Tham gia giao thông là hoạt động hàng ngày của hàng triệu người, và việc hiểu rõ các quy tắc là yếu tố tiên quyết để đảm bảo an toàn cho chính mình và cộng đồng. Một trong những quy tắc quan trọng bậc nhất mà mọi tài xế, dù mới hay cũ, đều phải nằm lòng chính là Thứ Tự Các Xe ưu Tiên khi đi trên đường. Nắm vững quy định này không chỉ giúp bạn tuân thủ pháp luật mà còn là cách ứng xử văn minh, góp phần tạo nên luồng giao thông thông suốt và an toàn, đặc biệt trong các tình huống khẩn cấp. Với kinh nghiệm dày dặn về cả luật giao thông và vận hành xe, Garage Auto Speedy mang đến bài viết chi tiết giúp bạn nắm rõ quy định về xe ưu tiên, cách nhận biết và trách nhiệm của bạn khi gặp các phương tiện này. Đây là thông tin giá trị, được chắt lọc từ kiến thức chuyên môn và thực tiễn, giúp bạn tự tin hơn sau tay lái.
Khái Niệm Xe Ưu Tiên Và Cơ Sở Pháp Lý
Xe ưu tiên là những loại phương tiện khi làm nhiệm vụ khẩn cấp sẽ có quyền ưu tiên đi trước các phương tiện khác khi qua đường giao nhau từ bất kỳ hướng nào tới hoặc khi đi trên một đoạn đường nhất định. Quyền ưu tiên này được quy định rõ ràng trong Luật Giao thông đường bộ của Việt Nam, cụ thể là Điều 22 của Luật Giao thông đường bộ năm 2008.
Việc quy định quyền ưu tiên cho các phương tiện này là để đảm bảo các nhiệm vụ quan trọng như chữa cháy, cứu thương, thực thi pháp luật, hay cứu nạn được thực hiện nhanh chóng, kịp thời, giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản.
Thứ Tự Ưu Tiên Của Các Loại Xe Khi Làm Nhiệm Vụ Khẩn Cấp
Theo quy định của pháp luật hiện hành, thứ tự các xe ưu tiên khi đang làm nhiệm vụ khẩn cấp và có tín hiệu còi, cờ, đèn theo quy định là như sau:
Xe chữa cháy đi làm nhiệm vụ
Đứng đầu trong danh sách các xe ưu tiên là xe chữa cháy. Khi nhận được tín hiệu báo cháy và xuất phát làm nhiệm vụ, xe chữa cháy được ưu tiên đi trước tất cả các loại phương tiện khác, không phụ thuộc vào đèn tín hiệu giao thông hay quy tắc nhường đường thông thường. Sự ưu tiên tuyệt đối này nhằm đảm bảo xe chữa cháy đến hiện trường nhanh nhất có thể để dập tắt đám cháy, hạn chế thiệt hại.
Xe quân sự, xe công an đi làm nhiệm vụ khẩn cấp
Tiếp theo là các xe quân sự, xe công an (bao gồm cả xe cảnh sát giao thông) đi làm nhiệm vụ khẩn cấp. Các nhiệm vụ khẩn cấp có thể bao gồm truy bắt tội phạm, giữ gìn an ninh trật tự, hộ tống các đoàn quan trọng… Khi đang thực hiện các nhiệm vụ này và phát tín hiệu ưu tiên, các xe này có quyền đi trước.
Xe cứu thương đi làm nhiệm vụ cấp cứu
Đứng thứ ba là xe cứu thương khi đang trên đường chở bệnh nhân cấp cứu hoặc đi đón bệnh nhân trong tình trạng nguy kịch. Tốc độ và sự thông thoáng đường đi là yếu tố sống còn đối với bệnh nhân, vì vậy xe cứu thương được ưu tiên cao để đến bệnh viện hoặc hiện trường nhanh nhất.
Xe hộ đê, xe đi làm nhiệm vụ khắc phục sự cố thiên tai, dịch bệnh; xe đi làm nhiệm vụ trong tình trạng khẩn cấp theo quy định của pháp luật
Đây là nhóm xe phục vụ các nhiệm vụ mang tính cộng đồng và quốc gia khi có thiên tai, dịch bệnh hoặc các tình huống khẩn cấp khác. Các xe này, khi đang làm nhiệm vụ và có tín hiệu ưu tiên, cũng được xếp vào nhóm các xe có quyền ưu tiên.
Đoàn xe có xe Cảnh sát dẫn đường
Cuối cùng trong danh sách ưu tiên là đoàn xe tang, đoàn xe có xe Cảnh sát dẫn đường. Khi đoàn xe này được Cảnh sát giao thông dẫn đường để đảm bảo an toàn và trật tự, các phương tiện khác phải nhường đường.
Như vậy, thứ tự các xe ưu tiên được sắp xếp dựa trên mức độ khẩn cấp và tính chất quan trọng của nhiệm vụ. Luôn luôn nhớ rằng, xe chữa cháy có quyền ưu tiên cao nhất.
Tín Hiệu Nhận Biết Xe Ưu Tiên
Để phân biệt và nhận biết xe ưu tiên khi chúng đang làm nhiệm vụ khẩn cấp, các xe này được trang bị và sử dụng các loại tín hiệu đặc trưng theo quy định:
- Xe chữa cháy: Có đèn quay hoặc đèn chớp phát sáng màu đỏ hoặc xanh, còi báo hiệu đặc biệt.
- Xe quân sự, công an: Có đèn quay hoặc đèn chớp phát sáng màu xanh hoặc đỏ, còi báo hiệu đặc biệt. Riêng xe Cảnh sát giao thông dẫn đường còn có thêm cờ hiệu Công an.
- Xe cứu thương: Có đèn quay hoặc đèn chớp phát sáng màu đỏ, còi báo hiệu đặc biệt.
- Xe hộ đê, khắc phục sự cố, tang lễ, đoàn xe có Cảnh sát dẫn đường: Tùy loại xe và nhiệm vụ mà có thể có cờ, đèn hoặc hiệu lệnh của người dẫn đường.
Quan trọng nhất là khi bạn nghe thấy tín hiệu còi đặc trưng và nhìn thấy đèn ưu tiên đang hoạt động từ xa, hãy chuẩn bị tinh thần để nhường đường một cách an toàn.
Trách Nhiệm Của Người Tham Gia Giao Thông Khi Gặp Xe Ưu Tiên
Đối với người điều khiển các phương tiện khác (ô tô, xe máy, xe đạp,…) khi gặp xe ưu tiên đang phát tín hiệu ưu tiên, bạn có những trách nhiệm sau:
- Nhanh chóng nhường đường: Ngay lập tức giảm tốc độ, chủ động tìm cách nhường đường cho xe ưu tiên đi qua.
- Đi sát lề đường bên phải: Nếu có thể, hãy điều khiển xe đi sát vào lề đường bên phải theo chiều đi của mình để tạo khoảng trống cho xe ưu tiên.
- Dừng lại (nếu cần thiết): Trong trường hợp đường hẹp, đông đúc hoặc tại các nút giao thông phức tạp, bạn có thể cần phải dừng hẳn lại ở vị trí an toàn để xe ưu tiên có thể vượt qua dễ dàng.
- Không được vượt: Tuyệt đối không được vượt các xe ưu tiên đang làm nhiệm vụ khẩn cấp.
- Tuân thủ hiệu lệnh: Chấp hành nghiêm chỉnh hiệu lệnh của người điều khiển giao thông hoặc người được giao nhiệm vụ dẫn đường (nếu có).
Đội ngũ Garage Auto Speedy luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giữ cho xe bạn trong tình trạng tốt nhất, từ [rotuyn] cho đến [hệ thống bôi trơn], để có thể xử lý linh hoạt và an toàn khi gặp xe ưu tiên. Một chiếc xe được bảo dưỡng tốt sẽ phản ứng nhanh hơn, giúp bạn dễ dàng di chuyển vào lề hoặc dừng lại kịp thời mà không gây nguy hiểm cho chính mình và người xung quanh.
Một Số Tình Huống Thường Gặp Và Cách Xử Lý
- Tại ngã tư có đèn tín hiệu: Xe ưu tiên đang làm nhiệm vụ có quyền vượt đèn đỏ (nếu cần thiết và đảm bảo an toàn) sau khi đã phát tín hiệu ưu tiên. Các phương tiện khác phải dừng lại để nhường đường, kể cả khi đèn tín hiệu của mình là xanh.
- Trong dòng xe ùn tắc: Khi xe ưu tiên xuất hiện trong tình trạng kẹt xe, tất cả các phương tiện phải cố gắng nhích dần vào sát lề nhất có thể, hoặc tạo một “làn đường” ở giữa để xe ưu tiên có thể di chuyển. Dù khó khăn, việc nhường đường vẫn là bắt buộc.
- Gặp hai xe ưu tiên cùng lúc: Dựa vào thứ tự các xe ưu tiên đã nêu ở trên để nhường đường. Xe chữa cháy được ưu tiên cao nhất, sau đó đến xe quân sự/công an, rồi xe cứu thương, v.v. Tuyệt đối không cố chen lấn hoặc đi theo sau xe ưu tiên để “ăn theo”.
- Xe ưu tiên không phát tín hiệu: Nếu xe ưu tiên không phát tín hiệu còi, đèn, cờ hiệu theo quy định, về nguyên tắc, chúng không có quyền ưu tiên và phải tuân thủ luật giao thông như các phương tiện bình thường khác. Tuy nhiên, trong nhiều tình huống thực tế, việc chủ động nhường đường vẫn là hành vi văn minh và thể hiện ý thức tham gia giao thông tốt.
Việc [tra cứu lịch sử đăng kiểm] định kỳ không chỉ là nghĩa vụ mà còn giúp đảm bảo xe của bạn đủ điều kiện an toàn khi tham gia giao thông, bao gồm cả việc nhường đường cho xe ưu tiên khẩn cấp. Một chiếc xe vượt qua đăng kiểm là minh chứng cho các hệ thống an toàn và vận hành cơ bản đang hoạt động tốt.
Mức Phạt Khi Không Nhường Đường Cho Xe Ưu Tiên
Vi phạm quy định về nhường đường cho xe ưu tiên là hành vi nguy hiểm, có thể gây cản trở nghiêm trọng cho các nhiệm vụ khẩn cấp và tiềm ẩn nguy cơ tai nạn. Do đó, hành vi này bị xử phạt khá nặng theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP (đã được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP) về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt.
Mức phạt cụ thể phụ thuộc vào loại phương tiện bạn điều khiển (ô tô, xe máy, máy kéo, xe máy chuyên dùng…). Đối với ô tô, mức phạt khi không nhường đường cho xe ưu tiên đang phát tín hiệu ưu tiên có thể lên đến vài triệu đồng và bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe trong một khoảng thời gian nhất định.
Ông Nông Văn Linh, Kỹ sư trưởng tại Garage Auto Speedy, chia sẻ: “Chúng tôi thường gặp các xe gặp vấn đề đột ngột trên đường, chẳng hạn như [hết nước làm mát xe ô tô] hoặc sự cố động cơ. Những tình huống này không chỉ nguy hiểm cho người lái mà còn có thể gây cản trở nghiêm trọng, thậm chí là án mạng, nếu xảy ra đúng lúc cần phải nhường đường cho xe ưu tiên. Việc bảo dưỡng định kỳ là cực kỳ quan trọng để tránh rơi vào thế bị động, không thể xử lý an toàn khi gặp xe ưu tiên.”
Lời Khuyên Từ Chuyên Gia Garage Auto Speedy
Hiểu và tuân thủ thứ tự các xe ưu tiên là trách nhiệm của mỗi người khi tham gia giao thông. Dưới đây là một số lời khuyên từ đội ngũ chuyên gia tại Garage Auto Speedy để giúp bạn thực hiện tốt điều này:
- Luôn chú ý quan sát và lắng nghe: Khi di chuyển trên đường, hãy luôn giữ sự tập trung cao độ, quan sát gương chiếu hậu và lắng nghe âm thanh xung quanh để kịp thời phát hiện xe ưu tiên từ xa.
- Giữ khoảng cách an toàn: Duy trì khoảng cách an toàn với xe phía trước giúp bạn có đủ không gian và thời gian phản ứng khi cần nhường đường.
- Bình tĩnh xử lý: Khi phát hiện xe ưu tiên, đừng hoảng loạn. Hãy bình tĩnh tìm vị trí an toàn nhất để giảm tốc độ hoặc dừng lại, tránh phanh gấp đột ngột gây nguy hiểm cho xe phía sau.
- Kiểm tra tình trạng xe thường xuyên: Đảm bảo xe của bạn luôn trong tình trạng hoạt động tốt. Khả năng vận hành linh hoạt, phanh nhạy bén là rất quan trọng để bạn có thể di chuyển vào lề hoặc dừng lại một cách an toàn khi cần nhường đường khẩn cấp. Dù bạn đang lái xe gia đình 7 chỗ hay bất kỳ loại xe nào, việc hiểu rõ [thông số kỹ thuật xe 7 chỗ] và khả năng vận hành của phương tiện là cần thiết để đưa ra phản ứng an toàn nhất khi gặp xe ưu tiên.
Câu Hỏi Thường Gặp
- Xe công an có được vượt đèn đỏ không?
Có. Xe công an, xe quân sự khi đi làm nhiệm vụ khẩn cấp và có tín hiệu ưu tiên thì được vượt đèn đỏ. - Nếu hai xe ưu tiên cùng loại gặp nhau thì xe nào đi trước?
Trong trường hợp hai xe ưu tiên cùng loại cùng làm nhiệm vụ (ví dụ hai xe cứu thương), quyền ưu tiên sẽ được xem xét dựa trên hiệu lệnh của người điều khiển giao thông hoặc thỏa thuận của những người có trách nhiệm trên xe để đảm bảo an toàn và tính hiệu quả của nhiệm vụ. - Tôi không nghe thấy còi xe ưu tiên do xe cách âm tốt hoặc tiếng ồn bên ngoài, tôi có bị phạt không?
Luật quy định khi xe ưu tiên “có tín hiệu còi, cờ, đèn theo quy định”. Trách nhiệm nhường đường phát sinh khi xe ưu tiên có phát tín hiệu. Tuy nhiên, việc bạn nghe thấy hay không do yếu tố chủ quan có thể là tình tiết xem xét nhưng không chắc chắn miễn trừ trách nhiệm hoàn toàn. Quan trọng là bạn phải luôn chú ý quan sát.
Kết Luận
Nắm vững thứ tự các xe ưu tiên và cách ứng xử khi gặp họ trên đường là kỹ năng và ý thức bắt buộc đối với mỗi tài xế. Điều này không chỉ thể hiện sự tôn trọng luật pháp mà còn là hành động thiết thực góp phần cứu giúp người gặp nạn, đảm bảo an ninh trật tự và an toàn cho cộng đồng. Việc nhường đường cho xe ưu tiên không chỉ là làm đúng luật, mà còn là trách nhiệm xã hội của bạn.
Hãy biến việc nhường đường cho xe ưu tiên thành một thói quen tốt khi tham gia giao thông. Để đảm bảo xe bạn luôn sẵn sàng cho mọi tình huống, kể cả việc nhường đường cho xe ưu tiên khẩn cấp, hãy đến kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ tại Garage Auto Speedy. Chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trên mọi hành trình với dịch vụ chuyên nghiệp và sự tư vấn tận tâm. Liên hệ ngay 0877.726.969 hoặc truy cập https://autospeedy.vn/ để được hỗ trợ!