Categories: Tin tức

Tìm Hiểu Hệ Thống Dẫn Động 4Matic: Cách Vận Hành Ra Sao?

Hệ thống dẫn động 4Matic của Mercedes-Benz từ lâu đã nổi tiếng với khả năng mang lại độ bám đường vượt trội và sự ổn định ấn tượng trên mọi loại địa hình. Đối với những người yêu xe Mercedes hoặc đang tìm hiểu về công nghệ ô tô hiện đại, việc hiểu rõ cách vận hành 4Matic ra sao là điều vô cùng hữu ích. Theo các chuyên gia tại Xưởng sửa chữa ô tô Auto Speedy, 4Matic không chỉ đơn thuần là hệ dẫn động bốn bánh, mà là một tổ hợp công nghệ thông minh, liên tục điều chỉnh lực kéo để đảm bảo an toàn và hiệu suất lái tối ưu trong mọi điều kiện. Bài viết này sẽ đi sâu giải thích nguyên lý hoạt động của 4Matic, những lợi ích nó mang lại và tại sao đây là một trong những hệ dẫn động toàn thời gian được đánh giá cao nhất trên thị trường.

4Matic Là Gì?

4Matic là tên thương mại của hệ thống dẫn động bốn bánh toàn thời gian (AWD – All-Wheel Drive) do Mercedes-Benz phát triển và trang bị trên các dòng xe của mình. Khác với các hệ dẫn động chỉ hoạt động một phần hoặc cần kích hoạt thủ công, 4Matic hoạt động liên tục, tự động phân bổ lực kéo đến cả bốn bánh xe. Mục đích chính của hệ thống này là tối đa hóa độ bám đường, cải thiện khả năng tăng tốc, vào cua và đảm bảo an toàn khi di chuyển trên các mặt đường kém lý tưởng như trơn trượt, ướt, bùn đất hoặc tuyết. Nó được thiết kế để làm việc liền mạch, hầu như không cần sự can thiệp của người lái.

Lịch Sử và Sự Phát Triển của 4Matic

4Matic không phải là một công nghệ tĩnh mà đã trải qua nhiều thế hệ phát triển kể từ khi ra mắt lần đầu vào năm 1987 trên chiếc Mercedes-Benz W124 (E-Class). Các thế hệ đầu tiên của 4Matic sử dụng cơ cấu khóa vi sai cơ khí để phân phối lực kéo.

  • Thế hệ đầu (1987-1999): Hệ thống phức tạp hơn, sử dụng ba khóa vi sai (trung tâm, trước, sau) được điều khiển bằng thủy lực và điện tử.
  • Thế hệ thứ hai (1999-khoảng 2006): Đơn giản hóa hơn, loại bỏ khóa vi sai vật lý ở cầu trước và cầu sau, thay vào đó sử dụng hệ thống kiểm soát lực kéo điện tử (ETS/4ETS) dựa vào phanh để phân bổ lực kéo. Vi sai trung tâm vẫn có khóa cơ khí hoặc điện tử.
  • Các thế hệ gần đây (Từ khoảng 2006 đến nay): Trở nên nhẹ hơn, hiệu quả hơn và tích hợp sâu hơn với các hệ thống an toàn khác như ESP (Electronic Stability Program). Phân bổ lực kéo được điều chỉnh liên tục, thông minh và gần như tức thời dựa trên thông tin từ hàng loạt cảm biến. Các biến thể hiệu suất cao như 4Matic+ trên các dòng AMG còn cho phép phân bổ lực kéo hoàn toàn biến thiên, thậm chí có thể gửi 100% lực kéo ra cầu sau.
    Có những phiên bản 4matic nào? là câu hỏi nhiều người quan tâm, và quả thực, Mercedes-Benz đã phát triển nhiều phiên bản khác nhau để phù hợp với từng dòng xe và mục đích sử dụng.

Nguyên Lý Hoạt Động Cốt Lõi của Hệ Thống 4Matic

Điểm mấu chốt trong cách vận hành 4Matic ra sao nằm ở khả năng tự động và liên tục điều chỉnh lực kéo đến từng bánh xe một cách hiệu quả. Hệ thống này làm việc dựa trên sự phối hợp của các thành phần cơ khí (hộp phân phối lực kéo, vi sai) và các bộ điều khiển điện tử thông minh.

Phân Bổ Lực Kéo

Không giống như hệ dẫn động 4WD cổ điển thường phân bổ lực kéo cố định (ví dụ 50:50 giữa cầu trước và cầu sau), 4Matic có thể thay đổi tỷ lệ phân bổ này tùy thuộc vào điều kiện lái và phiên bản cụ thể. Các phiên bản 4Matic hiện đại thường có tỷ lệ phân bổ mặc định hơi thiên về cầu sau (ví dụ 45:55 hoặc 40:60) để mang lại cảm giác lái thể thao hơn. Tuy nhiên, tỷ lệ này không cố định. Khi hệ thống phát hiện một bánh xe (hoặc cả cầu) có dấu hiệu mất độ bám, nó sẽ ngay lập tức chuyển bớt lực kéo sang các bánh xe còn lại đang có độ bám tốt hơn.

Cảm Biến và Bộ Điều Khiển

Bộ não của hệ thống 4Matic là một bộ điều khiển điện tử phức tạp. Nó nhận tín hiệu từ hàng loạt cảm biến trên xe:

  • Cảm biến tốc độ từng bánh xe: Phát hiện bánh nào đang quay nhanh hơn các bánh khác (dấu hiệu mất độ bám).
  • Cảm biến góc lái: Biết người lái đang muốn đi hướng nào.
  • Cảm biến góc nghiêng thân xe, gia tốc: Phát hiện sự trượt ngang hoặc dọc.
  • Cảm biến chân ga, chân phanh: Biết ý định của người lái.

Dựa trên dữ liệu từ các cảm biến này, bộ điều khiển sẽ tính toán và đưa ra quyết định tức thời về việc phân bổ lực kéo và can thiệp phanh (thông qua hệ thống ETS/4ETS) để duy trì sự ổn định và độ bám. Quá trình này diễn ra rất nhanh chóng, thường chỉ trong vài mili giây, nhanh hơn nhiều so với khả năng phản ứng của con người.

Các Thành Phần Chính

  • Hộp phân phối lực kéo (Transfer Case): Bộ phận cơ khí nhận lực từ hộp số và phân chia nó ra cầu trước và cầu sau. Đây là trái tim của hệ thống 4Matic.
  • Vi sai (Differential): Cho phép các bánh xe trên cùng một trục quay ở tốc độ khác nhau khi vào cua.
  • Vi sai trung tâm (Center Differential): Phân chia lực kéo giữa cầu trước và cầu sau. Trên các thế hệ 4Matic hiện đại, vi sai trung tâm thường là loại hành tinh kết hợp với ly hợp đa đĩa được điều khiển điện tử để thay đổi tỷ lệ phân bổ.
  • Hệ thống kiểm soát lực kéo điện tử (ETS/4ETS): Sử dụng hệ thống phanh để hãm nhẹ bánh xe bị mất độ bám, qua đó chuyển lực kéo sang các bánh còn lại thông qua vi sai. Đây là cơ chế quan trọng thay thế cho các khóa vi sai vật lý trên nhiều phiên bản.

Cách 4Matic Thích Ứng Với Các Điều Kiện Lái

Hiểu cách vận hành 4Matic ra sao thể hiện rõ nhất khi quan sát nó hoạt động trong các tình huống thực tế:

Đường Khô Ráo, Bình Thường

Trong điều kiện đường khô ráo, 4Matic vẫn hoạt động liên tục nhưng thường duy trì tỷ lệ phân bổ lực kéo mặc định (ví dụ 45:55). Điều này giúp cải thiện sự ổn định khi tăng tốc và vào cua, mang lại cảm giác lái chắc chắn và tự tin hơn so với xe chỉ dẫn động một cầu. Hệ thống can thiệp rất tinh tế, người lái khó nhận ra sự điều chỉnh.

Đường Trơn Trượt (Ướt, Băng, Tuyết)

Đây là lúc 4Matic phát huy tối đa hiệu quả. Khi một hoặc nhiều bánh xe bắt đầu trượt (do mất độ bám), các cảm biến sẽ nhanh chóng báo về bộ điều khiển. Hệ thống 4ETS sẽ hãm nhẹ các bánh xe bị trượt, trong khi vi sai trung tâm hoặc ly hợp đa đĩa sẽ điều chỉnh để gửi lực kéo đến các bánh còn lại có độ bám tốt hơn. Quá trình này diễn ra liên tục và cực kỳ nhanh, giúp xe duy trì quỹ đạo và tránh bị mất lái.

Lội Bùn, Tuyết

Khi gặp địa hình có độ bám rất thấp như bùn lầy hoặc tuyết dày, 4Matic vẫn sử dụng nguyên lý tương tự. Bằng cách liên tục phân bổ lực kéo và sử dụng hệ thống 4ETS để hãm các bánh xe bị kẹt hoặc trượt, hệ thống giúp xe tìm được điểm bám và di chuyển về phía trước. Mặc dù 4Matic không phải là hệ dẫn động 4WD chuyên dụng cho off-road nặng (thường có khóa vi sai cứng), nhưng nó cung cấp khả năng vượt địa hình nhẹ rất ấn tượng cho một chiếc xe du lịch hoặc SUV. Điều này có điểm tương đồng với Khi nào không nên dùng 4wd? khi người lái cần hiểu rõ giới hạn của hệ thống để tránh làm hỏng xe hoặc bị mắc kẹt.

Ưu Điểm của Hệ Thống 4Matic

Từ góc độ kỹ thuật và kinh nghiệm thực tế tại Garage Auto Speedy, 4Matic mang lại nhiều lợi ích đáng giá:

Tăng Độ Bám Đường và Ổn Định

Đây là ưu điểm rõ ràng nhất. Với việc phân bổ lực kéo thông minh đến cả bốn bánh, xe có 4Matic có độ bám đường tốt hơn đáng kể khi tăng tốc, đặc biệt trên các bề mặt trơn trượt. Sự ổn định thân xe cũng được cải thiện, giúp người lái tự tin hơn.

Cải Thiện Hiệu Suất Lái

Hệ thống 4Matic giúp xe tăng tốc nhanh và mượt mà hơn vì lực kéo được phân bổ đều, giảm thiểu hiện tượng trượt bánh. Khả năng vào cua cũng tốt hơn do hệ thống hỗ trợ duy trì quỹ đạo mong muốn.

An Toàn Hơn Trong Điều Kiện Bất Lợi

An toàn là ưu tiên hàng đầu của Mercedes-Benz. 4Matic đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường an toàn chủ động, giúp xe giữ được kiểm soát tốt hơn khi gặp mưa lớn, đường trơn, hoặc các tình huống bất ngờ cần phản ứng nhanh.

Nhược Điểm Cần Lưu Ý

Dù ưu việt, 4Matic cũng có một số nhược điểm cố hữu của hệ dẫn động toàn thời gian nói chung:

Trọng Lượng Tăng

Việc bổ sung các bộ phận cơ khí (hộp phân phối, trục dẫn động, vi sai phụ) khiến xe trang bị 4Matic thường nặng hơn phiên bản dẫn động một cầu. Điều này có thể ảnh hưởng nhẹ đến hiệu suất và mức tiêu thụ nhiên liệu.

Tiêu Hao Nhiên Liệu

Do trọng lượng tăng và hệ thống hoạt động liên tục, xe có 4Matic thường tiêu thụ nhiên liệu nhiều hơn một chút so với xe chỉ dẫn động cầu trước hoặc cầu sau (phiên bản tương đương).

Chi Phí Bảo Dưỡng

Hệ thống 4Matic có cấu tạo phức tạp với nhiều bộ phận cơ khí và điện tử hơn. Điều này đồng nghĩa với việc chi phí bảo dưỡng định kỳ và sửa chữa (nếu có) có thể cao hơn. Ví dụ, 4wd có cần thay dầu định kỳ không? là câu hỏi thường gặp, và câu trả lời là CÓ. Dầu hộp phân phối, dầu vi sai cần được thay thế đúng chu kỳ khuyến cáo để đảm bảo hệ thống hoạt động trơn tru và bền bỉ. Tại Garage Auto Speedy, chúng tôi đặc biệt chú trọng việc kiểm tra và bảo dưỡng các bộ phận của hệ thống 4Matic trong quy trình bảo dưỡng tổng thể.

Bảo Dưỡng Hệ Thống 4Matic – Lời Khuyên từ Chuyên Gia Garage Auto Speedy

Để hệ thống 4Matic luôn hoạt động hiệu quả và bền bỉ, việc bảo dưỡng định kỳ là cực kỳ quan trọng. Theo kinh nghiệm của đội ngũ kỹ thuật viên tại Garage Auto Speedy:

Các Hạng Mục Cần Chú Ý

  • Thay dầu hộp phân phối (Transfer Case Fluid): Đây là hạng mục quan trọng nhất. Dầu hộp phân phối giúp bôi trơn và làm mát các bánh răng, ly hợp bên trong. Dầu cũ hoặc thiếu sẽ gây mài mòn, quá nhiệt và hỏng hóc. Chu kỳ thay dầu thường được khuyến cáo trong sách hướng dẫn sử dụng của xe hoặc theo tư vấn của các chuyên gia tại Garage Auto Speedy dựa trên điều kiện vận hành thực tế tại Việt Nam.
  • Kiểm tra các gioăng phớt và đường ống: Đảm bảo không có hiện tượng rò rỉ dầu.
  • Kiểm tra trục dẫn động và khớp nối: Phát hiện sớm các dấu hiệu mòn hoặc hư hỏng.
  • Kiểm tra hệ thống điện tử: Đảm bảo các cảm biến và bộ điều khiển 4Matic hoạt động chính xác, không báo lỗi.
  • Lốp xe: Đảm bảo áp suất lốp và độ mòn giữa các lốp là tương đồng. Sự khác biệt lớn về đường kính lốp có thể gây tải trọng không cần thiết lên hệ thống 4Matic. Mặc dù 4wd có cần lốp đặc biệt không? không phải lúc nào cũng đúng, nhưng việc sử dụng loại lốp phù hợp và giữ gìn chúng đúng cách là điều cần thiết cho mọi hệ dẫn động, đặc biệt là AWD/4WD.

Tầm Quan Trọng của Bảo Dưỡng Định Kỳ

“Hệ thống 4Matic làm việc liên tục để đảm bảo an toàn và hiệu suất. Nếu không được bảo dưỡng đúng cách, các bộ phận cơ khí như hộp phân phối và vi sai có thể bị mài mòn nhanh chóng, dẫn đến tiếng ồn, rung lắc hoặc thậm chí là hư hỏng nặng, gây tốn kém chi phí sửa chữa,” Ông Nông Văn Linh, Kỹ sư trưởng tại Garage Auto Speedy, chia sẻ. “Việc tuân thủ lịch bảo dưỡng khuyến cáo và sử dụng đúng loại dầu, phụ tùng chính hãng hoặc tương đương chất lượng là chìa khóa để hệ thống 4Matic của bạn hoạt động bền bỉ.”

FAQ – Các Câu Hỏi Thường Gặp Về 4Matic

  1. Hệ thống 4Matic có tốn xăng hơn không?
    Vâng, thông thường xe có 4Matic sẽ tiêu thụ nhiên liệu nhiều hơn một chút so với phiên bản tương đương chỉ dẫn động một cầu do trọng lượng tăng và cơ cấu hoạt động.
  2. 4Matic có cần bật/tắt thủ công không?
    Không, 4Matic là hệ dẫn động toàn thời gian hoạt động hoàn toàn tự động và liên tục. Người lái không cần và không thể can thiệp bật/tắt hệ thống này.
  3. Lái xe có 4Matic có khó hơn xe thường không?
    Ngược lại, 4Matic giúp việc lái xe trở nên dễ dàng và an toàn hơn, đặc biệt trong điều kiện đường trơn trượt hoặc kém lý tưởng, nhờ khả năng tăng cường độ bám và ổn định.
  4. Khi nào tôi cần bảo dưỡng hệ thống 4Matic?
    Bạn nên tuân thủ lịch bảo dưỡng định kỳ được khuyến cáo trong sách hướng dẫn sử dụng xe của Mercedes-Benz, đặc biệt chú ý đến việc thay dầu hộp phân phối và các vi sai.
  5. Tôi có thể sửa chữa hệ thống 4Matic ở đâu?
    Hệ thống 4Matic là công nghệ phức tạp, yêu cầu kỹ thuật viên có kiến thức chuyên sâu và trang thiết bị phù hợp. Bạn nên đưa xe đến các xưởng dịch vụ uy tín, có kinh nghiệm về xe Mercedes-Benz và hệ thống 4Matic như Xưởng sửa chữa ô tô Auto Speedy.
  6. Sự khác biệt chính giữa 4Matic và 4WD là gì?
    4Matic (AWD) hoạt động liên tục và tự động, thường được thiết kế cho xe du lịch và SUV, tối ưu hóa độ bám đường và an toàn trên đường nhựa và địa hình nhẹ. 4WD (hệ dẫn động 4 bánh) thường có chế độ cài cầu (bán thời gian hoặc toàn thời gian có dải số thấp), mạnh mẽ hơn cho off-road nhưng có thể không tối ưu trên đường nhựa khô ráo. Việc [4wd có thay đổi khi đổi chế độ lái không?](https://autospeedy.vn/4wd-co-thay doi-khi-doi-che-do-lai-khong/) chỉ rõ sự khác biệt trong cách điều khiển giữa các hệ thống này.

Kết Luận

Hệ thống dẫn động 4Matic là một công nghệ cốt lõi góp phần tạo nên danh tiếng về sự an toàn, ổn định và hiệu suất của xe Mercedes-Benz. Hiểu cách vận hành 4Matic ra sao không chỉ giúp bạn đánh giá đúng giá trị của chiếc xe mà còn nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo dưỡng đúng cách để duy trì hiệu quả của hệ thống phức tạp này. Với kinh nghiệm lâu năm trong việc sửa chữa và bảo dưỡng xe Mercedes-Benz, Garage Auto Speedy tự hào là địa chỉ tin cậy để bạn kiểm tra, bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống 4Matic. Đội ngũ kỹ thuật viên lành nghề của chúng tôi luôn sẵn sàng tư vấn và chăm sóc chiếc xe của bạn một cách tốt nhất.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về hệ thống 4Matic hoặc cần kiểm tra, bảo dưỡng xe Mercedes-Benz, đừng ngần ngại liên hệ với Xưởng sửa chữa ô tô Auto Speedy qua số điện thoại 0877.726.969 hoặc truy cập website https://autospeedy.vn/ để được hỗ trợ tận tình và chuyên nghiệp nhất.

autospeedy_vn

Recent Posts

ACC Có Thể Phát Hiện Xe Đạp Không? Chuyên Gia Auto Speedy Giải Đáp Công Nghệ

Hệ thống Kiểm soát Hành trình Thích ứng (ACC - Adaptive Cruise Control) là một…

3 giờ ago

Bảo Dưỡng 4Matic Như Thế Nào? Hướng Dẫn Chi Tiết Từ Auto Speedy

Hệ thống dẫn động bốn bánh toàn thời gian 4Matic là niềm tự hào của…

5 giờ ago

Hệ Dẫn Động 4MATIC Của Mercedes-Benz: Hành Trình Phát Triển Qua Các Đời Xe

Hệ dẫn động bốn bánh (AWD) đã trở thành một tính năng ngày càng phổ…

5 giờ ago

ACC Có Thể Hoạt Động Trong Điều Kiện Thời Tiết Xấu Không? Chuyên Gia Auto Speedy Giải Đáp

Kiểm soát hành trình thích ứng (ACC - Adaptive Cruise Control) là một trong những…

6 giờ ago

4WD và Hệ Thống Lái Trợ Lực Điện: Hai “Người Bạn Đồng Hành” Quan Trọng Trên Xe Hiện Đại

Ngày nay, khi chọn mua một chiếc ô tô, ngoài kiểu dáng hay động cơ,…

6 giờ ago

4WD có phải là lựa chọn tốt cho gia đình tại Việt Nam? Chuyên gia Auto Speedy giải đáp

Xe có hệ dẫn động 4 bánh (4WD) hay còn gọi là dẫn động toàn…

6 giờ ago