Categories: Mẹo sửa chữa

Đánh lái liên tục trong thời gian dài có ‘làm hại’ bơm trợ lực lái? Góc nhìn chuyên gia từ Garage Auto Speedy

Đây là một trong những băn khoăn phổ biến của nhiều bác tài, đặc biệt là khi phải thường xuyên di chuyển trên những cung đường quanh co, đường đèo hay trong điều kiện giao thông đô thị đông đúc, phải liên tục thao tác với vô lăng. Liệu việc đánh lái liên tục, kéo dài có thực sự gây ảnh hưởng xấu đến bơm trợ lực lái của xe? Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi hiểu rõ những lo ngại này và muốn mang đến cái nhìn chi tiết, chính xác từ góc độ chuyên môn để giúp bạn an tâm hơn khi sử dụng xe.

Hệ thống trợ lực lái là một bộ phận quan trọng, giúp giảm đáng kể lực cần thiết để quay vô lăng, mang lại cảm giác lái nhẹ nhàng và thoải mái. Trên đa số các dòng xe phổ thông trước đây, hệ thống này hoạt động dựa trên nguyên lý thủy lực, trong đó, bơm trợ lực đóng vai trò “trái tim”, tạo ra áp suất dầu cần thiết để hỗ trợ người lái. Ngày nay, hệ thống trợ lực lái điện (EPS) ngày càng phổ biến hơn, nhưng câu hỏi về tác động của việc đánh lái liên tục lên hệ thống thủy lực vẫn còn rất nhiều người quan tâm.

Hệ thống trợ lực lái thủy lực hoạt động như thế nào?

Để hiểu rõ tác động của việc đánh lái, chúng ta cần biết hệ thống trợ lực lái thủy lực làm việc ra sao.

Trợ lực lái thủy lực: Vai trò của bơm

Trong hệ thống này, bơm trợ lực lái (thường là loại bơm cánh gạt hoặc bơm piston) được dẫn động bởi động cơ xe (thông qua dây đai) hoặc bởi một mô-tơ điện riêng. Bơm này hút dầu trợ lực từ bình chứa và đẩy nó đi dưới áp suất cao qua các đường ống dẫn đến bộ phận van phân phối.

Khi bạn xoay vô lăng, van phân phối sẽ điều chỉnh dòng dầu có áp suất cao chảy vào một bên của xy-lanh trợ lực, tạo ra lực đẩy piston, giúp bạn xoay bánh xe dễ dàng hơn. Dầu từ phía đối diện của xy-lanh sẽ chảy ngược về bình chứa.

Áp suất do bơm tạo ra tỷ lệ thuận với tốc độ động cơ (đối với bơm dẫn động bằng dây đai) và thay đổi tùy theo góc đánh lái cũng như lực tác động lên vô lăng. Khi đánh lái, đặc biệt là ở tốc độ thấp hoặc khi đứng yên, hệ thống cần áp suất cao hơn để cung trợ lực tối đa.

Trợ lực lái điện: Khác biệt cơ bản

Trên các dòng xe đời mới, hệ thống trợ lực lái điện (EPS) sử dụng mô-tơ điện để tạo ra lực hỗ trợ. Hệ thống này không có bơm thủy lực và không sử dụng dầu trợ lực (ngoài dầu bôi trơn cho các bộ phận cơ khí). Tác động của việc đánh lái liên tục lên hệ thống EPS khác hoàn toàn so với hệ thống thủy lực. Trong phạm vi bài viết này, chúng ta sẽ tập trung vào hệ thống trợ lực lái thủy lực và bơm của nó theo đúng từ khóa bạn quan tâm.

“Đánh lái liên tục” và áp lực lên bơm trợ lực

Khi bạn đánh lái, hệ thống trợ lực lái thủy lực phải làm việc. Bơm phải tạo ra áp suất để đẩy dầu đi và hỗ trợ bạn xoay vô lăng. Việc đánh lái liên tục, đặc biệt là xoay vô lăng nhiều vòng trong thời gian ngắn, chắc chắn làm cho bơm phải hoạt động nhiều hơn.

Tuy nhiên, “đánh lái liên tục” có hai ngữ cảnh khác nhau mà chúng ta cần phân biệt:

  1. Đánh lái liên tục khi xe đang di chuyển (ví dụ: đi đường đèo, đường quanh co): Trong trường hợp này, xe có tốc độ di chuyển nhất định. Hệ thống trợ lực vẫn hoạt động, nhưng áp lực tổng thể lên hệ thống thường không quá cực đoan vì lực cản từ lốp và mặt đường được phân bổ khi xe lăn bánh. Mặc dù bơm vẫn làm việc, nhưng nó đang hoạt động trong điều kiện thiết kế thông thường.
  2. Đánh lái liên tục khi xe gần như đứng yên hoặc di chuyển rất chậm (ví dụ: quay đầu xe nhiều lần trong không gian hẹp, lùi chuồng, đánh lái “chết” tại chỗ): Đây là tình huống đặt áp lực lớn nhất lên hệ thống trợ lực lái thủy lực, đặc biệt là bơm. Khi xe đứng yên, lực cản ma sát giữa lốp và mặt đường là lớn nhất. Hệ thống trợ lực cần tạo ra áp suất dầu cực đại để giúp bạn xoay vô lăng.

Tác động thực sự của việc đánh lái liên tục lên bơm trợ lực lái

Quay trở lại câu hỏi chính: “Nếu đánh Lái Liên Tục Trong Thời Gian Dài Có ảnh Hưởng đến Bơm Không?”. Câu trả lời là có thể, nhưng mức độ ảnh hưởng phụ thuộc vào loại “đánh lái liên tục” và tình trạng của hệ thống.

  • Đối với việc đánh lái liên tục khi xe đang di chuyển: Thông thường, hệ thống trợ lực lái thủy lực được thiết kế để chịu tải trong điều kiện hoạt động bình thường, bao gồm cả việc di chuyển trên các cung đường cần đánh lái nhiều. Miễn là hệ thống đang trong tình trạng tốt (đủ dầu, dầu sạch, không rò rỉ), việc này ít gây hại đáng kể cho bơm.

  • Đối với việc đánh lái liên tục khi xe đứng yên hoặc tốc độ rất chậm (đánh lái “chết”): Đây mới là lúc áp lực lên bơm và toàn bộ hệ thống trở nên đáng kể.

    • Tăng áp suất: Bơm phải làm việc hết công suất để đạt được áp suất dầu cực đại. Việc duy trì áp suất cao liên tục trong thời gian dài sẽ làm tăng tải trọng lên các bộ phận bên trong bơm.
    • Tăng nhiệt độ: Dầu trợ lực khi chịu áp suất cao và ma sát liên tục sẽ nóng lên rất nhanh. Nhiệt độ cao là “kẻ thù” của dầu và các gioăng phớt trong hệ thống. Dầu bị nóng quá mức sẽ nhanh chóng bị biến chất, mất khả năng bôi trơn và truyền áp suất hiệu quả. Các gioăng phớt bị lão hóa, cứng lại và dễ bị rò rỉ.
    • Tăng mài mòn: Áp suất cao và nhiệt độ tăng cường quá trình mài mòn các chi tiết cơ khí bên trong bơm và thước lái.

Như vậy, việc đánh lái “chết” liên tục hoặc giữ vô lăng ở điểm cuối hành trình (đánh kịch lái) trong thời gian dài mới là yếu tố chính gây hại cho bơm trợ lực và hệ thống. Hành động này khiến bơm phải duy trì áp suất cực đại liên tục mà không có sự luân chuyển dầu hiệu quả để làm mát, dẫn đến quá nhiệt và quá tải.

Ông Nông Văn Linh, Kỹ sư trưởng tại Garage Auto Speedy, chia sẻ: “Trong quá trình sửa chữa và bảo dưỡng, chúng tôi thường gặp các trường hợp bơm trợ lực bị hỏng do nguyên nhân chủ yếu là dầu trợ lực bị bẩn, cạn hoặc quá nhiệt do thói quen đánh lái kịch lái và giữ lâu. Việc đi đường đèo hay đường quanh co mà đánh lái liên tục trong khi xe đang lăn bánh thì hiếm khi là nguyên nhân trực tiếp làm hỏng bơm, miễn là hệ thống được bảo dưỡng tốt.”

Những yếu tố khác thường gây hại cho bơm trợ lực lái hơn là đánh lái liên tục

Thực tế, có nhiều nguyên nhân phổ biến hơn việc “đánh lái liên tục khi di chuyển” gây ra các vấn đề cho bơm trợ lực:

  1. Thiếu dầu trợ lực hoặc dầu bị bẩn/biến chất: Đây là nguyên nhân hàng đầu. Dầu trợ lực không đủ sẽ khiến bơm hoạt động trong điều kiện khô, tăng ma sát và nhiệt độ. Dầu bẩn hoặc biến chất (do quá hạn sử dụng hoặc quá nhiệt nhiều lần) sẽ mất khả năng bôi trơn và làm mát, gây mài mòn và hỏng hóc.
  2. Rò rỉ dầu trợ lực: Các đường ống, gioăng phớt bị lão hóa hoặc hư hỏng gây rò rỉ dầu, dẫn đến tình trạng thiếu dầu.
  3. Dây đai dẫn động bơm bị trùng hoặc mòn (đối với bơm cơ khí): Dây đai không đủ căng hoặc bị mòn sẽ khiến bơm không quay đúng tốc độ, không tạo đủ áp suất và có thể gây ra tiếng kêu rít.
  4. Lão hóa tự nhiên của các bộ phận: Giống như bất kỳ bộ phận cơ khí nào khác, bơm trợ lực cũng có tuổi thọ. Sau thời gian dài sử dụng, các chi tiết bên trong sẽ bị mài mòn.
  5. Sử dụng loại dầu trợ lực không đúng: Mỗi xe có thể yêu cầu loại dầu trợ lực cụ thể (ví dụ: Dextron II, III, ATF, hoặc loại chuyên dụng của hãng). Sử dụng sai loại dầu có thể gây hại cho các gioăng phớt và ảnh hưởng đến hiệu suất hoạt động của bơm.

Dấu hiệu nhận biết bơm trợ lực lái gặp vấn đề

Khi bơm trợ lực lái bắt đầu có dấu hiệu hỏng hóc, xe của bạn sẽ xuất hiện các triệu chứng sau:

  • Tiếng ồn bất thường: Nghe thấy tiếng rít, rên rỉ hoặc tiếng kêu ù ù, đặc biệt là khi đánh lái. Tiếng ồn này thường tăng lên khi đánh lái kịch hết sang một bên.
  • Tay lái nặng bất thường: Cảm giác vô lăng nặng hơn so với bình thường, đặc biệt là khi di chuyển chậm hoặc đánh lái tại chỗ. Độ nặng có thể không đều giữa hai bên trái/phải.
  • Rò rỉ dầu trợ lực: Phát hiện vệt dầu dưới gầm xe, hoặc mức dầu trong bình chứa bị giảm nhanh chóng.
  • Dầu trợ lực bị đục hoặc có mùi khét: Khi kiểm tra bình dầu, thấy dầu không còn màu trong suốt mà bị chuyển màu sẫm, đục, hoặc ngửi thấy mùi khét do quá nhiệt.

Nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, bạn nên đưa xe đi kiểm tra càng sớm càng tốt.

Lời khuyên từ chuyên gia Garage Auto Speedy

Từ kinh nghiệm thực tế tại Garage Auto Speedy, chúng tôi có vài lời khuyên dành cho bạn để bảo vệ bơm trợ lực lái và toàn bộ hệ thống lái:

  1. Tránh đánh lái “chết” và giữ kịch lái lâu: Khi cần xoay trở xe trong không gian hẹp, hãy cố gắng di chuyển xe tiến hoặc lùi một chút thay vì chỉ xoay vô lăng tại chỗ. Tránh giữ vô lăng kịch hết sang một bên trong thời gian quá 5-10 giây. Hành động này tạo áp lực cực lớn và gây nóng dầu nhanh chóng.
  2. Kiểm tra và thay dầu trợ lực định kỳ: Tham khảo sách hướng dẫn sử dụng xe để biết loại dầu phù hợp và chu kỳ thay dầu được nhà sản xuất khuyến cáo. Mức dầu trợ lực nên được kiểm tra thường xuyên (ví dụ: mỗi lần thay dầu động cơ). Nếu dầu bị bẩn, có mùi khét hoặc chuyển màu, hãy thay mới ngay cả khi chưa đến kỳ.
  3. Kiểm tra hệ thống định kỳ: Trong các lần bảo dưỡng tổng quát tại Garage Auto Speedy, chúng tôi luôn kiểm tra toàn bộ hệ thống lái, bao gồm bơm, đường ống, gioăng phớt và thước lái để phát hiện sớm các dấu hiệu rò rỉ hoặc hư hỏng.
  4. Sử dụng đúng loại dầu: Luôn đảm bảo sử dụng đúng loại dầu trợ lực được khuyến cáo cho xe của bạn. Điều này cực kỳ quan trọng.

Ông Bùi Hiếu, Chuyên gia tư vấn xe tại Garage Auto Speedy, nhận định: “Việc chăm sóc đúng cách quan trọng hơn nhiều so với việc lo lắng về tần suất đánh lái khi xe đang di chuyển. Hệ thống lái là một bộ phận an toàn cực kỳ quan trọng. Hãy ưu tiên việc bảo dưỡng định kỳ và xử lý ngay khi có dấu hiệu bất thường. Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn kiểm tra và khắc phục mọi vấn đề liên quan đến hệ thống lái.”

Các câu hỏi thường gặp (FAQ)

Đánh lái kịch lái có hại không?

Có hại, đặc biệt là nếu bạn giữ vô lăng ở vị trí kịch lái trong thời gian dài (vài giây). Điều này khiến bơm trợ lực phải tạo áp suất cực đại liên tục, gây nóng dầu và tăng tải cho hệ thống.

Khi nào cần kiểm tra dầu trợ lực lái?

Nên kiểm tra mức dầu trợ lực lái định kỳ, ví dụ mỗi lần thay dầu động cơ hoặc sau mỗi vài nghìn km. Đồng thời kiểm tra màu sắc và mùi của dầu.

Dấu hiệu nào cho thấy dầu trợ lực cần thay?

Dầu trợ lực bị đục, chuyển sang màu nâu sẫm hoặc đen, hoặc có mùi khét là những dấu hiệu rõ ràng cho thấy dầu đã bị biến chất và cần được thay ngay lập tức.

Chi phí sửa chữa bơm trợ lực lái có đắt không?

Chi phí sửa chữa hoặc thay thế bơm trợ lực lái phụ thuộc vào dòng xe, loại bơm và mức độ hư hỏng. Đây thường là một hạng mục sửa chữa tương đối tốn kém. Việc bảo dưỡng phòng ngừa luôn hiệu quả hơn và tiết kiệm chi phí hơn.

Hệ thống trợ lực lái điện (EPS) có bị ảnh hưởng bởi việc đánh lái liên tục không?

Hệ thống EPS không có bơm thủy lực và dầu trợ lực (chính). Việc đánh lái liên tục chủ yếu tác động lên mô-tơ điện và các cảm biến, nhưng chúng thường được thiết kế để chịu tải trong điều kiện hoạt động bình thường. Đánh lái kịch lái và giữ lâu vẫn có thể gây nóng mô-tơ, nhưng cơ chế khác với hệ thống thủy lực.

Kết luận

Tóm lại, việc đánh lái liên tục khi xe đang di chuyển trên các cung đường cần nhiều thao tác vô lăng (như đường đèo, đường quanh co) không phải là nguyên nhân chính gây hỏng bơm trợ lực lái trên xe ô tô sử dụng hệ thống thủy lực. Nguyên nhân gây hại chủ yếu đến từ việc đánh lái “chết” (tại chỗ) và giữ vô lăng kịch hết hành trình quá lâu, cùng với tình trạng thiếu dầu, dầu bẩn hoặc rò rỉ trong hệ thống.

Điều quan trọng nhất để bảo vệ bơm trợ lực lái và duy trì cảm giác lái tốt là thực hiện bảo dưỡng hệ thống lái định kỳ, kiểm tra mức dầu và thay dầu đúng hạn, và tránh thói quen đánh lái kịch lái khi xe đứng yên.

Nếu bạn có bất kỳ băn khoăn nào về hệ thống lái của xe hoặc nhận thấy các dấu hiệu bất thường, đừng ngần ngại đưa xe đến Garage Auto Speedy. Với đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm và chuyên môn sâu rộng, chúng tôi sẽ kiểm tra, tư vấn và khắc phục vấn đề một cách chính xác, giúp xe của bạn vận hành an toàn và bền bỉ nhất.

Hãy liên hệ với Garage Auto Speedy qua số điện thoại 0877.726.969 hoặc truy cập website https://autospeedy.vn/ để đặt lịch hẹn hoặc tìm hiểu thêm về các dịch vụ chăm sóc và sửa chữa ô tô chuyên nghiệp của chúng tôi. Địa chỉ Garage Auto Speedy tại 2QW3+G93 Bắc Từ Liêm, Hà Nội luôn sẵn sàng chào đón bạn!

Đánh giá
autospeedy_vn

Recent Posts

Bảo Dưỡng Xe Ô Tô Tại Hãng Có Tốt Không? Chuyên Gia Auto Speedy Giải Đáp

Bảo dưỡng xe ô tô định kỳ là yếu tố then chốt để duy trì…

3 giờ ago

Có nên kiểm tra van điều áp khí nén ô tô định kỳ? Garage Auto Speedy giải đáp

Van điều áp khí nén là một bộ phận quan trọng trong hệ thống khí…

4 giờ ago

Xe hao nhớt bất thường là do đâu? Garage Auto Speedy giải đáp

Hao nhớt là một vấn đề khiến nhiều chủ xe lo lắng, đặc biệt khi…

4 giờ ago

Cổng USB, AUX Không Hoạt Động Có Sửa Được Không? Garage Auto Speedy Giải Đáp

Khi đang tận hưởng những chuyến đi dài, hệ thống giải trí trên xe hơi…

4 giờ ago

Bao Lâu Nên Bảo Dưỡng Xe Ô Tô Một Lần? Tìm Hiểu Từ Auto Speedy

Việc bảo dưỡng xe ô tô định kỳ là yếu tố then chốt để đảm…

4 giờ ago

Có Nên Vệ Sinh Cổ Hút Khí Nạp Ô Tô? Chuyên Gia Auto Speedy Giải Đáp

Cổ hút khí nạp là một bộ phận quan trọng trong hệ thống động cơ…

4 giờ ago