Tại Sao Bơm Trợ Lực Lái Kêu “Cạch Cạch” Khi Quay Vô Lăng? Chuyên Gia Garage Auto Speedy Giải Đáp

Tiếng kêu “cạch cạch” hoặc “lụp bụp” phát ra từ hệ thống trợ lực lái khi bạn quay vô lăng, đặc biệt là khi đánh lái hết cỡ hoặc ở tốc độ thấp, là một dấu hiệu bất thường không nên bỏ qua. Đây là âm thanh gây khó chịu và thường báo hiệu một vấn đề tiềm ẩn bên trong hệ thống trợ lực lái. Nếu bạn đang trải qua tình trạng này và băn khoăn về nguyên nhân cũng như cách khắc phục, bài viết này từ các chuyên gia của Garage Auto Speedy sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết và đáng tin cậy.

Hệ thống trợ lực lái giúp việc điều khiển xe trở nên nhẹ nhàng và dễ dàng hơn rất nhiều. Khi nó hoạt động không đúng cách, trải nghiệm lái xe sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, thậm chí tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Tiếng kêu “cạch cạch” khác với tiếng kêu “vo ve” hay “ù ù” thường gặp khi bơm trợ lực gặp vấn đề về áp suất hoặc chất lượng dầu. Âm thanh này thường chỉ ra những nguyên nhân cụ thể hơn mà chúng ta cần tìm hiểu rõ.

Hệ Thống Trợ Lực Lái Hoạt Động Như Thế Nào?

Trước khi đi sâu vào nguyên nhân gây tiếng kêu “cạch cạch”, hãy cùng Garage Auto Speedy điểm qua cách hệ thống trợ lực lái hoạt động cơ bản.

Hệ thống trợ lực lái phổ biến trên các dòng xe cũ và một số xe đời mới là trợ lực lái thủy lực. Hệ thống này bao gồm các bộ phận chính:

• Bơm trợ lực lái: Được dẫn động bởi động cơ (thường thông qua dây đai), có nhiệm vụ tạo ra áp suất dầu trong hệ thống.
• Dầu trợ lực lái (Power Steering Fluid): Chất lỏng chuyên dụng truyền năng lượng từ bơm đến thước lái và bôi trơn các bộ phận.
• Ống dẫn (Hoses): Các đường ống dẫn dầu từ bơm đến thước lái và ngược lại.
• Thước lái (Rack and Pinion hoặc Gearbox): Bộ phận chính biến chuyển động quay của vô lăng thành chuyển động tịnh tiến của bánh xe. Thước lái có các van và piston sử dụng áp suất dầu để hỗ trợ lực đánh lái.
• Van phân phối (Control Valve): Điều chỉnh lượng dầu và hướng dầu chảy vào thước lái tùy thuộc vào hướng quay của vô lăng.

Khi bạn quay vô lăng, van phân phối sẽ mở đường cho dầu áp suất cao từ bơm chảy vào một bên của piston trong thước lái, giúp đẩy thước lái sang hướng mong muốn với lực nhẹ hơn đáng kể.

Tại Sao Xuất Hiện Tiếng Kêu “Cạch Cạch” Từ Bơm Trợ Lực?

Tiếng kêu “cạch cạch” hoặc đôi khi nghe như tiếng “lụp bụp”, “rắc rắc” khi quay vô lăng, đặc biệt rõ khi đánh lái tại chỗ hoặc di chuyển chậm, thường là dấu hiệu của các vấn đề liên quan đến:

1. Mức Dầu Trợ Lực Lái Quá Thấp

Đây là nguyên nhân phổ biến hàng đầu. Khi mức dầu trợ lực lái thấp hơn mức tối thiểu cần thiết, bơm sẽ không hút đủ dầu. Thay vào đó, nó sẽ hút lẫn cả không khí vào hệ thống.

• Tại sao gây tiếng kêu cạch cạch? Không khí lẫn trong dầu tạo ra các bọt khí. Khi các bọt khí này đi qua bơm dưới áp suất cao, chúng vỡ ra, gây ra hiện tượng “xâm thực” (cavitation) và tạo ra âm thanh lụp bụp, cạch cạch. Mức dầu càng thấp, lượng khí hút vào càng nhiều, tiếng kêu càng rõ và liên tục hơn khi quay vô lăng.

Mức dầu thấp thường do hệ thống bị rò rỉ tại một điểm nào đó (ống dẫn, khớp nối, phớt bơm, phớt thước lái).

2. Hệ Thống Bị Lọt Khí (Aeration)

Ngay cả khi mức dầu không quá thấp, hệ thống vẫn có thể bị lọt khí nếu có các điểm hở hoặc nếu dầu bị khuấy động mạnh (ví dụ: do bơm bị mòn).

• Tại sao gây tiếng kêu cạch cạch? Tương tự như mức dầu thấp, khí lọt vào tạo bọt trong dầu. Các bọt khí này gây tiếng ồn khi bị nén và vỡ ra dưới áp suất cao trong bơm và thước lái.

3. Bơm Trợ Lực Lái Bị Mòn hoặc Hỏng

Theo thời gian sử dụng, các bộ phận bên trong bơm trợ lực lái (như cánh gạt, rotor, vòng bi) có thể bị mòn hoặc hư hỏng.

• Tại sao gây tiếng kêu cạch cạch? Sự mòn rão hoặc hư hỏng của các bộ phận bên trong bơm có thể tạo ra khe hở, gây va đập cơ khí nhẹ giữa các chi tiết quay, hoặc làm cho bơm hoạt động không ổn định, hút dầu kèm khí do hiệu suất giảm. Tiếng kêu này có thể rõ hơn khi bơm phải làm việc nặng (lúc đánh lái).

4. Lọc Dầu Trợ Lực Lái Bị Tắc

Một số hệ thống trợ lực lái có bộ lọc dầu nhỏ, thường nằm trong bình chứa hoặc trên đường hồi dầu. Nếu lọc này bị tắc do cặn bẩn, dầu sẽ khó lưu thông, gây áp lực ngược lên bơm.

• Tại sao gây tiếng kêu cạch cạch? Dầu bị hạn chế lưu thông khiến bơm phải làm việc vất vả hơn và có thể gây ra tiếng ồn bất thường. Mặc dù tiếng “cạch cạch” ít điển hình hơn tiếng “rít” hoặc “ù” do tắc lọc, nhưng nó vẫn có thể là một yếu tố góp phần hoặc là dấu hiệu của một vấn đề phức tạp hơn.

5. Vấn Đề Với Van Hồi Dầu Hoặc Các Van Khác

Trong hệ thống trợ lực lái thủy lực có các van điều chỉnh dòng chảy và áp suất dầu. Nếu một van nào đó bị kẹt, mòn hoặc hỏng (đặc biệt là van hồi dầu hoặc van an toàn), nó có thể gây ra sự gián đoạn hoặc va đập trong dòng chảy dầu, dẫn đến tiếng kêu “cạch cạch”.

• Tại sao gây tiếng kêu cạch cạch? Van hoạt động không trơn tru hoặc bị kẹt nhẹ có thể tạo ra các rung động hoặc tiếng động cơ học khi dầu áp suất cao đi qua nó, hoặc khi van đóng/mở không đúng thời điểm.

6. Sự Lỏng Lẻo hoặc Va Chạm Cơ Khí

Ít phổ biến hơn, tiếng kêu “cạch cạch” có thể không hoàn toàn từ bên trong hệ thống thủy lực, mà do bơm trợ lực lái bị lỏng trên giá đỡ, hoặc dây đai dẫn động bơm bị lỏng và va đập nhẹ vào chi tiết khác khi quay.

Dấu Hiệu Kèm Theo Tiếng Kêu “Cạch Cạch”

Khi bơm trợ lực lái kêu “cạch cạch”, bạn có thể nhận thấy các dấu hiệu khác đi kèm, giúp bạn chẩn đoán chính xác hơn:

• Vô lăng nặng hơn: Hệ thống trợ lực hoạt động kém hiệu quả hoặc không hoạt động.
• Dầu trợ lực có bọt: Dầu trong bình chứa bị sủi bọt hoặc có màu đục, cho thấy có khí lẫn trong dầu.
• Rò rỉ dầu: Có vệt dầu loang dưới gầm xe, đặc biệt là quanh khu vực bơm, ống dẫn hoặc thước lái.
• Tiếng kêu tăng khi quay vô lăng: Âm thanh rõ nhất khi bạn đánh lái, đặc biệt là đánh hết lái sang một bên.

Hậu Quả Khi Bỏ Qua Tiếng Kêu Bất Thường

Việc trì hoãn kiểm tra và sửa chữa khi bơm trợ lực lái phát ra tiếng kêu “cạch cạch” có thể dẫn đến:

• Hỏng hóc nặng hơn: Bơm trợ lực lái có thể bị phá hủy hoàn toàn do hoạt động trong điều kiện thiếu dầu hoặc lẫn khí.
• Hỏng thước lái: Áp lực bất thường hoặc dầu lẫn khí có thể làm hỏng các phớt và chi tiết bên trong thước lái.
• Mất trợ lực lái đột ngột: Điều này rất nguy hiểm khi đang di chuyển, đặc biệt là ở tốc độ cao hoặc khi cần đánh lái gấp.

Làm Gì Khi Bơm Trợ Lực Lái Kêu “Cạch Cạch”?

Khi phát hiện tiếng kêu này, bạn nên thực hiện các bước kiểm tra cơ bản và tìm kiếm sự hỗ trợ chuyên nghiệp.

1. Kiểm Tra Mức Dầu Trợ Lực Lái

• Tìm bình chứa dầu trợ lực lái (thường có nắp ghi “Power Steering” hoặc biểu tượng vô lăng).
• Kiểm tra mức dầu theo vạch “MIN” và “MAX” trên bình, có thể có vạch riêng cho khi động cơ nguội (COLD) và nóng (HOT).
• Nếu mức dầu thấp, bạn có thể tạm thời bổ sung thêm dầu trợ lực lái đúng loại theo khuyến cáo của nhà sản xuất xe. Lưu ý, việc bổ sung dầu chỉ là giải pháp tạm thời nếu có rò rỉ.

2. Quan Sát Dầu Trong Bình Chứa

• Mở nắp bình chứa dầu (khi động cơ nguội) và quan sát. Dầu trợ lực lái bình thường có màu hổ phách nhạt hoặc đỏ.
• Nếu dầu có màu sẫm, đục, hoặc có nhiều bọt khí, đó là dấu hiệu của dầu bẩn, cũ, hoặc hệ thống bị lọt khí.

3. Kiểm Tra Rò Rỉ

• Kiểm tra xung quanh bơm trợ lực, các đường ống dẫn dầu, và thước lái xem có dấu hiệu dầu bị rò rỉ ra ngoài không.

4. Đưa Xe Đến Gara Chuyên Nghiệp

Sau khi kiểm tra cơ bản, dù phát hiện nguyên nhân hay không, việc đưa xe đến gara uy tín là cần thiết để được chẩn đoán và sửa chữa chính xác. Hệ thống trợ lực lái là một bộ phận phức tạp, yêu cầu kiến thức chuyên môn và dụng cụ đặc thù để kiểm tra áp suất, xác định điểm rò rỉ và thay thế phụ tùng đúng kỹ thuật.

Ông Nông Văn Linh, Kỹ sư trưởng tại Garage Auto Speedy, chia sẻ: “Tiếng kêu ‘cạch cạch’ từ bơm trợ lực lái là một dấu hiệu khá đặc trưng của tình trạng dầu bị lẫn khí do thiếu hụt hoặc rò rỉ ở đâu đó trong hệ thống. Tuy nhiên, đôi khi nó cũng có thể là biểu hiện sớm của sự mòn cơ khí bên trong bơm. Việc chẩn đoán chính xác cần kiểm tra áp suất hệ thống, tình trạng dầu và toàn bộ đường ống dẫn. Tự ý sửa chữa hoặc chỉ đổ thêm dầu có thể không giải quyết triệt để vấn đề và thậm chí làm trầm trọng thêm.”

Quy Trình Chẩn Đoán và Sửa Chữa Tại Garage Auto Speedy

Tại Garage Auto Speedy, khi tiếp nhận xe có tiếng kêu “cạch cạch” từ bơm trợ lực lái, chúng tôi sẽ thực hiện quy trình kiểm tra và xử lý chuyên nghiệp để đảm bảo khắc phục triệt để vấn đề:

1. Tiếp nhận và Lắng nghe: Kỹ thuật viên của chúng tôi sẽ lắng nghe tiếng kêu cùng khách hàng để xác định chính xác âm thanh và thời điểm xuất hiện (khi đánh lái tại chỗ, đang di chuyển, đánh lái hết cỡ…).
2. Kiểm tra Ban đầu: Kiểm tra mức dầu, màu sắc và tình trạng dầu trong bình chứa. Kiểm tra bằng mắt thường các đường ống, khớp nối, bơm và thước lái xem có dấu hiệu rò rỉ dầu ra ngoài không.
3. Kiểm tra Chuyên sâu:
   • Kiểm tra áp suất hệ thống: Sử dụng đồng hồ đo áp suất chuyên dụng để kiểm tra áp suất đầu ra của bơm trợ lực lái trong các điều kiện hoạt động khác nhau. Áp suất không đủ hoặc không ổn định có thể chỉ ra bơm bị mòn hoặc có vấn đề về van.
   • Kiểm tra rò rỉ bằng dụng cụ chuyên dụng: Đôi khi rò rỉ rất nhỏ và khó phát hiện bằng mắt. Kỹ thuật viên sẽ sử dụng các phương pháp kiểm tra rò rỉ hiệu quả hơn.
   • Kiểm tra cơ khí: Kiểm tra độ lỏng của bơm, dây đai, và các bộ phận liên quan.
4. Xác định Nguyên nhân: Dựa trên kết quả kiểm tra, kỹ thuật viên sẽ xác định chính xác nguyên nhân gây ra tiếng kêu “cạch cạch” (thiếu dầu do rò rỉ, lọt khí, bơm hỏng, van hỏng…).
5. Tư vấn và Báo giá: Giải thích rõ cho khách hàng về tình trạng của xe, nguyên nhân gây lỗi và đưa ra phương án sửa chữa tối ưu nhất cùng với báo giá chi tiết.
6. Thực hiện Sửa chữa:
   • Nếu do rò rỉ: Hàn, thay thế ống dẫn, phớt hoặc các bộ phận bị rò rỉ.
   • Nếu dầu bẩn hoặc lẫn khí: Hút bỏ dầu cũ, xả khí hệ thống và châm dầu trợ lực lái mới, đúng loại theo tiêu chuẩn của nhà sản xuất.
   • Nếu bơm hoặc van hỏng: Thay thế bơm trợ lực lái hoặc van bị lỗi bằng phụ tùng chính hãng hoặc phụ tùng chất lượng cao tương đương.
7. Kiểm tra Cuối cùng: Sau khi sửa chữa, hệ thống sẽ được châm đủ dầu, xả khí kỹ lưỡng và kiểm tra hoạt động bằng cách đánh lái tại chỗ và chạy thử để đảm bảo tiếng kêu đã biến mất, vô lăng nhẹ nhàng và hệ thống hoạt động ổn định.

Ông Bùi Hiếu, Chuyên gia tư vấn xe tại Garage Auto Speedy, khuyên rằng: “Khi hệ thống trợ lực lái có dấu hiệu bất thường như tiếng kêu ‘cạch cạch’, bạn không nên chủ quan tiếp tục sử dụng xe trong thời gian dài. Tốt nhất là đưa xe đến gara uy tín càng sớm càng tốt để được kiểm tra và xử lý kịp thời, tránh những hư hỏng nặng hơn cho cả bơm và thước lái, điều này sẽ tiết kiệm chi phí đáng kể so với việc chờ đợi đến khi hệ thống bị phá hỏng hoàn toàn.”

Các Câu Hỏi Thường Gặp Về Tiếng Kêu Trợ Lực Lái

Tiếng kêu cạch cạch khi quay vô lăng có nguy hiểm không?
Có, tiếng kêu này báo hiệu hệ thống đang gặp vấn đề, có thể là rò rỉ, thiếu dầu, lọt khí hoặc hỏng bơm. Nếu không khắc phục kịp thời, có thể dẫn đến mất trợ lực lái, gây nguy hiểm khi di chuyển.

Thêm dầu trợ lực lái có hết kêu không?
Việc bổ sung dầu có thể tạm thời làm giảm tiếng kêu nếu nguyên nhân là do mức dầu quá thấp và bị lọt khí nhẹ. Tuy nhiên, nếu có rò rỉ, dầu sẽ lại cạn và tiếng kêu tái diễn. Nếu nguyên nhân do bơm hỏng hoặc van hỏng, thêm dầu sẽ không giải quyết được vấn đề.

Chi phí sửa chữa bơm trợ lực lái là bao nhiêu?
Chi phí phụ thuộc vào nguyên nhân gây lỗi. Nếu chỉ cần châm thêm dầu, xả khí và xử lý rò rỉ nhỏ thì chi phí thấp. Nếu cần thay thế bơm trợ lực lái hoặc sửa thước lái, chi phí có thể cao hơn đáng kể do giá phụ tùng và công thợ. Bạn nên liên hệ Garage Auto Speedy để được kiểm tra và báo giá chính xác.

Tôi có thể lái xe khi bơm trợ lực đang kêu không?
Nếu tiếng kêu nhẹ và vô lăng chưa quá nặng, bạn có thể lái xe một quãng ngắn đến gara gần nhất. Tuy nhiên, không nên sử dụng xe trong thời gian dài hoặc di chuyển trên quãng đường xa khi hệ thống trợ lực đang gặp vấn đề để tránh hư hỏng nặng và đảm bảo an toàn.

Tại sao nên chọn Garage Auto Speedy để kiểm tra tiếng kêu trợ lực lái?
Garage Auto Speedy có đội ngũ kỹ thuật viên lành nghề, giàu kinh nghiệm trong việc chẩn đoán và sửa chữa các vấn đề về hệ thống trợ lực lái trên nhiều dòng xe. Chúng tôi sử dụng các dụng cụ chuyên dụng để kiểm tra áp suất, xác định rò rỉ và chẩn đoán chính xác nguyên nhân. Chúng tôi cam kết sử dụng phụ tùng chất lượng và thực hiện sửa chữa theo đúng quy trình kỹ thuật, đảm bảo hệ thống trợ lực lái của bạn hoạt động trơn tru và an toàn.

Kết Luận

Tiếng kêu “cạch cạch” khi quay vô lăng không chỉ gây khó chịu mà còn là tín hiệu cảnh báo quan trọng từ hệ thống trợ lực lái của xe bạn. Nguyên nhân thường liên quan đến mức dầu, khí lọt vào, hoặc sự mòn/hỏng hóc của các bộ phận bên trong bơm trợ lực. Việc kiểm tra sớm và khắc phục kịp thời tại một gara uy tín như Garage Auto Speedy là cách tốt nhất để đảm bảo an toàn khi lái xe, duy trì tuổi thọ của hệ thống trợ lực lái và tránh những chi phí sửa chữa lớn hơn trong tương lai.

Nếu xe của bạn đang gặp phải tình trạng này, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Garage Auto Speedy qua hotline 0877.726.969 hoặc ghé thăm xưởng tại địa chỉ 2QW3+G93 Bắc Từ Liêm, Hà Nội để được các chuyên gia của chúng tôi kiểm tra và tư vấn miễn phí. Chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn, mang đến sự an tâm trên mọi hành trình. Truy cập website https://autospeedy.vn/ để xem thêm các bài viết hữu ích khác về chăm sóc và sửa chữa ô tô.