Khi Nào Nên Tắt Hệ Thống Dẫn Động 4Matic Trên Xe Mercedes-Benz? Chuyên Gia Garage Auto Speedy Tư Vấn

Hệ thống dẫn động bốn bánh toàn thời gian 4Matic là một trong những công nghệ nổi bật, góp phần làm nên danh tiếng về độ bám đường và tính an toàn của xe Mercedes-Benz. Tuy nhiên, nhiều người dùng xe đôi khi thắc mắc: liệu có cần thiết hay thậm chí là nên tắt hệ thống 4Matic trong một số trường hợp nhất định hay không? Đây là một câu hỏi phổ biến mà Garage Auto Speedy thường nhận được từ khách hàng, và câu trả lời không đơn giản là “có” hay “không”. Bài viết này, dựa trên kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm thực tế của đội ngũ kỹ thuật tại Garage Auto Speedy, sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về 4Matic và cách sử dụng xe hiệu quả nhất.

Tại sao nên chọn xe có 4matic? Việc hiểu rõ mục đích và lợi ích của hệ thống này ngay từ đầu sẽ giúp bạn định hình được vai trò của nó trong quá trình vận hành xe hàng ngày.

4Matic Là Gì Và Hoạt Động Như Thế Nào?

4Matic là tên gọi hệ thống dẫn động bốn bánh toàn thời gian (AWD – All-Wheel Drive) độc quyền của Mercedes-Benz. Khác với hệ thống dẫn động 4 bánh bán thời gian (Part-time 4WD) thường thấy trên các dòng xe bán tải hoặc SUV off-road chuyên dụng, 4Matic thường hoạt động liên tục (toàn thời gian) hoặc tự động phân bổ lực kéo đến cả bốn bánh xe một cách thông minh dựa trên điều kiện vận hành.

Cấu trúc cơ bản của hệ thống 4Matic bao gồm hộp số phụ (transfer case) tích hợp hoặc kết nối với hộp số chính, cùng với các bộ vi sai ở cầu trước, cầu sau và có thể có vi sai trung tâm. Tùy thuộc vào thế hệ và phiên bản, tỷ lệ phân bổ lực kéo giữa cầu trước và cầu sau có thể cố định (ví dụ 45:55 trên nhiều dòng xe) hoặc thay đổi linh hoạt dưới sự điều khiển của các hệ thống điện tử như ESP (Chương trình ổn định điện tử) và ASR (Hệ thống chống trượt khi tăng tốc). Mục tiêu chính của 4Matic là tối ưu hóa độ bám đường, cải thiện khả năng tăng tốc, vào cua an toàn và tăng tính ổn định cho xe, đặc biệt trong điều kiện đường trơn trượt hoặc địa hình không bằng phẳng.

Sự Thật Về Việc “Tắt” Hệ Thống 4Matic Trên Các Dòng Xe Hiện Đại

Đây là điểm mấu chốt cần làm rõ. Trên hầu hết các dòng xe Mercedes-Benz được trang bị hệ thống 4Matic thế hệ mới (đời từ khoảng cuối thập niên 2000 đến nay), người lái KHÔNG THỂ TẮT hệ thống dẫn động 4Matic một cách thủ công thông qua một nút bấm hay công tắc riêng biệt.

Lý do nằm ở chính thiết kế và triết lý hoạt động của 4Matic. Hệ thống này được thiết kế để hoạt động liên tục (hoặc tự động kích hoạt khi cần) nhằm đảm bảo an toàn và hiệu suất tối ưu trong mọi điều kiện. Việc tắt 4Matic sẽ làm giảm đáng kể độ bám đường và tính ổn định, đi ngược lại mục đích trang bị hệ thống này.

Thay vì tắt 4Matic, các hệ thống điện tử của xe sẽ tự động điều chỉnh phân bổ lực kéo đến từng bánh xe dựa trên thông tin thu thập được từ các cảm biến tốc độ bánh xe, góc lái, gia tốc ngang, và trạng thái của hệ thống phanh ABS/ESP. Khi phát hiện một hoặc nhiều bánh xe bị mất độ bám, hệ thống sẽ nhanh chóng chuyển lực kéo đến các bánh còn lại để duy trì sự ổn định và giúp xe vượt qua khó khăn.

Những Trường Hợp Có Thể “Điều Chỉnh” Chế Độ Dẫn Động (Không Phải Tắt 4Matic)

Mặc dù không thể tắt hoàn toàn 4Matic, một số dòng xe Mercedes-Benz (đặc biệt là các mẫu SUV/Coupe địa hình hoặc có gói Off-Road) cho phép người lái lựa chọn các chế độ lái khác nhau (ví dụ: Comfort, Eco, Sport, Individual, Off-Road). Các chế độ lái này có thể ảnh hưởng đến:

• Phân bổ lực kéo: Một số chế độ (như Off-Road) có thể thay đổi tỷ lệ phân bổ lực kéo cơ bản giữa cầu trước và cầu sau, hoặc kích hoạt các chức năng mô phỏng khóa vi sai bằng hệ thống phanh (4ETS – Electronic Traction System) để tăng khả năng thoát lầy.
• Độ nhạy chân ga và hộp số: Ảnh hưởng đến phản ứng của động cơ và hộp số.
• Hệ thống treo: Trên xe có treo khí nén Airmatic.
• Các hệ thống hỗ trợ lái: Ví dụ: hỗ trợ đổ đèo (DSR – Downhill Speed Regulation).

Tuy nhiên, ngay cả trong chế độ Off-Road, hệ thống 4Matic vẫn hoạt động, chỉ là với các thiết lập và can thiệp điện tử phù hợp hơn cho điều kiện địa hình khó khăn. Bạn không hề “tắt” dẫn động 4 bánh mà chỉ đang điều chỉnh cách nó hoạt động.

Khi Nào Hệ Thống 4Matic Phát Huy Tác Dụng Tốt Nhất?

4Matic mang lại lợi ích rõ rệt trong nhiều tình huống lái xe hàng ngày tại Việt Nam:

1. Đường trơn trượt: Mưa lớn, đường ngập nước, bùn đất, cát sỏi trên đường là điều kiện lý tưởng để 4Matic phát huy tác dụng. Nó giúp xe duy trì độ bám, giảm nguy cơ mất lái hoặc sa lầy.
2. Khởi hành trên bề mặt ma sát kém: Xe 4Matic dễ dàng tăng tốc và di chuyển ổn định hơn khi khởi hành từ vạch dừng trên đường dốc, đường ướt hoặc có đá dăm.
3. Vào cua: Phân bổ lực kéo thông minh giúp xe vào cua mượt mà và an toàn hơn, giảm hiện tượng thiếu lái (understeer) hoặc thừa lái (oversteer).
4. Địa hình khó khăn nhẹ: Leo lề, vượt qua đoạn đường gồ ghề, đường đất đá hoặc dốc nhẹ.

Cách vận hành 4matic ra sao? Việc nắm rõ cách 4Matic tự động phản ứng với các điều kiện đường sá sẽ giúp bạn tự tin hơn khi lái xe. Hệ thống thường can thiệp rất nhanh, gần như ngay lập tức khi phát hiện sự chênh lệch tốc độ quay giữa các bánh xe.

Những Lầm Tưởng Phổ Biến Về Việc “Tắt 4Matic”

Xuất phát từ sự nhầm lẫn với các hệ thống dẫn động 4WD bán thời gian, nhiều người cho rằng tắt 4Matic có thể mang lại lợi ích. Tuy nhiên, đây là những lầm tưởng cần đính chính:

• Tiết kiệm nhiên liệu: Mặc dù hệ thống dẫn động 4 bánh có cấu tạo phức tạp và khối lượng lớn hơn, dẫn đến mức tiêu thụ nhiên liệu cao hơn một chút so với xe dẫn động 1 cầu tương đương, việc cố gắng “tắt” 4Matic (nếu có thể) không mang lại hiệu quả tiết kiệm đáng kể trên các hệ thống hiện đại. Hệ thống 4Matic mới được thiết kế để giảm thiểu lực cản và chỉ phân bổ lực kéo khi thực sự cần, giúp tối ưu hóa hiệu quả. Đánh đổi an toàn để tiết kiệm một lượng nhỏ nhiên liệu là không đáng.
• Giảm mài mòn lốp: Hệ thống 4Matic hoạt động trơn tru và phân bổ lực kéo hợp lý, không gây mài mòn lốp bất thường trong điều kiện vận hành bình thường. Việc lốp bị mòn không đều thường do áp suất lốp sai, sai lệch thước lái, hoặc thói quen lái xe (phanh/tăng tốc gấp). Cố gắng tắt 4Matic không giải quyết được vấn đề này.
• Chỉ dùng khi thời tiết xấu: 4Matic không chỉ hữu ích khi trời mưa hay đường lầy lội. Nó liên tục cải thiện tính ổn định và khả năng xử lý của xe trong mọi điều kiện, ngay cả trên đường khô ráo, đặc biệt khi vào cua tốc độ cao hoặc chuyển làn đột ngột.

4matic có bao nhiêu thế hệ? Qua các thế hệ, 4Matic đã được cải tiến liên tục để hoạt động ngày càng hiệu quả và mượt mà hơn, đồng thời giảm thiểu tác động đến mức tiêu thụ nhiên liệu và độ bền cơ khí.

Bảo Dưỡng Hệ Thống 4Matic: Lời Khuyên Từ Garage Auto Speedy

Hệ thống 4Matic, giống như bất kỳ bộ phận cơ khí phức tạp nào trên xe, cần được bảo dưỡng định kỳ để đảm bảo hoạt động ổn định và bền bỉ. Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi nhận thấy các vấn đề thường gặp liên quan đến 4Matic nếu không được chăm sóc đúng cách:

• Hỏng hộp số phụ (Transfer Case): Đây là bộ phận trung tâm phân phối lực kéo. Dầu hộp số phụ cần được thay định kỳ theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Nếu dầu bị bẩn hoặc thiếu, các bánh răng và bộ ly hợp bên trong có thể bị mài mòn nhanh chóng, gây tiếng ồn, rung lắc hoặc thậm chí hỏng hóc.
• Lỗi bộ điều khiển điện tử: Các cảm biến và bộ điều khiển (ECU) của 4Matic có thể gặp trục trặc, dẫn đến đèn báo lỗi trên bảng táp-lô và hệ thống hoạt động không chính xác.
• Hỏng hóc vi sai: Các vi sai trước, sau và trung tâm cũng cần được kiểm tra và thay dầu theo đúng lịch trình.

Ông Nông Văn Linh, Kỹ sư trưởng tại Garage Auto Speedy, chia sẻ: “Hệ thống 4Matic trên Mercedes-Benz rất bền nếu được bảo dưỡng đúng cách. Lỗi thường gặp nhất mà chúng tôi xử lý liên quan đến 4Matic là do chủ xe bỏ qua việc thay dầu hộp số phụ và dầu vi sai định kỳ. Dầu này hoạt động trong điều kiện khắc nghiệt và cần được thay mới để đảm bảo khả năng bôi trơn và làm mát cho các bộ phận chuyển động bên trong.”

Có những phiên bản 4matic nào? Tùy thuộc vào dòng xe và đời xe, Mercedes-Benz đã phát triển nhiều biến thể 4Matic khác nhau, từ hệ thống nhẹ hơn cho các mẫu xe nhỏ (như A-Class, GLA) đến hệ thống phức tạp và mạnh mẽ hơn cho các dòng xe hiệu suất cao AMG hoặc SUV địa hình. Mỗi phiên bản có thể có yêu cầu bảo dưỡng riêng.

Hệ Thống 4Matic Trên Xe Điện – Góc Nhìn Từ Garage Auto Speedy

Với sự phát triển của xe điện, Mercedes-Benz cũng đã áp dụng công nghệ 4Matic cho các dòng xe EQ của mình. Tuy nhiên, 4Matic trên xe điện hoạt động theo một nguyên lý khác: thay vì sử dụng hộp số phụ và trục các-đăng, các mẫu xe EQ 4Matic thường sử dụng hai động cơ điện độc lập, một cho trục trước và một cho trục sau.

Hệ thống điều khiển điện tử sẽ phân phối lực kéo giữa hai động cơ này một cách cực kỳ nhanh chóng và chính xác, mang lại khả năng kiểm soát lực kéo vượt trội. Giống như 4Matic truyền thống, hệ thống này trên xe điện cũng thường hoạt động tự động và không có tùy chọn để người lái “tắt” dẫn động một cầu.

4matic có dùng trên xe điện không? Câu trả lời là CÓ, và công nghệ này trên xe điện thậm chí còn mang lại hiệu quả phản ứng nhanh và mượt mà hơn nhờ vào đặc tính của động cơ điện.

FAQ: Giải Đáp Thắc Mắc Về 4Matic Cùng Garage Auto Speedy

Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về hệ thống 4Matic mà chúng tôi đã tổng hợp:

• Xe 4Matic có tốn xăng hơn xe 1 cầu không? Có, thường tốn hơn một chút do trọng lượng và ma sát cơ khí tăng lên. Tuy nhiên, sự khác biệt này ngày càng được tối ưu trên các thế hệ 4Matic mới.
• 4Matic có bảo dưỡng phức tạp và tốn kém không? Có, so với xe dẫn động 1 cầu, hệ thống 4Matic có thêm các bộ phận như hộp số phụ, vi sai, và cần thay thêm dầu cho các bộ phận này theo định kỳ. Tuy nhiên, chi phí này là cần thiết để đảm bảo độ bền và hiệu quả hoạt động.
• Khi nào thì hệ thống 4Matic hoạt động hiệu quả nhất? Trên các bề mặt ma sát kém (đường ướt, trơn, bùn lầy, tuyết), khi tăng tốc gấp hoặc vào cua, 4Matic phát huy tác dụng rõ rệt nhất.
• Lái xe 4Matic trên đường khô có cần lưu ý gì? Trên đường khô ráo, 4Matic vẫn hoạt động để cải thiện tính ổn định, nhưng vai trò không quá nổi bật như trên đường trơn. Bạn vẫn cần tuân thủ các nguyên tắc lái xe an toàn cơ bản.
• Hệ thống 4Matic có thể gặp những lỗi gì? Các lỗi thường gặp bao gồm rò rỉ dầu hộp số phụ/vi sai, tiếng ồn hoặc rung động từ hệ thống, hoặc đèn báo lỗi 4Matic/ESP trên bảng táp-lô.
• Cần kiểm tra 4Matic ở đâu uy tín? Hệ thống 4Matic là một bộ phận phức tạp và cần được kiểm tra, bảo dưỡng bởi những kỹ thuật viên có kinh nghiệm và hiểu biết chuyên sâu về dòng xe Mercedes-Benz. Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi có đầy đủ trang thiết bị và đội ngũ chuyên gia để chăm sóc hệ thống 4Matic cho xe của bạn.
• 4Matic có ưu việt hơn các hệ thống dẫn động khác? Tùy mục đích sử dụng. 4Matic tối ưu cho an toàn và ổn định trên đường đa dạng, trong khi các hệ thống 4WD bán thời gian lại phù hợp hơn cho địa hình off-road khắc nghiệt.

Kết Luận

Qua những phân tích trên, có thể khẳng định rằng trên phần lớn các dòng xe Mercedes-Benz hiện đại, bạn không cần và cũng không thể “tắt” hệ thống dẫn động 4Matic. Hệ thống này được thiết kế để hoạt động tự động và liên tục nhằm mang lại sự an toàn và ổn định tối ưu cho chiếc xe của bạn trong mọi điều kiện. Việc can thiệp vào hệ thống này có thể gây ra lỗi hoặc thậm chí nguy hiểm.

Thay vì tìm cách tắt 4Matic, hãy tận hưởng những lợi ích mà công nghệ này mang lại và đảm bảo rằng hệ thống luôn hoạt động trong trạng thái tốt nhất thông qua việc bảo dưỡng định kỳ tại các trung tâm uy tín.

Ông Bùi Hiếu, Chuyên gia tư vấn xe tại Garage Auto Speedy, nhận định: “Hệ thống 4Matic là một điểm cộng lớn của Mercedes-Benz, đặc biệt phù hợp với điều kiện giao thông và khí hậu Việt Nam, nơi đường sá có thể thay đổi đột ngột. Chủ xe nên tập trung vào việc hiểu cách hệ thống hỗ trợ mình lái xe an toàn hơn và tuân thủ lịch trình bảo dưỡng để 4Matic luôn phát huy hiệu quả tốt nhất.”

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về hệ thống 4Matic trên xe Mercedes-Benz của mình hoặc cần kiểm tra, bảo dưỡng, đừng ngần ngại liên hệ với Garage Auto Speedy. Chúng tôi luôn sẵn sàng cung cấp dịch vụ chuyên nghiệp và lời khuyên hữu ích dựa trên kinh nghiệm thực tế. Chia sẻ trải nghiệm của bạn với hệ thống 4Matic dưới phần bình luận hoặc truy cập website Garage Auto Speedy để xem thêm các bài viết chuyên sâu khác!