Khi xe cháy nên dùng bình chữa cháy ở vị trí nào trước? Chuyên gia Garage Auto Speedy giải đáp

Tình huống xe ô tô bỗng dưng bốc cháy là cơn ác mộng mà không ai mong muốn đối mặt. Tuy nhiên, việc trang bị kiến thức và kỹ năng xử lý PCCC cơ bản có thể giảm thiểu đáng kể thiệt hại và quan trọng nhất là bảo vệ an toàn tính mạng. Một trong những câu hỏi then chốt khi đối mặt với đám cháy xe nhỏ là: Khi xe cháy nên dùng bình chữa cháy ở vị trí nào trước để đạt hiệu quả cao nhất? Đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm từ Garage Auto Speedy sẽ giải đáp chi tiết ngay trong bài viết này, giúp bạn trang bị hành trang cần thiết cho những sự cố không mong muốn.

Việc hiểu rõ nguyên lý hoạt động của đám cháy và cách sử dụng bình chữa cháy đúng kỹ thuật là cực kỳ quan trọng. Phun bình chữa cháy sai vị trí không chỉ lãng phí lượng bột hoặc khí chữa cháy quý giá mà còn có thể khiến ngọn lửa bùng phát mạnh hơn hoặc gây nguy hiểm cho người sử dụng. Mục tiêu đầu tiên và quan trọng nhất khi dùng bình chữa cháy là nhanh chóng dập tắt nguồn cung cấp nhiên liệu cho đám cháy hoặc làm mát vật liệu cháy, và vị trí phun chính là yếu tố quyết định thành công.

Nguyên nhân phổ biến dẫn đến cháy xe ô tô

Trước khi đi sâu vào vị trí phun, hãy cùng Garage Auto Speedy điểm qua những nguyên nhân thường gặp gây cháy xe để hiểu rõ bản chất đám cháy bạn có thể gặp:

Lỗi hệ thống điện

Đây là nguyên nhân hàng đầu và nguy hiểm nhất. Dây điện bị chập, đoản mạch, cầu chì không đúng chuẩn, đấu nối phụ kiện (như camera hành trình, đèn đóm, âm thanh) không đúng kỹ thuật hoặc sử dụng vật liệu kém chất lượng đều có thể tạo ra tia lửa điện hoặc quá nhiệt, dẫn đến cháy lớp cách điện và vật liệu xung quanh.

Rò rỉ nhiên liệu hoặc dầu nhớt

Xăng, dầu diesel, dầu động cơ, dầu phanh… là những chất lỏng dễ cháy. Nếu có sự rò rỉ do ống dẫn bị hỏng, gioăng phớt lão hóa, hoặc va chạm gây vỡ bình chứa, kết hợp với nguồn nhiệt (động cơ nóng, hệ thống xả) có thể gây cháy.

Động cơ quá nóng

Hệ thống làm mát gặp trục trặc (hết nước làm mát, két nước bẩn, quạt hỏng) khiến động cơ nóng quá mức có thể làm bốc hơi hoặc cháy các chất lỏng dễ bay hơi gần đó.

Ma sát, vật liệu dễ cháy và các nguyên nhân khác

Ma sát từ các bộ phận chuyển động (như phanh bó kẹt) có thể tạo nhiệt đủ để đốt cháy lốp hoặc vật liệu gần đó. Vật liệu dễ cháy như lá cây khô mắc kẹt trong khoang động cơ, hoặc các vật dụng dễ cháy mang theo trong xe (như bật lửa, bình xịt hóa chất) để dưới trời nắng nóng cũng tiềm ẩn nguy cơ.

Bước đầu tiên khi phát hiện xe bốc cháy

Phát hiện sớm là yếu tố then chốt. Nếu bạn thấy khói bất thường (đặc biệt là khói đen dày đặc), ngửi thấy mùi khét (dây điện cháy, nhựa cháy), hoặc nhìn thấy lửa, hãy thực hiện ngay các bước sau:

Dừng xe an toàn và nhanh chóng

Tìm một vị trí an toàn nhất có thể để tấp vào lề đường, cách xa nhà cửa, cây cối, và các phương tiện khác. Tắt máy xe hoàn toàn.

Sơ tán người khỏi xe

Đây là ưu tiên số một. Yêu cầu tất cả mọi người trên xe nhanh chóng rời khỏi xe và di chuyển đến nơi an toàn, cách xa chiếc xe đang cháy ít nhất 50-100 mét.

Gọi ngay lực lượng PCCC và cứu nạn, cứu hộ

Gọi số 114 ngay lập tức. Cung cấp thông tin chính xác về vị trí của bạn và tình hình đám cháy. Đám cháy ô tô có thể lan rất nhanh do có nhiều vật liệu dễ cháy và nhiên liệu. Lực lượng chuyên nghiệp luôn cần được thông báo sớm nhất có thể.

Sử dụng bình chữa cháy: Vị trí nào là QUAN TRỌNG NHẤT?

Khi đám cháy còn nhỏ, trong tầm kiểm soát và bạn đã đảm bảo an toàn cho bản thân và người khác, bạn có thể cân nhắc sử dụng bình chữa cháy trang bị trên xe. Tuy nhiên, câu hỏi mấu chốt là: nên phun vào đâu?

Câu trả lời chính xác và quan trọng nhất là: Luôn hướng vòi phun vào GỐC NGỌN LỬA (hay còn gọi là đáy đám cháy).

Tại sao lại như vậy? Ngọn lửa cần “nhiên liệu” để tồn tại (đó có thể là xăng, dầu, nhựa, dây điện bị cháy…). Gốc ngọn lửa là nơi nguồn nhiên liệu tiếp xúc trực tiếp với lửa. Phun bột chữa cháy hoặc khí CO2 vào gốc ngọn lửa sẽ cắt đứt nguồn cung cấp oxy và làm lạnh vật liệu cháy, dập tắt đám cháy hiệu quả nhất. Phun vào đỉnh ngọn lửa chỉ làm tán bột/khí, giảm hiệu quả chữa cháy đáng kể và dễ khiến đám cháy bùng lại.

Vị trí gốc ngọn lửa cụ thể sẽ phụ thuộc vào việc đám cháy bắt nguồn từ đâu:

Cháy ở khoang động cơ

Đây là vị trí phổ biến nhất do tập trung nhiều nguồn nhiệt, hệ thống điện và nhiên liệu. Nếu phát hiện lửa hoặc khói từ khoang động cơ, tuyệt đối không mở tung nắp capo ngay lập tức nếu ngọn lửa đã bùng lớn. Hành động này sẽ cung cấp một lượng lớn oxy, khiến đám cháy bùng phát dữ dội hơn.

Cách xử lý và vị trí phun:

• Nếu lửa còn rất nhỏ và bạn dám chắc nguồn cháy, hãy nhẹ nhàng hé mở nắp capo (nếu có thể chỉ mở khoảng 5-10cm).
• Hướng vòi phun của bình chữa cháy vào khe hở này, tập trung phun vào khu vực bạn thấy ngọn lửa bùng lên hoặc khói bốc ra nhiều nhất, nhắm vào gốc ngọn lửa bên trong.
• Nếu không thể hé mở nắp capo an toàn, hãy thử phun bột chữa cháy qua các khe hở trên lưới tản nhiệt hoặc dưới gầm xe nếu bạn quan sát thấy lửa đã lan xuống phía dưới.

Ông Nông Văn Linh, Kỹ sư trưởng tại Garage Auto Speedy, nhấn mạnh: “Sai lầm phổ biến khi cháy khoang động cơ là mở tung nắp capo ngay lập tức. Điều này cung cấp oxy làm lửa bùng mạnh hơn. Hãy chỉ hé mở hoặc phun qua khe lưới tản nhiệt, tập trung luồng bột vào đáy ngọn lửa bên trong. An toàn là trên hết, nếu lửa quá lớn hoặc bạn không chắc chắn, hãy lùi ra xa và chờ lực lượng PCCC chuyên nghiệp.”

Cháy dưới gầm xe

Ngọn lửa có thể bắt nguồn từ rò rỉ nhiên liệu nhỏ giọt xuống hệ thống xả nóng, hoặc do ma sát từ phanh bó kẹt làm nóng mâm/lốp.

Cách xử lý và vị trí phun:

• Nếu an toàn, hãy quan sát nhanh dưới gầm xe để xác định vị trí ngọn lửa.
• Nằm thấp (hoặc quỳ gối) giữ khoảng cách an toàn, hướng vòi phun của bình chữa cháy trực tiếp vào gốc ngọn lửa dưới gầm xe.

Cháy trong cabin

Cháy trong cabin thường do lỗi hệ thống điện bên trong, hoặc các vật dụng dễ cháy bắt lửa.

Cách xử lý và vị trí phun:

• Nếu ngọn lửa còn nhỏ và chưa lan rộng, hãy mở cửa xe (cẩn thận tránh hít phải khói độc).
• Hướng vòi phun vào gốc ngọn lửa bên trong cabin.

Hướng dẫn sử dụng bình chữa cháy bột (loại phổ biến cho ô tô)

Hầu hết các xe ô tô tại Việt Nam được trang bị bình chữa cháy dạng bột ABC khô. Cách sử dụng tuân theo nguyên tắc P.A.S.S:

Rút chốt an toàn (P – Pull)

Giữ bình thẳng đứng, một tay giữ thân bình, tay kia rút chốt an toàn (vòng khuyên).

Hướng vòi phun (A – Aim)

Hướng vòi phun về phía đám cháy, tập trung vào gốc ngọn lửa.

Bóp cò (S – Squeeze)

Bóp mạnh tay cầm để chất chữa cháy thoát ra.

Quét qua lại (S – Sweep)

Di chuyển vòi phun qua lại để phun đều chất chữa cháy lên toàn bộ khu vực gốc ngọn lửa cho đến khi lửa tắt hẳn.

Theo Ông Bùi Hiếu, Chuyên gia tư vấn an toàn tại Garage Auto Speedy, “Nguyên tắc ‘Aim’ (Hướng) trong phương pháp P.A.S.S. rất quan trọng. Luôn hướng vòi phun vào gốc ngọn lửa, dù nó ở đâu. Phun vào đỉnh ngọn lửa chỉ làm tán bột và không hiệu quả dập tắt nguồn cháy. Đồng thời, hãy giữ bình thẳng đứng và phun liên tục để tận dụng tối đa hiệu quả.”

Những lưu ý quan trọng khi dùng bình chữa cháy ô tô

• Đảm bảo an toàn cho bản thân: Không bao giờ mạo hiểm tính mạng để dập tắt đám cháy. Nếu lửa quá lớn, lan nhanh, hoặc bạn cảm thấy không an toàn, hãy bỏ qua việc chữa cháy và tập trung thoát hiểm, chờ lực lượng chuyên nghiệp.
• Chỉ sử dụng khi đám cháy còn nhỏ: Bình chữa cháy trên xe chỉ có dung tích nhỏ, chỉ hiệu quả với các đám cháy mới bùng phát, còn nhỏ và chưa lan rộng.
• Luôn giữ khoảng cách an toàn: Tùy loại bình và hướng dẫn sử dụng, thường là khoảng 1.5 – 3 mét.
• Không cố gắng mở nắp capo nếu lửa bùng lớn: Như đã nói ở trên, hành động này cực kỳ nguy hiểm.
• Luôn quan sát để tránh lửa bùng lại: Sau khi lửa đã tắt, hãy tiếp tục quan sát kỹ khu vực vừa cháy để đảm bảo ngọn lửa không bùng phát lại.

Phòng tránh cháy xe: Lời khuyên từ Garage Auto Speedy

Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Cách tốt nhất để đối phó với cháy xe là ngăn chặn không cho nó xảy ra. Đội ngũ chuyên gia tại Garage Auto Speedy luôn khuyến cáo chủ xe:

• Kiểm tra bảo dưỡng định kỳ: Đặc biệt chú trọng kiểm tra hệ thống điện và hệ thống nhiên liệu. Các dây điện bị lão hóa, mối nối lỏng lẻo, ống dẫn nhiên liệu nứt vỡ cần được thay thế kịp thời.
• Không tự ý đấu nối điện, lắp phụ kiện kém chất lượng: Việc lắp đặt các thiết bị điện tử không đúng cách, sử dụng dây dẫn không đủ tải hoặc cầu chì sai thông số là nguyên nhân phổ biến gây chập cháy. Hãy đến các garage uy tín như Garage Auto Speedy để được tư vấn và lắp đặt chuyên nghiệp.
• Chú ý khi sạc thiết bị điện tử: Không để các thiết bị đang sạc (điện thoại, pin dự phòng) dưới ánh nắng trực tiếp trong xe.
• Trang bị bình chữa cháy phù hợp và kiểm tra hạn sử dụng: Đảm bảo bình chữa cháy trên xe của bạn là loại phù hợp (thường là bột ABC), còn hạn sử dụng và áp suất hoạt động bình thường. Vị trí đặt bình nên dễ lấy khi cần thiết.

FAQ

• Bình chữa cháy loại nào phù hợp cho ô tô? Bình chữa cháy dạng bột khô loại ABC là phổ biến nhất và phù hợp để chữa cháy các loại vật liệu rắn (A), chất lỏng (B) và khí cháy (C), bao gồm cả cháy do điện.
• Bình chữa cháy ô tô nên để ở đâu trên xe? Nên để ở vị trí dễ lấy nhất khi có sự cố, ví dụ: dưới ghế lái hoặc ghế phụ, trong hộc để đồ phía trước. Tránh để trong cốp xe vì sẽ mất thời gian lấy khi khẩn cấp.
• Lửa bùng lên nhanh quá thì làm sao? Ưu tiên hàng đầu là sơ tán người ra khỏi xe và gọi ngay cứu hỏa (114). Không cố gắng dập lửa nếu nó đã quá lớn.
• Sau khi dập lửa thành công có cần làm gì nữa không? Tuyệt đối không khởi động lại xe. Gọi xe cứu hộ để đưa xe về garage kiểm tra toàn diện. Đám cháy nhỏ cũng có thể gây hư hại nặng nề cho hệ thống điện hoặc các bộ phận khác.
• Chi phí kiểm tra hệ thống điện chống cháy tại Garage Auto Speedy là bao nhiêu? Chi phí kiểm tra hệ thống điện và các nguy cơ tiềm ẩn gây cháy tại Garage Auto Speedy phụ thuộc vào dòng xe và mức độ chi tiết kiểm tra. Vui lòng liên hệ số điện thoại 0877.726.969 hoặc truy cập website https://autospeedy.vn/ để được tư vấn cụ thể và đặt lịch kiểm tra.

Kết luận

Khi đối mặt với tình huống cháy xe, sự bình tĩnh và kiến thức xử lý đúng đắn là vô cùng quan trọng. Hãy nhớ nguyên tắc cốt lõi khi sử dụng bình chữa cháy: luôn hướng vòi phun vào gốc ngọn lửa. Nắm vững vị trí trọng tâm cần phun cho từng khu vực như khoang động cơ, dưới gầm hay trong cabin sẽ giúp bạn sử dụng bình chữa cháy hiệu quả nhất có thể trong những giây phút nguy cấp.

Tuy nhiên, hãy luôn đặt an toàn của bản thân và những người xung quanh lên hàng đầu. Nếu đám cháy quá lớn, hãy nhanh chóng sơ tán và chờ lực lượng PCCC chuyên nghiệp.

Để phòng tránh những sự cố đáng tiếc này, việc kiểm tra và bảo dưỡng xe định kỳ là cách hiệu quả nhất. Đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm tại Garage Auto Speedy luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn kiểm tra, bảo dưỡng hệ thống điện, nhiên liệu và các bộ phận khác để đảm bảo chiếc xe của bạn luôn trong tình trạng an toàn nhất.

Hãy liên hệ ngay với Garage Auto Speedy qua số điện thoại 0877.726.969, truy cập website https://autospeedy.vn/ hoặc ghé thăm địa chỉ tại 2QW3+G93 Bắc Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam để được tư vấn và chăm sóc chiếc xe của bạn một cách toàn diện nhất. An toàn của bạn trên mọi hành trình là ưu tiên hàng đầu của Garage Auto Speedy!