Tiếng “bụp” khi đánh lái: Dấu hiệu hỏng vòng bi bót lái hay còn lỗi nào khác? Chuyên gia Auto Speedy giải đáp

Khi bạn đánh lái, đặc biệt là đánh lái chết hoặc quay đầu ở tốc độ chậm, bỗng nghe thấy một tiếng kêu “bụp” lớn hoặc tiếng “cộc” bất thường, điều này chắc chắn khiến bạn lo lắng. Nhiều người ngay lập tức nghĩ đến thước lái (bót lái) và cụ thể là vòng bi của nó. Liệu phán đoán này có đúng? Tiếng kêu đó xuất phát từ đâu và nó có nguy hiểm không?

Với kinh nghiệm dày dặn trong lĩnh vực sửa chữa và bảo dưỡng ô tô, Garage Auto Speedy hiểu rõ những băn khoăn này của chủ xe. Chúng tôi khẳng định tiếng “bụp” khi đánh lái là một dấu hiệu cảnh báo không nên bỏ qua, nhưng nguyên nhân của nó không chỉ giới hạn ở vòng bi bót lái. Có rất nhiều bộ phận khác trong hệ thống lái và hệ thống treo có thể gây ra âm thanh khó chịu này.

Đội ngũ chuyên gia của Auto Speedy sẽ cùng bạn phân tích sâu hơn về hiện tượng này, giúp bạn hiểu rõ các nguyên nhân có thể xảy ra và quan trọng nhất là biết cách xử lý chính xác để đảm bảo an toàn cho bản thân và chiếc xe của mình.

Âm thanh “bụp” khi đánh lái – Đặc điểm nhận biết

Tiếng “bụp” hay “cộc” khi đánh lái thường có những đặc điểm sau:

• Thường xảy ra khi đánh lái hết cỡ sang một bên hoặc cả hai bên.
• Có thể xuất hiện khi đánh lái chết (xe đứng yên) hoặc di chuyển chậm, đặc biệt khi đi qua gờ giảm tốc hay đường xấu trong lúc đánh lái.
• Âm thanh thường là một tiếng động dứt khoát, đôi khi kèm theo cảm giác khựng nhẹ ở vô lăng.
• Có thể xuất hiện thường xuyên hơn khi thời tiết lạnh hoặc sau khi xe hoạt động lâu, các chi tiết bị giãn nở.

Hỏng vòng bi bót lái (thước lái) có gây ra tiếng “bụp” không?

Vòng bi bót lái (thường nằm ở đầu thước lái hoặc trong cơ cấu lái) đóng vai trò giúp thước lái di chuyển trơn tru. Khi vòng bi này bị mòn hoặc hỏng, nó có thể gây ra tiếng kêu, nhưng thường là tiếng rào rào, tiếng “cành cạch” nhỏ hoặc tiếng lách cách liên tục khi đánh lái, chứ ít khi là một tiếng “bụp” lớn và dứt khoát.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nếu vòng bi bị vỡ hoặc kẹt nghiêm trọng, nó vẫn có thể tạo ra những tiếng động bất thường như “bụp” hoặc “cộc” do sự kẹt đột ngột của các viên bi. Nhưng đây không phải là nguyên nhân phổ biến nhất cho âm thanh này.

Lời khuyên từ Chuyên gia Garage Auto Speedy: Đừng vội kết luận chỉ dựa vào âm thanh. Hệ thống lái và hệ thống treo của xe ô tô là một mạng lưới phức tạp, các triệu chứng có thể trùng lặp. Việc chẩn đoán chính xác cần sự kiểm tra toàn diện.

Các nguyên nhân phổ biến khác gây tiếng “bụp” khi đánh lái

Nếu không phải vòng bi bót lái, vậy tiếng “bụp” đó có thể đến từ đâu? Dưới đây là những “ứng cử viên” hàng đầu mà đội ngũ kỹ thuật viên của Garage Auto Speedy thường xuyên gặp phải:

1. Hỏng cao su càng A (cao su càng chữ A)

Cao su càng A là bộ phận đệm, giảm chấn nằm ở các đầu của càng chữ A (control arm), nối càng A với khung xe. Chúng chịu lực rất lớn và thường xuyên bị mài mòn, lão hóa theo thời gian, đặc biệt với điều kiện đường sá tại Việt Nam.

Khi cao su càng A bị rách, chai cứng hoặc vỡ, càng A sẽ bị “lỏng” và có thể va đập vào khung xe hoặc các bộ phận khác khi hệ thống treo làm việc, nhất là khi đánh lái hoặc đi qua gờ. Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tiếng “bụp” hoặc “cộc” dứt khoát khi đánh lái và di chuyển chậm.

2. Lỏng hoặc hỏng rô tuyn lái (rotuyn trụ lái và rotuyn lái ngoài)

Hệ thống lái sử dụng các khớp cầu (rô tuyn) để kết nối thước lái với ngõng moay-ơ, cho phép bánh xe xoay chuyển linh hoạt. Có rô tuyn trụ lái (nối càng A với ngõng moay-ơ) và rô tuyn lái ngoài (nối thước lái với ngõng moay-ơ).

Khi các rô tuyn này bị mòn, lỏng hoặc khô dầu mỡ, chúng tạo ra khoảng hở. Khi đánh lái hoặc đi qua chỗ xóc, các khớp này có thể bị “nhảy” hoặc va đập, gây ra tiếng “lạch cạch” hoặc “bụp” nhẹ. Độ lỏng của rô tuyn cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng lái và độ an toàn.

3. Hỏng bạc bèo giảm xóc (bạc đỡ chân giảm xóc/strut mount bearing)

Giảm xóc trước của nhiều dòng xe được gắn vào thân xe thông qua một bộ phận gọi là bạc bèo, thường bao gồm một vòng bi và đệm cao su. Vòng bi này cho phép giảm xóc và trụ lái xoay trơn tru khi bạn đánh lái.

Khi bạc bèo giảm xóc bị hỏng (vòng bi kẹt, cao su bị vỡ), nó sẽ không cho phép giảm xóc xoay tự do. Lực xoắn sẽ tích tụ và khi vượt qua ngưỡng ma sát, nó sẽ giải phóng đột ngột, tạo ra tiếng “bụp” hoặc “xoẹt” kèm theo cảm giác khựng ở vô lăng. Tiếng này thường rõ rệt hơn khi đánh lái chết hoặc ở tốc độ rất chậm.

4. Lỏng hoặc hỏng bạc lót thanh cân bằng (bạc đạn thanh chống lật)

Thanh cân bằng (stabilizer bar/sway bar) giúp giảm độ nghiêng của xe khi vào cua. Nó được gắn vào khung xe bằng các bạc lót cao su và nối với càng A hoặc giảm xóc qua các rô tuyn thanh cân bằng (end links).

Nếu các bạc lót thanh cân bằng bị mòn, lỏng hoặc khô, thanh cân bằng có thể cọ sát vào khung xe hoặc di chuyển tự do trong bạc lót, tạo ra tiếng “cộc cộc” hoặc “bụp” khi thân xe nghiêng, thường xảy ra khi đánh lái kết hợp với việc đi qua đường mấp mô.

5. Lỏng khớp các đăng trụ lái (khớp chữ U cột lái)

Trụ lái (steering column) nối vô lăng với thước lái thông qua một hoặc nhiều khớp các đăng (khớp chữ U). Các khớp này cho phép vô lăng xoay ngay cả khi trụ lái không thẳng hàng hoàn toàn với thước lái.

Nếu các khớp các đăng này bị lỏng hoặc khô dầu mỡ, chúng có thể tạo ra tiếng “cộc” hoặc “bụp” khi bạn xoay vô lăng, đặc biệt là khi đảo chiều quay vô lăng. Tiếng kêu này thường nghe rõ hơn ở trong cabin.

6. Lỏng bu-lông hoặc đai ốc

Đôi khi, nguyên nhân đơn giản chỉ là một bu-lông hoặc đai ốc nào đó trong hệ thống lái hoặc hệ thống treo bị lỏng (ví dụ: bu-lông gắn càng A, bu-lông gắn giảm xóc, hoặc thậm chí là bu-lông gắn thước lái vào khung xe). Khi xe vận hành và đánh lái, các bộ phận bị lỏng này sẽ va đập vào nhau hoặc vào khung gầm, gây ra tiếng “bụp”.

Tiếng “bụp” khi đánh lái có nguy hiểm không?

Có. Bất kỳ tiếng động bất thường nào xuất phát từ hệ thống lái hoặc hệ thống treo đều tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Tiếng “bụp” là dấu hiệu của sự lỏng lẻo, mài mòn hoặc hư hỏng của một hoặc nhiều bộ phận quan trọng. Nếu không được kiểm tra và sửa chữa kịp thời, những hư hỏng nhỏ có thể dẫn đến:

• Mất lái đột ngột: Đặc biệt nguy hiểm nếu rô tuyn lái hoặc rô tuyn trụ lái bị gãy.
• Giảm khả năng kiểm soát xe: Xe bị nhao lái, rung lắc vô lăng, khó giữ thẳng lái.
• Mòn lốp không đều: Do góc đặt bánh xe bị sai lệch.
• Hư hỏng nặng hơn cho các bộ phận liên quan: Ví dụ, hư hỏng bạc lót thanh cân bằng có thể làm cong thanh cân bằng.

Nên làm gì khi xe có tiếng “bụp” khi đánh lái?

Tuyệt đối không nên xem nhẹ hoặc cố gắng tự chẩn đoán và sửa chữa nếu bạn không có đủ chuyên môn và dụng cụ. Hệ thống lái và treo liên quan trực tiếp đến sự an toàn khi vận hành xe.

Bước 1: Giảm tốc độ và lái cẩn thận. Hạn chế đánh lái gấp, tránh đi vào đường xóc hoặc ổ gà.
Bước 2: Đưa xe đến gara uy tín để kiểm tra càng sớm càng tốt. Chỉ có các kỹ thuật viên chuyên nghiệp với đầy đủ trang thiết bị mới có thể xác định chính xác nguyên nhân gây ra tiếng động.

Chẩn đoán và sửa chữa tiếng “bụp” khi đánh lái tại Garage Auto Speedy

Tại Garage Auto Speedy, khi tiếp nhận xe có tiếng “bụp” khi đánh lái, chúng tôi thực hiện quy trình kiểm tra chuyên nghiệp:

1. Tiếp nhận thông tin từ khách hàng: Lắng nghe mô tả chi tiết về tiếng kêu (xảy ra khi nào, ở đâu, âm thanh như thế nào).
2. Lái thử xe: Tái hiện lại tình huống tiếng kêu xuất hiện để tự mình cảm nhận và lắng nghe.
3. Kiểm tra trực quan: Nâng xe lên cầu nâng, kiểm tra toàn bộ hệ thống treo và lái:
   • Kiểm tra độ rơ, lỏng của các khớp rô tuyn (rô tuyn lái, rô tuyn trụ lái, rô tuyn thanh cân bằng).
   • Kiểm tra tình trạng cao su càng A, cao su thanh cân bằng.
   • Kiểm tra bạc bèo giảm xóc (xoay thử vô lăng khi xe treo trên cầu).
   • Kiểm tra độ chặt của tất cả bu-lông, đai ốc liên quan.
   • Kiểm tra thước lái (độ rơ, tiếng kêu khi xoay trục lái).
   • Kiểm tra các khớp các đăng trụ lái.
   • Kiểm tra cả các bộ phận khác như bạc đạn moay-ơ, thậm chí là lỏng lazang.
4. Sử dụng dụng cụ chuyên dụng: Nếu cần, sử dụng các dụng cụ kiểm tra độ rơ chính xác.
5. Chẩn đoán chính xác và tư vấn giải pháp: Dựa trên kết quả kiểm tra, kỹ thuật viên sẽ xác định chính xác bộ phận bị hỏng và tư vấn phương án sửa chữa hoặc thay thế tối ưu, tiết kiệm chi phí nhất cho khách hàng.
6. Thực hiện sửa chữa: Tiến hành thay thế hoặc phục hồi bộ phận bị hỏng theo đúng quy trình kỹ thuật, sử dụng phụ tùng chất lượng.
7. Kiểm tra lại sau sửa chữa: Lái thử xe để đảm bảo tiếng kêu đã hết và hệ thống hoạt động trơn tru.

Ông Nông Văn Linh, Kỹ sư trưởng tại Garage Auto Speedy, chia sẻ: “Tiếng kêu “bụp” khi đánh lái nghe có vẻ đơn giản, nhưng việc chẩn đoán sai có thể dẫn đến thay thế nhầm bộ phận, vừa tốn kém vừa không giải quyết được vấn đề gốc rễ. Tại Auto Speedy, chúng tôi luôn ưu tiên quy trình kiểm tra kỹ lưỡng từ các bộ phận đơn giản nhất đến phức tạp nhất để xác định đúng nguyên nhân. Kinh nghiệm thực tế cho thấy, trong nhiều trường hợp, tiếng “bụp” này lại đến từ các chi tiết cao su hoặc rô tuyn trong hệ thống treo chứ ít khi chỉ riêng vòng bi bót lái.”

Kết luận: Đừng suy đoán, hãy kiểm tra tại chuyên gia

Tiếng “bụp” khi đánh lái chắc chắn là một dấu hiệu đáng quan ngại và không phải lúc nào cũng do hỏng vòng bi bót lái. Nguyên nhân có thể đến từ nhiều bộ phận khác trong hệ thống lái và hệ thống treo như cao su càng A, rô tuyn, bạc bèo giảm xóc, bạc lót thanh cân bằng, khớp các đăng trụ lái, hoặc thậm chí là các liên kết bị lỏng.

Việc tự suy đoán và sửa chữa dựa trên các triệu chứng đơn lẻ là rất rủi ro. Để đảm bảo an toàn cho bản thân, hành khách và duy trì tuổi thọ chiếc xe, cách tốt nhất là đưa xe đến Garage Auto Speedy để được kiểm tra bởi đội ngũ kỹ thuật viên chuyên nghiệp. Chúng tôi sẽ giúp bạn xác định chính xác nguyên nhân và đưa ra giải pháp khắc phục hiệu quả nhất.

Nếu bạn đang gặp phải hiện tượng này hoặc có bất kỳ băn khoăn nào về chiếc xe của mình, đừng ngần ngại liên hệ với Garage Auto Speedy.

Garage Auto Speedy
Số điện thoại: 0877.726.969
Website: https://autospeedy.vn/
Địa chỉ: 2QW3+G93 Bắc Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam

Chúng tôi luôn sẵn sàng lắng nghe và hỗ trợ bạn với dịch vụ chuyên nghiệp và đáng tin cậy.