Thước lái là một trong những bộ phận cốt lõi, đóng vai trò then chốt trong việc điều khiển hướng di chuyển của chiếc xe. Tuy nhiên, một câu hỏi phổ biến mà nhiều chủ xe thường băn khoăn là liệu “Thước Lái Có Cần Lọc Dầu Không?”. Câu trả lời ngắn gọn là không, thước lái (hộp số lái hoặc thanh răng lái) trên ô tô không có bộ lọc dầu riêng biệt như động cơ hay hộp số. Hệ thống trợ lực lái thủy lực, nơi dầu trợ lực đóng vai trò chính, hoạt động dựa trên nguyên lý khác và có cơ chế bảo vệ riêng. Bài viết này, với sự am hiểu sâu sắc từ đội ngũ chuyên gia của Garage Auto Speedy, sẽ giải thích chi tiết về cấu tạo, nguyên lý hoạt động của hệ thống trợ lực lái, vai trò của dầu trợ lực và những hiểu lầm thường gặp để bạn có cái nhìn toàn diện nhất, đồng thời giúp bạn bảo dưỡng xe hiệu quả.

Bạn có thể tham khảo thêm về việc Có ứng dụng nào nhắc lịch bảo hành ô tô không? để quản lý việc bảo dưỡng xe của mình một cách khoa học và không bỏ lỡ bất kỳ hạng mục quan trọng nào.

Thước Lái Là Gì Và Vai Trò Của Nó Trong Xe Ô Tô?

Thước lái, hay còn gọi là hộp số lái hoặc thanh răng lái, là bộ phận trung tâm của hệ thống lái, có nhiệm vụ chuyển đổi chuyển động quay của vô lăng thành chuyển động tịnh tiến sang trái hoặc phải của các bánh xe. Nói một cách đơn giản, thước lái giúp bạn điều hướng chiếc xe theo ý muốn.

Trong các dòng xe hiện đại, hệ thống lái thường được trang bị trợ lực để giảm bớt sức nặng khi đánh lái, đặc biệt khi xe di chuyển ở tốc độ thấp hoặc khi đỗ xe. Có nhiều loại hệ thống trợ lực lái, phổ biến nhất là trợ lực lái thủy lực (sử dụng dầu) và trợ lực lái điện.

Cấu Tạo Và Nguyên Lý Hoạt Động Của Hệ Thống Trợ Lực Lái Thủy Lực

Để hiểu rõ hơn về việc liệu thước lái có cần lọc dầu không, chúng ta cần nắm vững cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hệ thống trợ lực lái thủy lực.

Các Bộ Phận Chính:

  • Bơm trợ lực lái (Power Steering Pump): Đây là “trái tim” của hệ thống, tạo ra áp suất dầu để hỗ trợ việc xoay vô lăng. Bơm thường được dẫn động bằng dây đai từ động cơ.
  • Dầu trợ lực lái (Power Steering Fluid): Là một loại dầu thủy lực đặc biệt, có vai trò truyền áp suất và bôi trơn các chi tiết bên trong hệ thống.
  • Hộp chứa dầu (Reservoir): Nơi chứa dầu trợ lực lái và thường có một lưới lọc nhỏ (strainer) hoặc tấm chắn để ngăn các hạt lớn lọt vào hệ thống, nhưng không phải là bộ lọc dầu kiểu cartridge có thể thay thế.
  • Ống dẫn dầu áp suất cao và thấp: Dẫn dầu từ bơm đến thước lái và ngược lại.
  • Van phân phối (Control Valve): Nằm trong thước lái, van này điều khiển dòng chảy của dầu áp suất cao đến các buồng piston để tạo ra lực hỗ trợ đánh lái.
  • Thước lái (Steering Rack): Bao gồm thanh răng và bánh răng, cùng với piston trợ lực. Khi dầu áp suất cao tác động vào piston, nó giúp giảm lực cần thiết để di chuyển thanh răng, từ đó xoay bánh xe.

Nguyên Lý Hoạt Động:

Khi bạn xoay vô lăng, van phân phối bên trong thước lái sẽ mở ra, cho phép dầu trợ lực có áp suất cao từ bơm đi vào một bên của piston trong thước lái, đẩy piston di chuyển. Lực đẩy này giúp giảm đáng kể sức lực mà bạn cần tác động lên vô lăng. Khi vô lăng trở về vị trí trung tâm, van đóng lại và áp suất dầu cân bằng. Dầu sau đó sẽ hồi về hộp chứa dầu để tiếp tục chu trình.

Vậy Thước Lái Có Lọc Dầu Không?

Như đã đề cập ở trên, thước lái KHÔNG có bộ lọc dầu riêng biệt theo nghĩa là một bộ phận lọc dầu có thể tháo rời và thay thế định kỳ như lọc dầu động cơ.

Sự nhầm lẫn này có thể xuất phát từ việc một số hộp chứa dầu trợ lực lái có tích hợp một tấm lưới lọc sơ bộ (strainer) bên trong, nhằm ngăn chặn các mảnh vụn lớn hoặc cặn bẩn từ quá trình hao mòn lọt vào bơm trợ lực. Tuy nhiên, tấm lưới này không được thiết kế để lọc tinh dầu như bộ lọc dầu động cơ và thường không cần thay thế riêng biệt, trừ khi hộp chứa bị hư hỏng hoặc rất bẩn.

Ông Nông Văn Linh, Kỹ sư trưởng tại Garage Auto Speedy, chia sẻ: “Đa số các hệ thống trợ lực lái thủy lực hiện đại được thiết kế để hoạt động trong môi trường khép kín và ít phát sinh cặn bẩn từ bên trong. Các hạt mài mòn sinh ra thường rất nhỏ và sẽ tuần hoàn cùng dầu. Thay vì lọc, việc quan trọng hơn là sử dụng đúng loại dầu trợ lực lái và thay thế định kỳ.”

Một điểm cần lưu ý là nếu gặp Lỗi thước lái có cần kiểm tra hệ thống bơm dầu?, thì đây là dấu hiệu cho thấy có thể đã có vấn đề nghiêm trọng, và việc kiểm tra tổng thể hệ thống là cần thiết, chứ không phải chỉ tìm kiếm một bộ lọc dầu.

Vai Trò Của Dầu Trợ Lực Lái Và Cách Bảo Dưỡng Đúng Cách

Mặc dù thước lái không có lọc dầu, nhưng dầu trợ lực lái lại đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với hoạt động bền bỉ của toàn bộ hệ thống.

Chức Năng Của Dầu Trợ Lực Lái:

  • Truyền lực: Dầu truyền áp suất từ bơm đến thước lái, tạo ra lực hỗ trợ khi đánh lái.
  • Bôi trơn: Giảm ma sát giữa các bộ phận chuyển động như bơm, van và piston, kéo dài tuổi thọ hệ thống.
  • Làm mát: Giúp tản nhiệt sinh ra trong quá trình vận hành.
  • Chống ăn mòn: Bảo vệ các chi tiết kim loại khỏi quá trình oxy hóa và ăn mòn.

Tại Sao Cần Thay Dầu Trợ Lực Lái Định Kỳ?

Theo thời gian và quá trình sử dụng, dầu trợ lực lái cũng bị lão hóa, biến chất. Nhiệt độ cao, áp suất liên tục và sự xâm nhập của hơi ẩm có thể làm giảm hiệu quả bôi trơn, truyền lực và làm mát của dầu. Dầu cũ, bẩn có thể chứa các hạt mài mòn li ti, gây hại cho bơm, van và phớt làm kín trong thước lái.

Nếu bạn phát hiện Thước lái bị trượt dầu có cần thay seal không?, điều này thường liên quan trực tiếp đến tình trạng của dầu và các phớt làm kín. Dầu bẩn hoặc kém chất lượng có thể làm hỏng các seal này.

Khi Nào Cần Kiểm Tra Và Thay Dầu Trợ Lực Lái?

  • Theo khuyến nghị của nhà sản xuất: Đây là cách tốt nhất để đảm bảo hệ thống luôn hoạt động tối ưu. Thông thường, dầu trợ lực lái cần được kiểm tra định kỳ trong mỗi lần bảo dưỡng và thay thế sau mỗi 40.000 – 80.000 km hoặc 2 – 3 năm, tùy thuộc vào điều kiện vận hành và loại xe.
  • Quan sát màu sắc và mùi: Dầu trợ lực lái mới có màu trong suốt, thường là đỏ hoặc vàng nhạt. Nếu dầu chuyển sang màu nâu sẫm, đen hoặc có mùi khét, đó là dấu hiệu rõ ràng cần thay thế ngay lập tức.
  • Kiểm tra mức dầu: Mức dầu thấp có thể gây ra tiếng ồn khi đánh lái hoặc làm nặng vô lăng. Hãy kiểm tra mức dầu khi xe nguội và trên bề mặt phẳng.
  • Dấu hiệu bất thường: Vô lăng nặng hơn bình thường, có tiếng rít khi đánh lái, hoặc cảm giác lái không mượt mà đều có thể là dấu hiệu cho thấy dầu trợ lực đang có vấn đề.

Ông Bùi Hiếu, Chuyên gia tư vấn xe tại Garage Auto Speedy, khẳng định: “Việc thay dầu trợ lực lái định kỳ là một trong những hạng mục bảo dưỡng đơn giản nhưng vô cùng quan trọng để duy trì tuổi thọ cho hệ thống lái. Đừng đợi đến khi vô lăng kêu hoặc nặng mới thay, lúc đó có thể đã có những hư hỏng tiềm ẩn.”

Những Dấu Hiệu Cảnh Báo Và Khi Nào Cần Kiểm Tra Hệ Thống Lái

Ngoài việc thay dầu định kỳ, việc nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường của thước lái và hệ thống trợ lực là rất quan trọng để tránh những hư hỏng lớn hơn, có thể dẫn đến việc phải Có nên thay toàn bộ hệ thống lái khi bị hư thước?

Các Dấu Hiệu Thường Gặp:

  • Vô lăng nặng hoặc khó xoay: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất cho thấy hệ thống trợ lực lái đang gặp vấn đề, có thể do dầu thiếu, dầu bẩn hoặc bơm trợ lực yếu.
  • Tiếng ồn khi đánh lái: Tiếng rít, tiếng ù ù, hoặc tiếng lạch cạch khi xoay vô lăng có thể báo hiệu dầu thiếu, bơm trợ lực hoạt động kém, hoặc có cặn bẩn trong hệ thống.
  • Rò rỉ dầu trợ lực: Dấu vết dầu dưới gầm xe, đặc biệt là quanh khu vực thước lái hoặc bơm, là dấu hiệu cần kiểm tra ngay lập tức.
  • Vô lăng bị rơ, có độ trễ: Cảm giác vô lăng không chắc chắn, có độ trễ khi điều khiển có thể do thước lái bị mòn cơ khí hoặc lỏng các khớp nối.
  • Xe bị lệch hướng khi di chuyển thẳng: Mặc dù không trực tiếp do thước lái hư hỏng nặng, nhưng có thể liên quan đến các vấn đề căn chỉnh thước lái.

Nếu bạn gặp phải bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, hãy đưa xe đến các trung tâm bảo dưỡng uy tín như Garage Auto Speedy để được kiểm tra và xử lý kịp thời. Đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm sẽ giúp bạn chẩn đoán chính xác nguyên nhân và đưa ra giải pháp khắc phục hiệu quả nhất.

Đừng quên rằng, Có cần test thước lái trước khi đăng kiểm không? là một câu hỏi quan trọng, và việc kiểm tra kỹ lưỡng hệ thống lái trước khi đăng kiểm sẽ giúp bạn an tâm hơn về an toàn cũng như tránh các vấn đề phát sinh không mong muốn.

Lời Khuyên Từ Garage Auto Speedy

Mặc dù thước lái không cần lọc dầu theo nghĩa thông thường, việc bảo dưỡng hệ thống trợ lực lái vẫn là một hạng mục quan trọng không thể bỏ qua. Thay dầu trợ lực lái định kỳ, sử dụng đúng loại dầu theo khuyến nghị của nhà sản xuất, và kiểm tra hệ thống khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào là những biện pháp then chốt để đảm bảo an toàn và kéo dài tuổi thọ cho chiếc xe của bạn.

Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi hiểu rõ tầm quan trọng của một hệ thống lái hoạt động trơn tru. Với đội ngũ kỹ thuật viên chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại, chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ bạn trong mọi vấn đề liên quan đến thước lái và hệ thống trợ lực. Chúng tôi cam kết mang đến những dịch vụ kiểm tra, bảo dưỡng và sửa chữa chất lượng cao, giúp bạn an tâm trên mọi hành trình.

Các Câu Hỏi Thường Gặp Về Thước Lái Và Dầu Trợ Lực

1. Dầu trợ lực lái có cần thay định kỳ không?
Có, dầu trợ lực lái cần được kiểm tra và thay thế định kỳ theo khuyến nghị của nhà sản xuất, thường là sau mỗi 40.000 – 80.000 km hoặc 2 – 3 năm, tùy điều kiện sử dụng để đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu quả.

2. Dầu trợ lực lái bị đen có sao không?
Dầu trợ lực lái bị đen là dấu hiệu cho thấy dầu đã bị lão hóa, nhiễm bẩn hoặc chứa cặn mài mòn. Tình trạng này có thể làm giảm khả năng bôi trơn và truyền lực của dầu, gây hư hại cho bơm và thước lái. Bạn nên thay dầu ngay lập tức.

3. Dấu hiệu thước lái bị hỏng là gì?
Các dấu hiệu thường gặp bao gồm vô lăng nặng hơn, có tiếng kêu rít hoặc ù ù khi đánh lái, vô lăng bị rơ, có độ trễ, hoặc có hiện tượng rò rỉ dầu dưới gầm xe.

4. Có nên tự thay dầu trợ lực lái tại nhà không?
Việc tự thay dầu trợ lực lái tại nhà có thể thực hiện nếu bạn có đủ kiến thức và dụng cụ chuyên dụng. Tuy nhiên, để đảm bảo quá trình thay dầu đúng kỹ thuật, tránh lẫn khí vào hệ thống hoặc sử dụng sai loại dầu, Garage Auto Speedy khuyên bạn nên đưa xe đến các trung tâm bảo dưỡng chuyên nghiệp.

5. Garage Auto Speedy có dịch vụ kiểm tra và bảo dưỡng thước lái không?
Vâng, Garage Auto Speedy cung cấp đầy đủ các dịch vụ kiểm tra, bảo dưỡng, sửa chữa và thay thế các bộ phận liên quan đến thước lái và hệ thống trợ lực lái, bao gồm cả thay dầu trợ lực. Hãy liên hệ với chúng tôi để đặt lịch hẹn hoặc được tư vấn chi tiết.

Kết Luận

Tóm lại, thước lái trên ô tô không có bộ lọc dầu riêng biệt như lọc dầu động cơ. Tuy nhiên, việc duy trì chất lượng của dầu trợ lực lái là cực kỳ quan trọng để đảm bảo hệ thống lái hoạt động trơn tru, an toàn và bền bỉ. Thay dầu định kỳ và chú ý đến các dấu hiệu bất thường là cách tốt nhất để chăm sóc chiếc xe của bạn.

Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào về thước lái hoặc cần kiểm tra hệ thống lái của xe, đừng ngần ngại liên hệ với Garage Auto Speedy qua số điện thoại 0877.726.969 hoặc truy cập website https://autospeedy.vn/. Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ và mang đến những giải pháp tối ưu nhất cho chiếc xe của bạn tại địa chỉ 2QW3+G93 Bắc Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam.

Bài viết liên quan