán Chính Xác và Báo Cáo: Sau khi xác định chính xác nguyên nhân (có thể là bi các đăng hoặc bất kỳ bộ phận nào khác), kỹ thuật viên sẽ giải thích rõ ràng cho bạn về tình trạng hỏng hóc và đưa ra phương án sửa chữa tối ưu nhất.
5. Thực hiện Sửa chữa: Nếu nguyên nhân là bi các đăng hỏng, chúng tôi sẽ tiến hành thay thế bi các đăng mới chất lượng cao. Nếu là các bộ phận khác (rô tuyn, bạc lót, vv.), chúng tôi sẽ thay thế hoặc siết chặt lại tùy theo mức độ hỏng hóc. Garage Auto Speedy cam kết sử dụng phụ tùng chính hãng hoặc phụ tùng thay thế có chất lượng tương đương, đảm bảo độ bền và an toàn sau sửa chữa.
6. Kiểm tra Lại: Sau khi sửa chữa, xe sẽ được chạy thử lại để đảm bảo tiếng kêu đã hết và các hệ thống liên quan hoạt động trơn tru.

Ông Bùi Hiếu, Chuyên gia tư vấn dịch vụ tại Garage Auto Speedy, cho biết: “Nhiều khách hàng ban đầu lo lắng về chi phí khi nghe tiếng kêu dưới gầm, nhưng việc trì hoãn kiểm tra hoặc sửa chữa có thể dẫn đến hỏng hóc nặng hơn, thậm chí gây nguy hiểm khi xe đang vận hành. Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi luôn tư vấn minh bạch, chỉ sửa chữa hoặc thay thế những gì thực sự cần thiết, và ưu tiên sự an toàn, độ bền cho chiếc xe của bạn.”

Việc khắc phục tiếng kêu lạch cạch kịp thời không chỉ mang lại sự thoải mái khi lái xe mà còn là cách bảo vệ các bộ phận khác khỏi bị ảnh hưởng dây chuyền do sự cố ban đầu.

Câu Hỏi Thường Gặp

Tiếng kêu lạch cạch chỉ xảy ra khi qua ổ gà có phải do bi các đăng không?

Không hẳn. Tiếng kêu chỉ xảy ra khi qua ổ gà thường có liên quan nhiều hơn đến hệ thống treo (rô tuyn, bạc lót, giảm xóc) hơn là bi các đăng. Bi các đăng thường kêu khi trục các đăng quay hoặc khi xe bắt đầu chuyển động/thay đổi số. Tuy nhiên, vẫn cần kiểm tra tổng thể để loại trừ khả năng.

Thay bi các đăng mất bao lâu?

Thời gian thay bi các đăng thường dao động từ 1 đến 3 tiếng, tùy thuộc vào loại xe, cấu trúc trục các đăng và mức độ rỉ sét của các chi tiết. Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi cố gắng hoàn thành công việc nhanh chóng nhưng vẫn đảm bảo kỹ thuật.

Chi phí thay bi các đăng khoảng bao nhiêu?

Chi phí thay bi các đăng phụ thuộc vào loại xe (xe du lịch, xe bán tải, xe tải…), số lượng bi cần thay (thường là cả hai bi trên trục hoặc trục đó có bao nhiêu bi), và giá của bi các đăng thay thế (chính hãng hay tương đương). Chi phí này bao gồm cả tiền phụ tùng và công thợ. Để biết báo giá chính xác cho xe của mình, bạn nên liên hệ trực tiếp Garage Auto Speedy để được tư vấn.

Tiếng kêu lạch cạch có nguy hiểm không?

Có. Tiếng kêu lạch cạch, dù là do bi các đăng hay các bộ phận khác dưới gầm, đều là dấu hiệu cảnh báo về sự mài mòn hoặc hỏng hóc. Nếu không được khắc phục kịp thời, các bộ phận hỏng có thể ảnh hưởng đến khả năng vận hành, ổn định lái, thậm chí là an toàn khi tham gia giao thông. Bi các đăng hỏng nặng có thể dẫn đến gãy trục các đăng, mất khả năng truyền động; rô tuyn hỏng có thể làm lệch góc đặt bánh xe hoặc thậm chí bung bánh xe.

Garage Auto Speedy có nhận kiểm tra tiếng kêu lạ gầm xe không?

Có, chắc chắn rồi. Chẩn đoán và khắc phục các vấn đề về gầm xe, bao gồm tiếng kêu lạ, là một trong những thế mạnh cốt lõi của Garage Auto Speedy. Chúng tôi có đầy đủ trang thiết bị và đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm để giúp bạn xác định chính xác nguyên nhân và đưa ra giải pháp hiệu quả nhất.

Kết luận

Tóm lại, tiếng kêu lạch cạch dưới gầm xe có thể là do bi các đăng hỏng, nhưng không phải lúc nào cũng vậy. Vô số các bộ phận khác trong hệ thống treo, lái, phanh, hoặc các chi tiết lỏng lẻo cũng có thể là nguyên nhân gây ra âm thanh khó chịu này. Việc tự mình chẩn đoán chính xác là rất khó và tiềm ẩn rủi ro.

Cách tốt nhất và an toàn nhất để giải quyết triệt để tiếng kêu lạch cạch là đưa xe đến một gara uy tín để được kiểm tra bởi các chuyên gia. Với quy trình chẩn đoán bài bản và đội ngũ kỹ thuật viên lành nghề, Garage Auto Speedy tự tin có thể giúp bạn xác định chính xác nguyên nhân tiếng kêu và khắc phục hiệu quả, mang lại sự yên tâm khi cầm lái.

Đừng chần chừ! Nếu chiếc xe của bạn đang phát ra tiếng kêu lạch cạch đáng ngại, hãy liên hệ ngay với Xưởng sửa chữa ô tô Auto Speedy để được tư vấn và kiểm tra miễn phí.

Xưởng sửa chữa ô tô Auto Speedy
Số điện thoại: 0877.726.969
Website: https://autospeedy.vn/
Địa chỉ: 2QW3+G93 Bắc Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam (Hoặc tìm kiếm “Garage Auto Speedy” trên Google Maps)

Chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn chăm sóc xế yêu!